Donkere dagen voor wielersport bij WK: 'Koersen met Furrer en Van Belle in achterhoofd'
Minutenlang bleef Tibor Del Grosso na de finish van het WK wielrennen voor beloften zitten tegen het hek. Uitgeput van een slopende koers, waarin hij tussen inmiddels gelouterde profs knap achtste werd. Maar ook uitgeput door alle emoties.
Er hangt een donkere sluier over het WK in Zürich. Natuurlijk vanwege het overlijden van de 18-jarige Zwitserse Muriel Furrer na een val in de juniorenkoers. Maar ook vanwege het onverwachte overlijden van de Nederlandse renner Bas van Belle.
Donderdagavond maakte wielerbond KNWU bekend dat de 24-jarige Van Belle onverwacht was overleden. De broer van baanwielrenster Lisa (die in Parijs olympisch brons won in de koppelkoers) en Loe (een van de toptalenten van Visma-Lease a Bike) deed in 2018 zelf mee aan het WK voor junioren en reed de afgelopen jaren voor een Amsterdamse amateurploeg.
"Ik kende Bas heel goed", begint Del Grosso met neergeslagen ogen. "We woonden samen op het park in Watersley (het Limburgse wielercentrum, red.). Ik trainde best vaak met hem of ging met hem eten. Ik denk dat ik Bas een vriend kan noemen. Dus ja, dat kwam wel heel hard aan."
Bondscoach Tom Veelers ging meteen alle kamers af toen het nieuws naar buiten was gekomen. "Tibor wist het al, anderen nog niet. Ik wilde het ze graag meteen vertellen en niet wachten tot de volgende ochtend. Met alle renners hebben we persoonlijk gesproken, met sommigen wat langer. Je wilt vooral steun geven."
Shock
Het nieuws van Van Belle kwam donderdagavond voor het avondeten. Kort daarvoor stapte Fee Knaven nietsvermoedend het hotel van de Nederlanders binnen, nadat ze het WK voor junioren had gereden.
"In de lobby hangt een televisiescherm, waarop net op dat moment het bericht over de Zwitserse Furrer te zien was", vertelt de 17-jarige dochter van oud-renners Servais Knaven en Natascha den Ouden aan de telefoon. "'Zeer kritiek' stond erbij, dus toen wisten we al dat het echt niet goed was. En we hebben haar niet zien vallen of zien liggen. Dat was het eerste moment dat we ervan hoorden."
Ondanks het slechte weer vond Knaven het parcours niet echt gevaarlijk. "De organisatie had best wel veel moeite gedaan om in alle gevaarlijke punten vrijwilligers neer te zetten. Alleen de bocht waar Furrer gevallen is, was geen gevaarlijke bocht."
De regen zorgde wel voor een vreemde, onstuimige koers bij de junioren. "Ons plan was om meteen op de eerste klim het initiatief te nemen. Megan Arens reed keihard op kop en in de chaos daarachter gingen veel meiden tegen de grond. Zo heb ik de Britse kanshebster Imogen Wolff (volgend jaar rijdend voor Visma-Lease a Bike, red.) over haar stuur een ravijn in zien vliegen. Zij viel gelukkig maar een klein stukje naar beneden en knokte zich zelfs terug in de kopgroep. Furrer viel dieper, zij had dat geluk niet."
"Er had voor mij meer ingezeten dit WK", weet Knaven, die vijfde werd in de tijdrit en 48ste in de wegrit. "Maar nu voelt dat allemaal als bijzaak. Ik ken haar niet persoonlijk. Maar je denkt toch: dit had mij ook kunnen gebeuren. Ik ben eigenlijk nog wel een beetje in shock."
Denken aan Bas
Na een loodzware avond stonden de Nederlandse beloften de volgende dag met een knoop in de maag aan de start. Del Grosso: "Wat kun je doen? Vasthouden aan bepaalde routines en vastigheden. En dan maar gewoon gaan koersen. Angst heb ik niet gevoeld in de afdaling. En veel tijd om na te denken heb ik niet gehad, omdat ik in de finale nog streed om de ereplaatsen. Maar van anderen, die verder achterop waren geraakt, hoorde ik dat ze maar aan een ding konden denken. Aan Bas."
Aan Veelers de lastige taak om alle emoties een plek te geven. En zijn beloften ook nog zo goed mogelijk voor te bereiden op een WK. "We hebben geen extra nadruk gelegd op gevaarlijke punten in het parcours. We wisten ook niet op welke plek dat Zwitserse meisje precies gevallen was. De afdaling van de tijdrit vond ik écht gevaarlijk. In de wegrit vond ik het nog meevallen."
Tijdens de koers kreeg Veelers het bericht dat Furrer was overleden. "Mijns inziens hebben ze alle veiligheidsmaatregelen getroffen die ze hadden kunnen treffen. Als je kijkt hoeveel tramrails ze hebben dichtgegooid en hoeveel vluchtheuvels ze hebben verwijderd... Maar je hebt wel te maken met regen en bladeren op de weg. Het blijft bij de sport horen, helaas. Zo'n jong meisje, het is echt tragisch."
Donkere dagen
Terug naar vrijdagmiddag rond een uur of vijf. Terwijl de organisatie een paar honderd meter verderop in een persconferentie uitleg geeft over het overlijden van Furrer, is de sfeer aan de finish van het WK voor beloften bedrukt. In de koers is de spanning om te snijden, maar uitbundig meegeleefd wordt er niet.
De medailleceremonie bij de beloften is versoberd en wordt voorafgegaan door een minuut stilte. De mixed zone is gesloten, zodat de renners niet overvallen zouden worden door journalisten met vragen over het overlijden. Alleen die renners weten nog van niets.
"Ik hoorde het pas na de finish van de verzorgers", bevestigt Del Grosso, die zo lang tegen het hek bleef zitten omdat hij een flauwte voelde opkomen. Eenmaal bijgekomen reed hij in stilte langs het erepodium, waar winnaar Niklas Behrens zijn lange lijf in de regenboogtrui wurmde. Het Duitse volkslied bleef achterwege.
"Het zijn twee donkere dagen geweest voor de wielersport", besluit Del Grosso een paar uur later in het hotel. "En ook voor mij persoonlijk. Dit zet alles in perspectief."