Het zicht op wie er in Nederland is gevaccineerd, is vertroebeld. Het vaccinatieregistratiesysteem CIMS heeft niet alle cijfers en is dus onvolledig. Het Outbreak Management Team is daar bezorgd over, staat in een nieuw advies.
Momenteel is maar 70 procent van alle vaccinatiegegevens bij het CIMS bekend. Die gegevens gaan over wie welk vaccin wanneer heeft gekregen en komen binnen via de 28 systemen van ziekenhuizen, GGD, zorginstellingen en huisartsenpraktijken. Van die 70 procent is ongeveer 90 procent van de GGD's. Daarom roept het OMT met klem andere partijen op om hun vaccinatiecijfers door te geven.
Een onvolledig CIMS-systeem leidt niet alleen tot onduidelijkheid over hoeveel mensen gevaccineerd zijn, maar bemoeilijkt ook de monitoring, evaluatie en bijsturing van het vaccinatieprogramma, is te lezen in het advies. Er is bijvoorbeeld ook geen goed overzicht van het aantal positieve coronatests na vaccinatie, wat volgens het OMT juist wel belangrijk is.
Het RIVM erkent het probleem en zegt dat het essentieel is dat de vaccinatiecijfers worden aangevuld. Alle cijfers van de GGD en de ziekenhuizen zijn binnen, maar bij huisartsenpraktijken en zorginstellingen is er achterstand bij het aanleveren. Dat ligt volgens het RIVM aan de nieuwigheid van het systeem en de drukte. "Het is geen kwade wil", zegt een woordvoerder.
Omdat het RIVM zag dat de gegevens niet overeen kwamen met het geschatte aantal prikken op het coronadashboard, is het instituut recent ook begonnen met het zelf bellen van instellingen. "Het gaat om honderden, misschien wel duizenden telefoontjes. Dat is eigenlijk niet te doen, maar het is essentieel dat wij die gegevens binnenkrijgen."
Een van de nieuwe dingen in het systeem is dat tijdens het invoeren van vaccinatiegegevens de optie 'delen met het RIVM' moet worden aangevinkt. "Als dit kruisje niet wordt aangevinkt, komt de informatie niet door."
Gegevens niet wíllen delen
Deze optie moet worden aangeboden, omdat gevaccineerden vanwege privacywetgeving de keuze moeten krijgen of ze hun vaccinatie-informatie willen delen met het RIVM. Volgens de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) heeft het tekort aan gegevens inderdaad met 'het kruisje' te maken, maar wordt die optie niet ingevuld omdat veel gevaccineerden hun gegevens gewoon niet met het RIVM willen delen.
Dan komen de gegevens alleen terecht in het huisartsensysteem. Momenteel leidt dit niet tot zorgen bij de huisartsen, zegt de LHV. "Die maken zich zorgen over andere dingen, zoals de opkomst voor vaccinatie."
Ook bij de GGD is er een percentage gevaccineerden dat niet wil dat hun gegevens wordt gedeeld, zo'n 7 procent. Er wordt aan een systeem gewerkt waarin deze geanonimiseerde gegevens wel beschikbaar komen voor het RIVM. Daarin is dan alleen te zien wanneer een prik gezet is, niet om wie of om welk vaccin het gaat.
"De belangrijkste reden voor het CIMS-systeem is dat je kan terugkoppelen wanneer er iets misgaat. Als wij die gegevens niet krijgen, is er dus ook een nadeel voor gevaccineerden zelf", zegt een RIVM-woordvoerder.
Het voelt misschien nu niet belangrijk, maar het is wel belangrijk om te blijven doen.
Volgens immunoloog Dimitri Diavatopoulos is de registratie van vaccinatiegegevens belangrijk. "Als je afnames in het aantal besmettingen wil kunnen duiden, moet je een registratie hebben voordat je het kan relateren aan vaccinatie. De registratie is ook heel erg belangrijk om te monitoren hoe effectief de vaccins zijn."
Ook voor de veiligheid is het essentieel, voor als er bijvoorbeeld een bijwerking is die je moet traceren. "Het voelt misschien nu niet belangrijk, maar het is wel belangrijk om te blijven doen."
