Nederlandse arbiters schitteren op EK: 'Combinatie van talent, politiek en geluk'

Björn Kuipers heeft de eindstrijd gehaald en Danny Makkelie mocht zijn kunsten laten zien in de halve finale. De Nederlandse scheidsrechters hebben het dit EK verder geschopt dan Oranje.

Volgens de voormalige topscheidsrechters Dick Jol en Mario van der Ende is het succes van de arbiters een combinatie van talent, politiek en geluk.

Jol en Van der Ende zijn het erover eens dat de aanstellingen van de Nederlanders in de eindfase van het EK niet te danken zijn aan succesvol beleid van de KNVB. Jol: "Ik heb een hekel aan dat toe-eigenen van succes. Iets wat de bond doet. De scheidsrechters hebben dit samen met hun team bereikt."

Enorm veel geluk

De twee oudgedienden zeggen wel dat Kuipers en Makkelie enorm veel geluk hebben gehad met de uitschakeling van het Nederlands elftal in de achtste finale tegen Tsjechië, anders hadden ze volgens het beleid van de Europese voetbalbond niet meer in actie mogen komen.

Van der Ende: "Ik vind het jammer dat politiek nog steeds zo'n grote rol speelt bij de UEFA en de KNVB. Ik vind dat een Engelsman best een wedstrijd van Engeland kan fluiten en Kuipers bijvoorbeeld een wedstrijd van het Nederlands elftal."

Hij noemt de ijshockeyfinale van de Olympische Spelen in 2010 tussen Canada en de Verenigde Staten als voorbeeld. Toen was er een Canadees aangesteld als scheidsrechter. "Dat ging prima. Scheidsrechters op het hoogste niveau zijn professionals."

"Ik was ook doodziek als ik naar huis moest, doordat het Nederlands elftal goed presteerde", vervolgt Van der Ende. "Als de Engelse, Italiaanse en Spaanse scheidsrechters dit toernooi niet naar huis hoefden, was de kans voor de Nederlanders op topwedstrijden ook kleiner geweest. Dat is geen hogere wiskunde."

Dit neemt volgens Van der Ende niet weg dat de Nederlanders wel bij de topscheidsrechters van Europa behoren. "Al zit er wel een groot verschil tussen en Makkelie en Kuipers." Hiermee doelt Van der Ende op de omstreden strafschop die Makkelie afgelopen woensdag aan de Engelsen gaf.

Jol sluit zich bij de woorden van Van der Ende aan. Volgens de oud-scheidsrechter, die tot 2008 actief was, heeft Makkelie in de halve eindstrijd tussen Engeland en Denemarken 104 minuten goed gefloten.

VAR zit er niet voor koffie en cake

"De strafschop was natuurlijk zwaar onterecht", meent Jol. "Sterling komt op volle snelheid het zestienmetergebied ingedenderd en is nadrukkelijk op zoek naar contact. Er zat totaal geen opzet van de Deense verdediger bij."

De 65-jarige Jol vindt dat deze beslissing vooral een fout van de VAR is. De videoscheidsrechters kunnen volgens hem het moment heel vaak vanuit verschillende camerastandpunten terugkijken.

"Dan moeten de personen die in dat hok zitten, durven ingrijpen. Ze zitten daar toch niet alleen voor de koffie en de cake? Als je op het veld staat, dan begrijp ik dat je de penalty wel geeft. Ik had 'm misschien zelf ook wel gegeven."

Daarom pleit ook Van der Ende ervoor om de eindverantwoordelijkheid bij de VAR te leggen. "Als iemand mij op de snelweg met 180 kilometer per uur voorbijrijdt, dan bepaalt de rechter uiteindelijk ook de straf en niet de politie. De persoon met de meeste kennis en middelen moet de beslissing nemen."

De eveneens 65-jarige Van der Ende is daarom ook blij dat Kuipers in de finale wordt ondersteund door de Duitse VAR Bastian Dankert. "Dat creëert afstand, waardoor hij de scheidsrechter misschien ook eerder gaat overrulen als dit nodig is."

Geen polonaise

Van der Ende vindt de aanstelling van Kuipers vooral leuk voor de scheidsrechter zelf. "Het is heel erg gaaf om op een eindronde te fluiten, laat staan als het de finale is. We hoeven in Nederland echter niet in de polonaise te gaan lopen."

Dit beaamt Jol, die aangeeft dat we de finale-aanstelling van Kuipers over een week alweer vergeten zijn. "Dan wordt het weer duidelijk dat we een gebrek aan scheidsrechters in Nederland hebben."