Coronapatiënten die niet opgenomen zijn geweest in het ziekenhuis, lijken moeizamer te herstellen dan de opgenomen patiënten. Dat beeld rijst op uit een enquête onder longartsen in Nederland. Zij zien op dit moment in de polikliniek een golf van ex-covid-19-patiënten met ademhalingsproblemen en vermoeidheid.
"We zijn verrast door het hoge aantal ex-covid-19-patiënten dat nu met klachten bij ons komt", vertelt Leon van den Toorn, voorzitter van de longartsenvereniging. Deze groep patiënten is in eerste instantie niet opgenomen in het ziekenhuis, maar wordt nu doorverwezen door huisartsen omdat hun klachten blijven aanhouden. Het gaat om klachten die vaak eerst lijken te herstellen, maar daarna toch aanhouden of zelfs weer wat erger worden.
Er is nog steeds niet veel bekend over wat het coronavirus aanricht in het lichaam op lange termijn. Om de bevindingen van longartsen te bundelen hield de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT) een enquête waar ongeveer 100 artsen op reageerden.
Ruimere vergoeding
"We zien dat bijna alle patiënten klagen over aanhoudend moeizaam ademen en slecht inspanningsvermogen, terwijl de afwijkingen op de longfoto's vrij gering zijn", zegt Van der Toorn. Hoe dat kan is niet duidelijk, daar is meer onderzoek voor nodig.
"Maar mogelijk wordt het afweersysteem bij een 'mild' ziekteverloop minder aangezwengeld, waardoor er minder antistoffen vrijkomen en het herstel dus trager is." Een antistoffen-test is dan ook vaak negatief bij deze patiënten.
De longarts benadrukt wel dat op de meeste longfoto's geen grote schade wordt gezien. "Dat is mogelijk een geruststelling voor patiënten." Of de longschade die sommigen wel hebben blijvend is, is nog niet te zeggen volgens Van den Toorn. "Dat zal onderzoek op de iets langere termijn, een half jaar tot een jaar, moeten gaan uitwijzen."
Eerder werd duidelijk dat mensen met een covid-19-infectie soms weken tot maanden ziek blijven en lang last houden van klachten. Het Zorginstituut adviseerde minister Van Ark deze week om die mensen een ruimere vergoeding te bieden voor de zorg die ze nodig hebben, omdat ze vaak nog lang met klachten kampen.
Ik heb nog steeds last van mijn luchtwegen, ben ontzettend vermoeid en kan nog steeds niet volledig werken.
Marjolein Borsboom is een van de mensen die 'milde' klachten hadden. "Ik ben in maart positief getest en vier maanden verder ben ik nog steeds aan het herstellen." Na een paar weken leek het beter te gaan met haar, maar toen kreeg ze toch een terugval.
"Vanaf toen ben ik eigenlijk niet meer hersteld", vertelt Borsboom. "Ik heb nog steeds last van mijn luchtwegen, ben ontzettend vermoeid en kan nog steeds niet volledig werken. Na een aantal uur inspanning ben ik extreem moe":
De kapper en visagiste is al bij verschillende artsen geweest, heeft longfoto's laten maken en een longfunctietest gedaan. Dat heeft nog niets opgeleverd. Vandaag gaat ze weer naar het ziekenhuis. "Het is heel erg zoeken, maar de artsen blijven me wel echt goed helpen en naar oplossingen zoeken."
Er is veel onzekerheid, maar ze is blij dat er nu meer aandacht komt voor mensen zoals zij. "Ik zit in een grote Facebookgroep voor coronapatiënten met langdurige klachten en dat zijn er ontzettend veel."
Mentale onrust
Naast de fysieke klachten hebben de patiënten die thuis hebben uitgeziekt ook vaak geheugenproblemen en ervaren ze mentale onrust. Een verwijzing naar de fysiotherapeut, neuroloog of psycholoog kan hen helpen bij de klachten die ze ervaren, maar of die behandelingen effect hebben is nog niet duidelijk. Volgens Van den Toorn is dat een goede vraag voor de komende maanden.
De longarts hoopt dat de komende tijd meer duidelijk wordt over het beloop van de klachten en de effectiviteit van alle mogelijke behandelingen, van onder meer fysiotherapie en eventueel medicatie.
