Voetbal blijft drukmiddel voor politie: 'Mogelijk ook in Champions League'

• Frank Hettinga

  redacteur NOS Sport

Het competitieschema van de eredivisie begint flink in de war te raken door politieacties. "Als dit week in week uit zo doorgaat, dan komt het uitspelen van de competitie in gevaar", laat een woordvoerder van de KNVB weten na de afgelasting van Ajax-FC Utrecht voor komende zondag.

De politiebonden die strijden voor een betere vroegpensioenregeling hebben aangekondigd dat ze onverminderd doorgaan met actievoeren. Alle wedstrijden in het Nederlandse voetbal blijven een mogelijk actiedoelwit, aldus een woordvoerder van Landelijk Actiecentrum Politieacties.

"We sluiten geen enkele voetbalwedstrijd uit. Niet alleen in de eredivisie, maar ook in de eerste divisie, het interlandvoetbal en de Champions League. We pikken wedstrijden uit die relevant zijn, waar politie-inzet wordt gevraagd. Maar het stoppen van een wedstrijd is niet ons doel. Als de minister vandaag nog de telefoon oppakt om onze onderhandelaars te bellen met een goed voorstel, dan zijn de acties morgen van de baan."

De bestuurlijke driehoek van Amsterdam (burgemeester, politie en Openbaar Ministerie) besloot maandag om Ajax-FC Utrecht af te gelasten. Eerder werd ook al de Klassieker tussen Ajax en Feyenoord afgelast. Ajax heeft pas twee eredivisieduels afgewerkt en koploper PSV na komend weekend vijf.

Ajax moet nu drie wedstrijden inhalen. Volgende week woensdag wacht het duel met Fortuna Sittard dat werd uitgesteld vanwege Europees voetbal. Op 30 oktober treffen de Amsterdammers Feyenoord in de Kuip.

Voor het duel met FC Utrecht wordt nog een datum gezocht. En zo makkelijk is dat nog niet, weet Will van Rhee. Hij was van 1993 tot en met 2005 actief bij de KNVB als manager veiligheidszaken en competitiezaken en later werkte hij op diverse WK's bij de FIFA als veiligheidsadviseur. "Ik probeerde verplaatste wedstrijden vaak op te vangen in de winterperiode, maar dan krijg je ook te maken met het slechte weer."

Daarnaast spelen PSV, Feyenoord, Ajax, AZ en FC Twente dit seizoen doordeweeks niet zes maar liefst acht groepswedstrijden in de Champions en Europa League.

Zonder publiek

Nee, de wedstrijden "gewoon" spelen zonder publiek, vindt Van Rhee geen optie. "Daar ben ik geen voorstander van. Dan pak je de grove zeis en dupeer je ook de 99 procent goedwillende supporters."

"De veiligheid van de spelers, supporters en de openbare orde in de stad kunnen niet gegarandeerd worden zonder de belangrijke inzet van de politie", stelt de gemeente Amsterdam. Er is begrip voor de politieacties, maar de gemeente betreurt het wel dat Ajax nu opnieuw wordt getroffen.

Volgens Ajax had de wedstrijd ook zonder politie kunnen doorgaan, "met aanvullende maatregelen en goede afspraken tussen de beide clubs en supporters. In Breda was dit recent ook mogelijk."

Toen kwam Ajax op bezoek bij NAC (2-1-verlies) en voerde de politie ook actie. Volgens Paul Depla, burgemeester van Breda, was er sprake van "een positieve sfeer tussen de supporters, zonder rivaliteit". "Daardoor hebben we kunnen besluiten dat NAC-Ajax zonder politie kon plaatsvinden", meldt hij schriftelijk.

Het risico op ongeregeldheden vlak buiten de Johan Cruijff Arena bij Ajax-FC Utrecht is echter groter dan bij NAC-Ajax. Afgelopen maart liepen provocaties tussen de supportersgroepen van Ajax en Utrecht uit de hand, waarna de mobiele eenheid moest ingrijpen.

Van Rhee: "Clubs investeren miljoenen aan veiligheid in de stadions, denk aan al die stewards. Maar buiten de stadions is het de verantwoordelijkheid van de politie, en vaak ontstaan de rellen daar."

"Het is een kleine groep hooligans die het verziekt. Ik ben ook 25 jaar commissaris van politie geweest. Mijn hart bloedt als ik zie dat ze stenen gooien naar agenten. Je moet ze beschouwen als criminele organisatie, want daar hebben ze alle elementen van. Ze hebben leiders en zijn gericht op het plegen van strafbare feiten. Breng die rotzakken maar in kaart."

Kort geding

In 2021 spande de gemeente Rotterdam een kort geding aan toen de politiebonden het werk wilden neerleggen tijdens Feyenoord-Ajax. Vrij snel daarna volgde toenadering tussen de minister en de bonden, waarna de staking niet langer nodig was.

Desgevraagd wil de gemeente Amsterdam niet vooruitlopen op een eventueel kort geding bij een nieuwe staking.

"We bekijken sowieso alle mogelijkheden", antwoordt een KNVB-woordvoerder diplomatiek op dezelfde vraag. "Maar we houden niet van speculeren."

Tja, het is een lastig verhaal, zegt Van Rhee. "Je kunt moeilijk zeggen dat de politie niet mag staken. Maar je zou hopen dat ze ook naar andere mogelijkheden kijken, en niet het voetbal alleen. Gek is het ook weer niet. Niemand zou onder de indruk zijn als de politie een tentoonstelling van de duivensportvereniging platlegt. Om maar wat te noemen."