Het jaar van Oranje: wisselvalligheid troef, maar potentie van 'geweldig elftal'
"Het is een geweldig jaar geweest", zei Ronald Koeman met enige overdrijving na de laatste en zestiende interland van het Nederlands elftal in 2024, tegen Bosnië en Herzegovina in Zenica (1-1).
Met een plaats in de halve finales van het EK en kwalificatie voor de kwartfinales van de Nations League gaf Koeman de prestaties van Oranje dit kalenderjaar maandagavond op de persconferentie al het rapportcijfer 7, zelfs "richting een 8".
Daar valt cijfermatig weinig op af te dingen. De plek bij de laatste vier op het EK was gezien de omstandigheden een optimaal resultaat. Het werd bereikt zonder onder anderen Frenkie de Jong, die lang onvervangbaar was.
Pijnlijk verlies tegen Oostenrijk
Zonder de geblesseerde De Jong pakten anderen hun kans en op het EK was Jerdy Schouten de revelatie. Een finale was heel dichtbij en de 100.000 fans in Dortmund lieten zien dat dit Oranje wat had losgemaakt.
Pijnlijk was de 3-2 nederlaag tegen Oostenrijk in de groepsfase. Bovenal was het pijnlijk voor bondscoach Koeman. Zijn tactiek had niet gewerkt, zijn vertrouwen werd niet terugbetaald en zijn woorden bleken niet aan te komen.
Kijk hieronder naar de reactie van bondscoach Ronald Koeman, de analyse van Pierre van Hooijdonk en Rafael van der Vaart en de samenvatting van Bosnië en Herzegovina - Nederland:
De confrontatie tussen pragmaticus Koeman en 'professor' Ralf Rangnick werd een duidelijke zege voor laatstgenoemde. De dynamische, intensieve speelwijze van de Oostenrijkers was Oranje te veel.
Het gebeurde vaker in 2024, dat het Nederlands elftal enorm zwak en slordig aan de wedstrijd begon, zelfs gisteravond nog tegen Bosnië. Dat mogen de spelers zich aanrekenen, maar Koeman ook.
Wachten op zege op topland
Het verlies tegen Oostenrijk was een van de vier nederlagen van Oranje dit jaar. Daarnaast ging Nederland ten onder tegen Duitsland (2-1), Engeland op het EK (2-1) en opnieuw Duitsland (1-0). Het blijft wachten op een overwinning op een topland.
Dat lukte nog niet in Koemans tweede termijn. Het is een verschil met Koemans eerste periode. In 2018 was Oranje Duitsland (3-0) en Frankrijk (2-0) de baas en in 2019 weer Duitsland (2-4) en Engeland (3-1 na verlenging) in de halve finales van de Nations League.
"We zijn niet dichter bij de toplanden gekomen", stelde NOS-analist Pierre van Hooijdonk gisteravond.
Gezien de omstandigheden is dat niet onlogisch. Door blessures kon Koeman nooit over een complete selectie beschikken. Het verklaart deels de wisselvalligheid. Daarnaast besloot Koeman na het EK dat hij wilde vernieuwen.
Veelbelovende start 'nieuwe periode'
Hij nam afscheid van Georginio Wijnaldum, Daley Blind en Marten de Roon en riep Memphis Depay niet meer op. Die vernieuwing gaat, ook logischerwijs, met vallen en opstaan.
De start van "een nieuwe periode" was in september veelbelovend, met het flitsende aanvalsspel tegen Bosnië en Herzegovina (5-2) en het sterke vervolg tegen topland Duitsland (2-2). "De tweede helft tegen Duitsland was geweldig", zei Koeman.
Een goed vervolg bleef uit. De matige wedstrijden tegen Hongarije (1-1) en Duitsland (1-0) in oktober gaven stof tot nadenken, met een ontluisterende eerste helft in München als dieptepunt. Ook gisteren in Zenica zakte het spelpeil door de ondergrens.
Dat was dan wel met een reserveteam, zonder de ervaring van onder anderen Virgil van Dijk, Denzel Dumfries, Frenkie de Jong en Nathan Aké. "We moeten nog verbeteren", weet Koeman. "In het druk zetten, het doordekken bijvoorbeeld."
Probleem voorin, rijkdom op middenveld
De aanval blijft een probleem en dan met name de spitspositie. Na hun sterke beurt in september was er hoop met Brian Brobbey en Joshua Zirkzee, maar de afgelopen maanden hebben aangetoond dat die twee er nog niet zijn.
De situatie van Zirkzee bij Manchester United, waar hij steeds minder speeltijd krijgt, is zorgelijk, vindt ook Koeman: "Ik heb met Joshua gesproken en gezegd dat hij meer moet spelen. Dat is mijn boodschap aan hem."
De potentie blijft overduidelijk, zowel in de breedte als in de basis kreeg Koeman dit jaar veel meer te kiezen. Kijk naar de ontwikkeling van Xavi Simons, Tijjani Reijnders, Ryan Gravenberch, Teun Koopmeiners. Het worden grote meneren.
Het zijn spelers die bij hun clubs in de internationale competities zijn uitgegroeid tot bepalende spelers. Voeg daar De Jong, hopelijk snel weer in topvorm, bij en de rijkdom op het middenveld is enorm.
Welke bondscoach kan over zulke middenvelders beschikken? Achterin was de kwaliteit al langer hoog, al oogt Oranje defensief niet stabiel. Ook daar ligt werk voor Koeman.
Nieuwe test tegen topland in maart
Het moet meezitten met de fitheid, de vorm en ontwikkeling. Het moet allemaal goed vallen, Koeman moet de puzzelstukjes op de goede plek leggen, maar dan ziet de toekomst er mooi uit.
"We hebben nog twee jaar nodig, dan kunnen we top zijn", vindt Rafael van der Vaart. Over een kleine twee jaar is het WK. Koeman hoopt het in maart volgend jaar al te zien in de kwartfinales van de Nations League tegen Frankrijk, Portugal of Spanje.
"Als we iedereen fit en goed aan boord hebben, hebben we een geweldig elftal dat kan wedijveren met die landen in maart", belooft de bondscoach. Het moet een bevrijdende zege op een topland worden.
