Bijzondere kandidaten: transgender voor VVD en een Fries bij Denk

Een oud-PvdA-lijsttrekker die nu is vervangen door iemand zonder politieke ervaring, een transgender bij de VVD en een Fries op de lijst bij de Utrechtse afdeling van Denk. Heel wat kandidaten bij de gemeenteraadsverkiezingen hebben een bijzonder verhaal. Het NOS Radio 1 Journaal stelt ze voor.

Transgender Lilian Haak - VVD Apeldoorn, plaats 6

"Ik heb niet het idee dat ik een knuffelkandidaat ben, maar eerder een krachtkandidaat", zegt Lilian Haak. Ze is transgender en wil de lokale politiek in: ze staat voor de VVD op de kieslijst in Apeldoorn.

Nu haar kinderen het huis uit zijn, besloot ze om zich kandidaat te stellen voor de gemeentepolitiek. Een partij had ze nog niet. "Voor mij is het belangrijk dat je kan zijn wie je bent en dat je geaccepteerd wordt. Ik zocht heel duidelijk naar een liberale partij die me vrijheid biedt. En ik ben bij de VVD heel warm en hartelijk ontvangen, dat heeft me goed gedaan."

Volgens Haak wordt haar identiteit in de media snel benadrukt, terwijl ze zich eigenlijk het liefst over andere thema's buigt in de politiek. Het gaat er automatisch over, vertelt ze. "Het opmerkelijke is dat ik me wilde richten op thema's waar ik veel verstand van heb, zoals digitale dienstverlening, privacy en informatiebeveiliging."Dat ze nu zelf vooral als transgender in spotlights komt te staan, vindt ze niet erg. "Dat betekent dat je op gebied van diversiteit kan laten zien dat transgenders niet alleen in het nieuws komen als sekswerker of slachtoffer, maar dat ze ook politieagent, militair of gemeenteraadslid kunnen zijn."

Kandidaat met Friese roots Jelle Bouwhuis - Denk Utrecht - plaats 4

"Als ze horen bij welke partij ik zit, staan ze vaak steil achterover". Jelle Bouwhuis moet zich vaak verantwoorden voor zijn keuze om zich aan te sluiten bij de partij Denk. "Ik heb Friese roots, ik ben eigenlijk ook iemand met een migratieafkomst", zegt hij lachend.

Dat Denk vaak wordt geassocieerd met Turkije, deert Bouwhuis niet. "Ik denk dat we daar in Utrecht geen last van hebben. We zijn een vrij gemêleerd gezelschap, die een representatie van Utrechtse samenleving vormt. Die landelijke frames over Erdogan en de 'Turkse lange arm', daar hebben we in Utrecht weinig last van. We hebben een stevig programma op tal van gebieden, zoals armoedebestrijding, werk en inkomen."

Waarom hij zelf voor Denk heeft gekozen? "Dat kwam door mijn ervaringen in de cultuursector, waar ik werk." Het is hem in de loop van jaren opgevallen dat de cultuursector een overwegend wit verhaal is, "met mensen van dezelfde komaf". "Daar erger ik me zo ontzettend aan, en dat het ook zo moeizaam van binnenuit verandert, dat de politiek ben ingestapt."

Oud-lijsttrekker Fanida Kadra voert campagne voor zichzelf - PvdA Weert - plaats 3

Bij de vorige verkiezingen was Fanida Kadra nog lijsttrekker en ze is momenteel fractievoorzitter. Nu staat ze op plek drie. Wat is er gebeurd? "We zitten toch als PvdA in de hoek waar de klappen vallen. We kijken of we dingen anders moeten doen. Wellicht dat met deze constructie het anders uit kan pakken. Het is misschien niet meer van deze tijd dat de nummer één de beste moet zijn."

De partij hoopt met de lijsttrekker meer de doelgroep van ouderen aan te spreken. Een strategische keus. Opvallend genoeg is Kadra voor zichzelf campagne gaan voeren onder de noemer Liever Fanida.

"Gelukkig hebben we in de PvdA een traditie waar in dat kan. Het betekent niet dat ik niet achter het standpunt van de PvdA in het Weertse sta, maar het is de bedoeling om alle krachten te bundelen." Met de campagne hoopt ze met voorkeursstemmen te worden gekozen.

Murat Aktan wil, samen met zijn zus, meer voor jongeren in Lelystad - JongLelystad - plaats 1

Lelystad blijft saai zonder ons, dat is de boodschap van Murat Aktan (28) en zijn zus Merel (22). JongLelystad-Lijsttrekker Murat heeft zelf een prachtjeugd gehad in de stad, maar vindt dat het de laatste jaren steeds minder is geworden. "Met name voor tieners zijn er weinig mogelijkheden."

De meeste 18- tot 28-jarigen trekken volgens hem weg. Naar Almere of Amsterdam, bijvoorbeeld vanwege het bruisende nachtleven daar. "Terwijl je hier vroeger prima kon uitgaan." En niet alleen op het thema uitgaan wil Murat iets betekenen voor jongeren. Volgens hem en zijn zus is het tijd voor een frisse wind in de lokale politiek.

"De gemiddelde leeftijd in de gemeenteraad van Lelystad is 53. Terwijl de stad nog maar een halve eeuw bestaat. Dat betekent dat de stad eigenlijk wordt bestuurd door mensen die ouder zijn dan de stad zelf. Best opmerkelijk."

Tiny Thoma woont ver van het eiland waar ze in de raad wil - Samen Terschelling - plaats 3

Hemelsbreed is het ruim honderd kilometer verderop, maar de reis duurt ruim twee uur. Tiny Thoma woont in Woldendorp (naast Delfzijl) en is de nummer drie op de kieslijst voor Samen Terschelling. Als ze genoeg stemmen krijgt, moet ze verhuizen naar het eiland. "Maar daar wilde ik sowieso al gaan wonen, vanwege de zeehondenopvang."

Thoma werkt al jaren met zeehonden en komt zo regelmatig op Terschelling. Vorig jaar overleed de grondlegger voor de zeehondenopvang op het eiland, Hessel Wiegman. "Op zijn begrafenis is mij gevraagd zijn droom waar te maken en te helpen de opvang te realiseren. En dat heb ik gedaan."

Tijdens haar werk vroegen de eilandbewoners of ze mee wilde doen aan de lokale partij. "Daar heb ik niet lang over na willen denken. De mensen zijn er hartelijk en ik wil ze graag helpen. Bijvoorbeeld bij het probleem van woningen. Er is hier een aardig woningtekort."