Nasrah Habiballah
redacteur Buitenland
Nasrah Habiballah
redacteur Buitenland
Over de hele wereld worden in rap tempo fietspaden aangelegd. Met verf, bordjes of paaltjes krijgt de fietser ineens flink wat extra ruimte. Oorzaak? De coronacrisis. Want ook al worden maatregelen op veel plekken versoepeld, de regel om anderhalve meter afstand te houden blijft. En dus is hutjemutje in het openbaar vervoer reizen geen optie.
Wereldgezondheidsorganisatie WHO adviseerde na de virusuitbraak om zoveel mogelijk lopend of met de fiets te reizen. Wereldwijd grijpen steden de crisis aan om de infrastructuur zo aan te passen dat voetgangers en fietsers meer ruimte krijgen. Rome, Bogotá, Parijs, Adelaide en Boedapest zijn een paar voorbeelden van steden die in korte tijd pop-up fietspaden hebben aangelegd om meer ruimte te creëren.
Fietsvriendelijk
Sommige steden hadden al beleid op de plank liggen om fietsvriendelijker te worden, die plannen krijgen nu een flinke boost. Zo probeert het stadsbestuur van Milaan vanwege vervuiling al jarenlang het autorijden in de stad te ontmoedigen. Milaan greep de crisis dan ook meteen aan om daar werk van te maken. De Milanese locoburgemeester Marco Granelli maakte bekend 35 kilometer aan straten en wegen aan te willen passen om meer ruimte voor fietsers en voetgangers te maken.
Ook de burgemeester van Parijs, Anne Hidalgo, had het fietsvriendelijker maken van de stad hoog op haar verlanglijst staan. Het zou voor 2024 moeten gebeuren. Nu zijn er tijdelijke fietspaden aangelegd langs de belangrijkste metrolijnen en ook andere straten zijn voorlopig uitsluitend gereserveerd voor fietsers. Hidalgo heeft al laten weten niet van plan te zijn al het autoverkeer zomaar te hervatten als de crisis voorbij is.
Toch is het de vraag hoelang het duurt voordat fietsers en voetgangers weer plaats moeten maken voor automobilisten. Marco te Brömmelstroet is hoogleraar Urban Mobility aan de Universiteit van Amsterdam en hij vraagt zich af hoeveel van de tijdelijke fietspaden we na deze crisis nog terug zullen zien: "Ik ben niet sceptisch, maar waak wel voor naïviteit. De eerste slag is geslagen, maar om de steden blijvend te veranderen moet je echt systematische veranderingen doorvoeren."
In Berlijn lijken die systematische veranderingen er wel te komen. In de stad zijn met nu met verf op de grond elf tijdelijke fietspaden aangelegd. Begin deze maand waren die goed voor zo'n 10 kilometer. En het lijkt erop dat de Berlijnse fietser die ruimte ook na de coronacrisis mag houden. Volgens de wethouder van Verkeer, Regine Günther, worden de pop-up fietspaden uiteindelijk omgezet in permanente fietspaden: "Er worden vooral daar tijdelijke fietspaden ingericht, waar permanente gepland zijn."
In Brussel, de stad die gemaakt lijkt voor auto's, pakken ze het nog grootschaliger aan. De hele binnenstad wordt een woonerf met een maximumsnelheid van 20 kilometer per uur. Er worden nieuwe fietspaden aangelegd en automobilisten moeten fietsers en voetgangers voorrang verlenen.
Zo'n snelheidslimiet voor auto's is volgens Te Brömmelstroet een effectieve manier om meer ruimte te bieden aan fietsers en voetgangers: "Bij een limiet van 20 kilometer per uur merk je dat de automobilist zich moet gaan gedragen als gast. Er zijn dan bijvoorbeeld ook geen zebrapaden meer nodig."
Correspondent Sander van Hoorn sprak de Brusselse wethouder over de nieuwe regels:
Brussel is een uitzondering, want de meeste steden gooien de infrastructuur nog niet zo rigoureus om en houden het voor nu op tijdelijke aanpassingen. Toch worden er volgens Marco Te Brömmelstroet belangrijke stappen gezet: "We hebben het er nu in ieder geval over, een jaar gelden was het een nichegesprek. Nu snapt iedereen dat je anders naar de omgeving kan kijken. De straat is er niet alleen voor het verkeer, maar het is ook gewoon een openbare ruimte. Belangrijk bijvoorbeeld voor spelende kinderen".
