Britten hamsteren fish-and-chips bij Nederlandse exporteurs

Met de brexit in het verschiet, zijn de Britten vis en frieten aan het hamsteren in Flevoland. Winkels en snackbars in Groot-Brittannië willen zeker weten dat ze ook na 1 januari de ingrediënten kunnen aanbieden voor fish-and-chips, het nationale gerecht bij uitstek. Bij sommige visexporteurs wordt op dit moment tot 50 procent meer vis op transport gezet dan normaal.

"Klanten zijn duidelijk aan het hamsteren om extra voorraden aan te leggen", zegt Frank Scholten van frietleverancier Aviko bij Omroep Flevoland. "De volumes vanuit het Verenigd Koninkrijk stijgen nu inderdaad flink." Het verbaast Scholten niet dat er zo veel wordt geïmporteerd. Naast de hogere importtarieven, wordt er per 1 januari ook meer oponthoud aan de grenzen verwacht.

Britse bedrijven zijn bezorgd

Van der Lee Seafish in Urk bevestigt het beeld. "Sommige klanten bestellen tot wel 25 procent meer dan normaal", zegt woordvoerder Gijs van der Lee. Volgens hem zijn de Britse bedrijven bezorgd om wat er na 1 januari gaat gebeuren en slaan ze zo snel mogelijk zoveel mogelijk ingrediënten in. Andere visverwerkende bedrijven op Urk merken dat ook. Zij noteren exportstijgingen tot vijftig procent.

De hamsterwoede van de Britten is niet alleen in Flevoland merkbaar. De afgelopen weken ontstonden lange files voor Calais, waar de vrachttrein naar Engeland vertrekt, Ook op de toegangswegen van de boot van Hoek van Holland naar Engeland is het extreem druk.

Kabeljauw

Fish-and-chips is niet weg te denken uit de Britse cultuur. Elke stad of dorp heeft een 'chip shop' waar de snack kan worden afgehaald, meestal verpakt in druipend, vettig krantenpapier. In totaal geven de Britten jaarlijks 1,2 miljard pond (ongeveer 1,3 miljard euro) uit aan een gebakken visje met patat. Zelfs de Britse koningin Elizabeth is gek op fish and chips. Ze eet het gerecht regelmatig bij de lunch, verklapte haar ex-chefkok Darren McGrade onlangs.

Maar hoe Brits fish-and-chips ook is, voor de vis die wordt gebruikt, zijn de Britten afhankelijk van Nederlandse vissers. "Wat Britse vissers vangen, eten ze niet en wat ze eten vangen ze niet", zegt Geert Meun van de vereniging van kottervissers VisNed. "In fish-and-chips gaat voornamelijk kabeljauw en die vangen ze daar zelf niet. Britse vissers vangen vooral Noorse kreeft, platvis, blauwe makreel; allemaal voor de export. Voor wat ze zelf eten zijn ze afhankelijk van Nederlandse vissers, die juist wel kabeljauw vangen."

Meun is er dan ook van overtuigd dat de vraag naar Nederlandse kabeljauw zal blijven, ook na 1 januari. Maar of dat goed nieuws is voor de visverwerkende bedrijven is onduidelijk. Volgens Van der Lee in Urk gaan de Britten uiteindelijk niet meer of minder vis eten. In januari verwacht hij een daling van de export. "De Britten dekken zich alleen maar in voor de toekomst."