Krappere meerderheid voor Democraten in Huis, strijd om Senaat nog spannend

Een teleurstellend resultaat voor Democraten die hoopten het hele Amerikaanse Congres in handen te krijgen. Op basis van voorlopige uitslagen lijkt het erop dat ze geen meerderheid krijgen in de Senaat. In het Huis van Afgevaardigden behouden ze hun meerderheid, hoewel ze daar ook enkele zetels kwijtraken.

Tegelijk met de presidentsverkiezingen is er in de VS ook gestemd voor de Senaat en het Huis van Afgevaardigden. De Republikeinen hebben nu een meerderheid in de Senaat, met 53 van de 100 zetels.

Middels intensieve campagnes, gesteund door donaties van aanhangers, probeerden de Democratische kandidaten de Senaatsmeerderheid aan hun kant te krijgen. Dan zouden ze, samen met de Democratische meerderheid in het Huis, echt een vuist te kunnen maken tegen president Trump. Die hoop lijkt in rook op te gaan door tegenvallende uitslagen in Alabama, South Carolina, Iowa, Texas en Montana.

Zetels uitgewisseld

Democraat John Hickenlooper versloeg de Republikeinse senator Cory Gardner; hij neemt een van de twee zetels van Colorado over. Maar in Alabama ging het juist andersom en won Republikein Tommy Tuberville van de Democratische senator Doug Jones.

In Georgia behaalde geen van de twee kandidaten een meerderheid. Daar komt in januari een tweede verkiezingsdag en pas dan zal duidelijk worden wie de Senaatszetel krijgt.

Van de 100 Senaatszetels waren er 35 verkiesbaar. 65 zetels blijven ongemoeid: 33 van de Democraten, 30 van Republikeinen en 2 onafhankelijken. Nog niet alle zetels zijn verdeeld en de uitslag kan enige tijd op zich laten wachten, omdat er nog veel stemmen moeten worden geteld. Toch lijkt het erop dat de Democraten niet meer zullen inlopen op de Republikeinen in het Congres.

De Democraten houden wel hun meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. Ondanks dat zes Democraten hun zetel aan een Republikeinse afgevaardigde verloren, zijn ze nog in de meerderheid met 38 zetels meer dan de Republikeinen. Dit betekent dat de Democratische voorzitter Nancy Pelosi aan kan blijven als voorzitter van het Huis. Dat telt in totaal 435 leden.

Opmerkelijke kandidaten

Onder de kandidaten voor de Senaat waren onder anderen een voetbalcoach, een vrachtwagenchauffeur en een dominee. Een van de Democraten die een Senaatzetel bemachtigde, is de gepensioneerde astronaut Mark Kelly. Hij is getrouwd met politica Gabriëlle Giffords die zo'n tien jaar terug in haar hoofd werd geschoten. Ze overleefde dat en is sindsdien het gezicht van de anti-vuurwapenbeweging. Het echtpaar zet zich ook in voor beter toegankelijke ziekenzorg en sociale voorzieningen.

In de Amerikaanse staat Delaware werd geschiedenis geschreven door de 30-jarige Sarah McBride, een Democraat. Door het veroveren van een zetel is ze de hoogste functionaris in de VS die openlijk transgender is.

De Democraten Ritchie Torres en Mondaire Jones, beiden uit New York, worden de eerste zwarte homoseksuele leden van het congres.

Drie van de vier vrouwen van 'The Squad' behouden hun zetels. De vrouwen, alle vier gekleurd en afkomstig uit de working class, danken hun bijnaam aan hun gezamenlijke strijd tegen raciale en economische ongelijkheid. Van het vierde 'squadlid' in Michigan is de uitslag nog niet bekend.

Tegenhouden besluiten

Voor veel besluiten heeft de president de steun van het hele Congres nodig, dus van zowel de Senaat als het Huis van Afgevaardigen. De afgelopen jaren leverde dat regelmatig problemen op, omdat de Democratische meerderheid in het Huis van Afgevaardigden veel van Trumps besluiten tegenhield.