Brexit heeft ook ingrijpende gevolgen voor sportwereld, met name het voetbal

• Marijke van der Groef

  redacteur NOS-sport

Zevenenveertig. Zoveel Nederlandse voetballers en voetbalsters kwamen dit seizoen minstens een wedstrijd uit voor een Britse club. Maar of het er in de toekomst weer zoveel zullen zijn, is nog maar de vraag. Want dat door de Brexit, waarover de regering van premier Johnson en de Europese Unie donderdag een akkoord hebben gesloten, ook de sportwereld zal veranderen, staat vast. En vooral in het voetbal zullen die veranderingen merkbaar zijn.

Toen de Engelse voetbalbond FA begin deze maand bekendmaakte dat de Britse regering een plan voor nieuwe transferregels had goedgekeurd voor het nieuwe jaar, als de Brexit een feit zou zijn, ging de meeste aandacht uit naar een van de opvallendste uitkomsten van de deal: vanaf 1 januari mogen er geen Europese voetballers onder de 18 jaar meer gecontracteerd worden door de Engelse clubs.

Slechts drie buitenlandse spelers onder de 21 jaar mogen ze nog aantrekken in de transferperiode in januari. Op jaarbasis mogen dat er maximaal zes zijn.

Maar er is meer. De FA gaat werken met een puntensysteem voor spelers van buiten het Verenigd Koninkrijk. Voetballers en voetbalsters die in aanmerking willen komen voor een werkvergunning, moeten aan verschillende eisen voldoen. Het puntensysteem is gebaseerd op het aantal gespeelde interlands, de clubs, de competitie waarin gespeeld is en de competitie waarin gespeeld gaat worden.

Voor de sterspelers zal er niet veel veranderen: die voldoen met gemak aan alle eisen. Maar een stuk lastiger wordt het voor spelers en speelsters die tot de lagere niveaus behoren.

Moeilijk

Neem het steeds populairder wordende vrouwenvoetbal. Sinds het in Groot-Brittannië verplicht is om vrouwelijke voetballers een fulltime-contract te geven, is de competitie aantrekkelijker geworden. Inmiddels spelen elf Nederlandse vrouwen op profbasis aan de overzijde van de Noordzee.

De contracten van de speelsters die nu al in Engeland actief zijn - als ze tenminste op tijd een werkvergunning hebben aangevraagd - worden gerespecteerd. Voetbalsters die vanaf januari een transfer naar de veelbelovende competitie willen verdienen, moeten daarentegen voldoen aan de strenge regels.

Die regels zijn als volgt: een speelster die minimaal 50 procent van de interlands in de twee jaar voorafgaande aan de transfer heeft gespeeld, krijgt een werkvergunning. Wie daar niet aan voldoet, moet volgens het nieuwe puntensysteem minimaal 24 punten scoren.

Eredivisie is maximaal 5 punten

Daar doemt al een moeilijk te nemen horde op: de Nederlandse eredivisie (bij zowel de mannen als de vrouwen) is ingeschaald in de zogenaamde Band 2, waarin maximaal 5 punten te verdienen zijn. In Band 1, ter vergelijking, zijn de Premier League, de Bundesliga, de Ligue 1, La Liga en de Serie A opgenomen.

Het zal dus niet meevallen om als jonge talentvolle speelster vanuit Nederland door te stromen naar Engeland en een droomtransfer te verdienen. Tegelijkertijd betekent het ook dat er een gerede kans is dat goede speelsters in Nederland blijven. De KNVB laat in een reactie weten de regels nog te bestuderen en wil er niet al te veel over zeggen.

Wat als een contract afloopt?

Soortgelijke problemen levert het spelen in het Championship op, het tweede niveau in het mannenvoetbal in Engeland. De salarissen zijn goed en daarom is een overstap populair. Ook hier geldt: bestaande contracten worden gerespecteerd, maar wat als het contract afloopt? Voor contractverlenging of een nieuw contract bij een andere club, moet de betreffende speler ineens voldoen aan de strengere, nieuwe eisen van het puntensysteem.

Neem oud PSV'er Florian Jozefzoon. Hij speelt dit seizoen via een huurconstructie bij Rotherham. De club weet nog niet wat er daarna gaat gebeuren. "Als we tevreden over hem zijn en hem een contract willen aanbieden, zou dat een probleem zijn inderdaad. Maar we hebben er eerlijk gezegd nog niet echt naar gekeken."

Zoals Jozefzoon zijn er nog zestien spelers. Zij spelen in het Championship of lager in League One of League Two. Gelet op de nieuwe regelgeving kan alleen maar geconcludeerd worden dat een vervolg van hun Britse avontuur een lastige kwestie gaat worden.

Paardensport

Ook voor andere sporten gelden straks nieuwe regels, maar in bijvoorbeeld rugby of cricket - in Engeland zeer populair - zijn maar weinig Nederlandse topsporters actief. In de paardensport, waar Nederland groot in is, tellen we echter wel internationaal mee. En ook daar worden de gevolgen van de Brexit merkbaar.

Na 1 januari mogen er geen levende dieren meer worden getransporteerd zonder gezondheidsverklaring. Er zijn echter slechts twee instituten op het Europese vasteland die dergelijke controles doen en zo'n verklaring kunnen afgeven. Lang oponthoud wordt dus gevreesd.

Vandaar dat de FEI, de internationale paardensportfederatie, al tijden lobbyt voor een uitzonderingspositie. De bond stelt een digitaal gezondheidspaspoort voor en denkt ook aan het gelijkschakelen van de gezondheidsstatus van een dier op zowel het Europese vasteland als Groot-Brittannië, zodat heen en weer reizen geen probleem meer zal zijn. Of de EU en het Verenigd Koninkrijk daarmee akkoord gaan, is nog niet zeker.

Duidelijk is in ieder geval dat nu de Brexit een feit is, er volop werk aan de winkel is voor de sportbonden. Alle details zullen de komende tijd moeten worden ingevuld, waarna pas echt zeker wordt hoe alles in de praktijk zal uitpakken.