Vol trots bekijkt Monica Plazzoli een filmpje op de telefoon van haar dochter. Het is haar man Armando, die met zijn blote handen een kast uit elkaar trekt. "Dit kun je geen verzwakte man noemen toch? Hij was de sterkste van de hele familie", zegt Monica. Het was eind januari, de dag waarop Armando voor het eerst koorts kreeg.
66 jaar was hij. Altijd kerngezond. "Hij dronk niet en rookte niet. Hij had geen diabetes. Niks." Monica was dan ook heel gerust toen artsen zeiden dat Armando zich niet druk hoefde te maken. "Ze zeiden dat hij geen Chinezen had ontmoet en dat hij geen luchtwegproblemen had. Dus het coronavirus kon het niet zijn."
Een week later bracht ze haar man met 42,5 graden koorts en compleet uitgewoond naar het ziekenhuis. En toen zaten de ziekenhuisbedden al overvol. "Ze waren er niet op voorbereid. Bergamo had zich niet goed voorbereid. Toen we aankwamen zat het ziekenhuis al stampvol. Het leek wel een bestorming." Twintig dagen later was Armando overleden.
Het is een van de minstens 6000 tragische verhalen in de provincie Bergamo. Zoveel mensen zijn er naar schatting overleden in de Noord-Italiaanse stad, die de afgelopen maanden het epicentrum werd van de coronacrisis in Europa. Crematoria draaiden 24 uur per dag en zelfs dat was niet voldoende. De legertrucks die de lichamen naar crematoria in andere steden brachten werden wereldwijd met afgrijzen bekeken.
Dat het zo ver kon komen, is voor tientallen mensen reden om aangifte te doen tegen de overheid. Mustafa Marghadi ging naar Bergamo, bekijk hier zijn reportage:
Dat Bergamo zo zwaar is getroffen ligt volgens de nabestaanden aan de overheid, die het virus compleet onderschat heeft. "Ze maakten van Codogno in februari al een rode zone. En ondertussen kon het virus zich bij ons nog twee weken verspreiden", zegt een boze Monica. Codogno was het dorp met de eerste grotere corona-uitbraak in Italië, op zo'n 70 kilometer van Bergamo.
In die tijd kochten ziekenhuizen geen materiaal in om hun doktoren en patiënten te beschermen. "Als ze op tijd hadden ingegrepen waren de ziekenhuizen niet zo vol en was er genoeg materiaal om mijn man te helpen. Dan had hij een veel grotere kans gehad om te overleven."
Verantwoordelijkheid
De vraag is wie exact voor dat falen verantwoordelijk is. Wat Stefano Fusco betreft mag Justitie dat gaan uitzoeken. Nadat zijn opa overleed aan het virus, besloot hij met zijn vader de Facebookgroep Noi Denunceremo te starten: Wij Doen Aangifte.
"We willen dat het hele verhaal verteld wordt over hoe deze ramp zich heeft kunnen voltrekken", zegt hij. Fusco doet tegen niemand specifiek aangifte. "Wij zijn geen advocaten of rechters. Het is aan de procureur om een onderzoek te starten en de verantwoordelijken te vinden."
Aangifte
Zijn Facebookgroep wordt inmiddels door meer dan 55.000 mensen ondersteund. Er zal namens 200 families aangifte worden gedaan. Op woensdagmorgen gingen de eerste 50 langs bij de procureur. Monica en haar dochters zijn een van die families. "We willen gewoon dat iemand zegt dat-ie in de fout is gegaan, zijn verantwoordelijkheid neemt en aftreedt."
Want om geld is het de families niet te doen, zeggen ze. "Ik hoef geen schadevergoeding," zegt Monica. "Daarmee zou ik zeggen dat er een prijskaartje hangt aan Armando's leven. Dat zou ik een schande vinden." Wat ze wil is antwoorden. "De waarheid en gerechtigheid voor onze doden."
