Tekort aan openbare wc's tijdens coronacrisis: 'Ik moest het laten lopen'

• Carmen Dorlo

  redacteur Online

"Laatst was ik een rondje aan het lopen toen ik het niet meer kon ophouden. Ik mocht nergens naar binnen, dus even later zat ik tot aan mijn enkels onder de ontlasting. Er is niets zo mensonterend als dat", vertelt de 64-jarige Loes Burgmeijer, die darmincontinentie heeft.

Even voor een wandelingetje de deur uit, maar na een uur heel nodig moeten plassen. Voor de coronacrisis was dat al lastig, maar het probleem is groter geworden doordat toiletvoorzieningen in de horeca niet meer beschikbaar zijn voor iedereen.

Volgens Ivo Thonon van Toiletalliantie is het tekort aan toiletten in de steden groot, maar is het probleem in de buitengebieden nog groter. Daarom komt de Toiletalliantie, samen met de Fietsersbond, wielersportunie NTFU en het Fietsplatform, vandaag met een pamflet, met daarop een oproep aan de overheid: zorg tijdens deze coronacrisis voor meer toiletvoorzieningen.

De discussie rondom beschikbare openbare toiletten is niet nieuw, maar de situatie is de laatste tijd wel schrijnender geworden, zegt Thonon. "Tijdens de coronalockdown mocht je een wandelingetje maken, maar als je dat wilde doen: waar moest je dan naar het toilet?"

Burgmeijer merkte dat ze daardoor steeds minder naar buiten ging. "Mijn leven bestaat uit lopen van wc naar wc. Of ik moet weten dat er bosjes zijn", vertelt ze. "Ik kan nu niet meer spontaan ergens heen. Eerst moet ik uitzoeken waar een wc is, dan moet ik dat bedrijf bellen of ik die kan gebruiken."

Probleem nog niet opgelost

Nu de horeca weer open is, is het probleem niet opgelost, zegt Thonon. "Een passant mag niet zomaar naar het toilet. Je moet een reservering hebben, vragen over je gezondheid beantwoorden. Dan kan het al snel te laat zijn."

De laatste jaren zorgden gemeenten, geholpen door de Maag Lever en Darm Stichting, ervoor dat horecazaken hun toiletten open stelden voor passanten, als alternatief voor openbare toiletten. "In Nederland zijn we totaal niet pandemie-proof. We hebben ons te veel gericht op de horeca en hadden gewoon meer openbare toiletten moeten eisen."

Ook Burgmeijer kan niet meer bij alle horeca terecht. "Eerst kon ik hier nog op het plein naar de wc, maar dat kan nu niet meer. En als ik dan vraag bij de Albert Heijn, zeggen ze nee", zegt Burgmeijer. Dat snapt ze ergens wel. "Maar ergens ook niet. Uiteindelijk moet ik mijn kar laten staan en als de donder naar huis rijden. En dan hopen dat ik het red."

Hierdoor raakt ze naar eigen zeggen steeds meer geïsoleerd. "Ik ga de stad niet meer in, hoe leuk ik dat ook vind. Ik koop mijn kleren maar online. Mijn man doet de boodschappen. Het is te veel gedoe."

Natuurgebieden

Het probleem wordt nog duidelijker in de natuurgebieden, merkte fietsvakantie-organisatie HanzeTour.com. De organisatie bedacht het vandaag uitgebrachte pamflet omdat er de laatste tijd veel belletjes binnenkwamen van klanten. "Veel dames zeggen dat ze 's nachts wakker liggen omdat ze bang zijn onderweg niet te kunnen plassen", vertelt woordvoerder Patrick Dorrestein.

Die 'sanitaire stop-stress' was voor HanzeTour reden om tot actie over te gaan. "Dit is een reden voor mensen om niet te bewegen, niet te ontstressen, niet op vakantie te gaan. Dit is tegen alle voorstellen van de overheid in. De Nederlandse natuur is prachtig. Maar als je daar opeens moet plassen of poepen..."

Oplossingen

De oplossing is makkelijk, zeggen de organisaties achter het pamflet. Zet honderd coronaproof toiletvoorzieningen neer op fietsknooppunten. "Ik heb het gecheckt, dit lukt ze in minder dan een week", zegt Dorrestein.

En vanuit daar moeten ook de steden weer worden aangepakt, zeggen Thonon en ook darmpatiënt Burgmeijer. "Verplicht gewoon elke instantie die geld van de overheid krijgt, zoals een wijkcentrum of school, om wc's te openen. Dat hoeft niet gratis, ik wil er best voor betalen", zegt Burgmeijer.

Gelukkig komt er meer aandacht voor het probleem, zegt Thonon. "Steeds meer gemeenteraden dienen moties in voor openbare toiletten, en kijken naar initiatieven. Toiletwagens in Alkmaar en Zwolle, wie had dat ooit gedacht? Laten we zo doorgaan en zorgen dat niemand ooit nog bang hoeft te zijn niet te kunnen plassen."