Europees voorstel aan Britten kost Nederlandse vissers 25 procent vangst

• Thomas Spekschoor

  correspondent Europa

Nederlandse vissers zullen minimaal 25 procent minder vis kunnen vangen in Britse wateren na de brexit. De Europese Unie heeft de Britten een voorstel gedaan waarin de vangstreductie van 25 procent voor de komende vijf jaar staat. De Britten zullen waarschijnlijk vandaag of morgen met een tegenvoorstel komen. Dat bevestigen Haagse en Brusselse bronnen na berichtgeving van de Ierse publieke omroep RTE.

Op het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is vannacht lang doorgerekend wat de gevolgen zouden zijn van het voorstel voor Nederlandse vissers. Die vangen nu een groot deel van hun vis in Britse wateren en dus zullen er zeker zware financiële klappen vallen. Voor de hele Europese vloot zou het gaan om 160 miljoen euro per jaar. Volgens de visserijsector komt daarvan zo'n 30 tot 40 miljoen euro verlies in Nederland terecht.

Maar bronnen in Den Haag stellen dat de visserij uiteindelijk een relatief kleine sector is. Als onenigheid over de visserij een handelsakkoord tussen de Britten en de EU in de weg staat, dan kost dat Nederland alleen al miljarden euro's aan export van landbouwproducten als vlees, groenten en fruit. De visserijwaarde is niet groter dan enkele honderden miljoenen euro's.

Naast visserij zijn er nog twee belangrijke punten waar de EU en het VK het niet over eens worden. Swipe naar rechts voor meer uitleg:

Tegelijkertijd hebben de vissers van EU-hoofdonderhandelaar Barnier altijd de toezegging gekregen dat de visserij niet zou worden opgeofferd om een deal mogelijk te maken. Om te voorkomen dat de Britten de EU op het laatste moment onder druk konden zetten wilde Barnier eigenlijk al juli een visserij-akkoord sluiten. Maar dat lukte toen niet, waardoor de visserij alsnog het sluitstuk van de onderhandelingen is geworden.

Volgens Gerard van Balsfoort, voorzitter van de Europese visserij-organisatie EUFA, bewijst dat dat de EU het onderhandelingsspel niet slim heeft gespeeld. "Ik kan niet ontkennen dat de omvang van de visserij-sector klein is, maar langs die lijn redenerend had je elke kleine sector weg kunnen zetten. Wat ik niet begrijp: iedereen zegt dat een handelsakkoord voor de Britten veel belangrijker is dan voor de EU. Waarom kun je dan geen concessies krijgen op de visserij? Zij hebben de grote prijs, een handelsakkoord, straks binnen en wij gooien er nog een stuk visserij-omzet achteraan. Dat begrijp ik gewoon niet."

Volgende grote klap

Nog meer dan het verlies van 25 procent van de vangst, baart de tijdelijkheid van het akkoord de vissers zorgen. "Die vijf jaar zijn zo voorbij en daarna is er nog steeds onduidelijkheid. Dan moet er opnieuw worden onderhandeld. Nu is er een grote klap, maar we moeten ons dan al voorbereiden op een volgende grote klap."

Het Europees Parlement wil dat er ten laatste morgen een brexit-akkoord ligt, zodat de parlementariërs het nog goed kunnen bestuderen, voordat ze ermee instemmen. Dat lijkt inmiddels onwaarschijnlijk. De Britten zullen waarschijnlijk nog met een tegenvoorstel komen op het gebied van visserij en ook over gelijke handelsvoorwaarden zijn de partijen het nog niet helemaal eens.