Rijst en luiers zijn onbetaalbaar, Libanezen proberen het via ruilhandel

• Daisy Mohr

  Correspondent Midden-Oosten

Schoenen ruilen voor een pak luiers? Een autostoeltje voor pasta of rijst? Een trouwjurk voor een staafmixer? Op sociale media in Libanon proberen mensen massaal hun spullen te ruilen. Er is alweer een nieuw dieptepunt bereikt nu het kleine land aan de Middellandse Zee elke dag verder wegzinkt in een ongekende economische crisis.

In meerdere Facebookgroepen in Libanon zijn er steeds meer mensen die hopen hun kleding, een boek of een föhn te ruilen voor basisbehoeften die ze niet langer kunnen betalen omdat ze geen contant geld meer hebben.

"In plaats van ze te laten bedelen, leek ruilen mij een respectvoller manier om met deze situatie om te gaan", zegt Hassan Hasna, oprichter van de nieuwe Facebookgroep 'ruilhandel in Libanon'. Hij vertelt dat mensen massaal zijn ontslagen of nog maar een half salaris krijgen.

Toen hij zag hoeveel mensen om hem heen geen cash meer hadden, kwam hij op dit idee. "En dan de bankrestricties. Al heb je geld op een bankrekening staan, dan kan je het niet opnemen. Het resultaat is dat veel mensen nauwelijks iets kunnen kopen."

In een mum van tijd had Hasna's Facebookgroep meer dan 12.000 leden. Hij merkt dat de meeste mensen eten en medicijnen nodig hebben. "Ze ruilen schoenen, kleding, glazen; niet omdat ze die niet meer willen hebben maar omdat ze het eten harder nodig hebben."

Hoe zit het dan met bepaalde bars en restaurants die vol zitten, of de rijen die er waren voor de Louis Vuitton-winkel in de hoofdstad Beiroet? "Zeker, die mensen zijn er. Maar het is maximaal 15 procent van de bevolking. Die lucky few zijn er altijd geweest."

Op Twitter staan deze foto's, die allebei eind juni zouden zijn genomen: boven de rij voor een bakker omdat het brood dreigde op te raken, onder de rij bij een luxe mode- en tassenzaak:

Prijzen van basisproducten in Libanon stijgen met de dag. De oorzaak van deze snelle prijsstijgingen is dat de waarde van het Libanese pond gestaag daalt. Jarenlang was de Libanese munt aan de dollar gekoppeld met een vaste wisselkoers (1 dollar/1500 pond), maar dat is sinds begin dit jaar anders. Deze week werd een dollar op de zwarte markt voor bijna 10.000 Libanese pond gewisseld.

Winkelketens sluiten de deuren omdat ze de dagelijkse prijsstijgingen niet meer kunnen bijbenen. De afgelopen dagen ging de een na de ander dicht. "Door de huidige economische situatie en om onszelf en onze klanten te beschermen sluiten we de deuren. Onze excuses. We will be back!", staat er op heel wat winkeldeuren.

Hasna vertelt dat babymelk voor de crisis 17.000 pond kostte en nu rond de 70.000. "Linzen, bonen, rijst, luiers, het is nu voor veel mensen onbetaalbaar", zegt hij. De plotselinge armoede die hij om zich heen ziet is nauwelijks te beschrijven. "Maar we zijn niet op zoek naar medelijden. We willen elkaar door deze moeilijke situatie heen slepen. Elkaar steunen, samen sterk staan. De middenklasse zakt naar beneden. De armen worden alsmaar armer; we moeten er nu voor elkaar zijn."

Lege koelkasten

Volgens de Libanese regering heeft 75 procent van de bevolking op dit moment hulp nodig. Een fotoserie waarin Libanezen uit alle delen van het land hun ijskast laten zien, ging viral op sociale media. Het toonde nog eens aan hoe leeg de ijskasten van veel families zijn. In sommige ligt niet meer dan een flesje water een twee komkommertjes.

Dit zijn een paar van die foto's:

"Ik had nooit gedacht dat ik mijn ijskast online zou zetten", vertelt Nicolas. Hij verloor zijn baan, had een ongeluk en verloor daarbij zijn tanden. "Ik wil mijn ijskast ruilen voor de medicijnen die ik hard nodig heb. Voorheen kon mijn moeder daarvoor betalen, maar nu is zij haar twee banen ook kwijt. We hebben geen goud of een auto om te verkopen, dus we dachten dat de ijskast ruilen een goed idee kon zijn."

Vrienden hebben de foto voor hem online gezet. "Ik vond het zelf te gênant om te doen. Ik ben afgestudeerd aan de universiteit en ik heb niet eens een baan. Ik heb geen idee hoe ik uit deze situatie moet komen. Ik heb zoveel rekeningen te betalen en ik kan niemand meer om hulp vragen", zegt Nicolas.

Hij heeft nog niemand gevonden die de ijskast wil ruilen tegen de juiste medicijnen.