Gemeenten kritisch over noodmaatregel Faber voor aanmeldcentrum Ter Apel
Gemeenten reageren kritisch op de noodmaatregel van minister Faber van Asiel en Migratie om voor zondag het aantal asielzoekers in Ter Apel onder de 2000 te brengen. Faber heeft het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) opdracht gegeven om in totaal 100 tot 200 asielzoekers over te plaatsen naar vrijwel alle opvanglocaties elders in het land. In haar brief aan het COA spreekt ze van "één en het liefst twee asielzoekers" per opvanglocatie.
Maar als een opvanglocatie vol zit, moet de gemeente waar die locatie staat ook toestemming geven. Een gemeente kan de opvang van extra asielzoekers weigeren, bijvoorbeeld omdat er risico's voor de brandveiligheid ontstaan of vanwege afspraken met omwonenden over het maximaal aantal asielzoekers.
En die opvangcentra zitten al voor 99,9 procent vol, aldus een woordvoerder van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) tegen persbureau ANP. De VNG vindt het daarom "op zijn minst merkwaardig" dat er geen overleg is geweest. "Ook al zijn het kleine aantallen, je kunt niet zonder overleg zomaar een of twee bedden erbij zetten."
Faber is het daar niet mee eens. "Ik zie niet gelijk in waarom we de VNG hadden moeten betrekken. Het gaat niet om nieuwe azc's maar om overplaatsingen naar bestaande azc's", zegt ze tegen de NOS. "Volgens de informatie van het COA zijn er voldoende bedden in gemeenten voor deze overplaatsingen."
Nieuwe boete
In het aanmeldcentrum in Ter Apel verblijven structureel meer asielzoekers dan de 2000 die er mogen zitten. Het COA moest vanwege de overschrijdingen al 1,5 miljoen euro boete betalen aan de gemeente Westerwolde, waaronder Ter Apel valt. Als het probleem na zondag niet is opgelost, stapt de gemeente opnieuw naar de rechter en dreigt een nieuwe boete. Faber wil dat voorkomen.
Vanochtend telde het aanmeldcentrum 2117 asielzoekers. Dat zijn er dus 117 te veel. Het COA laat aan het ANP weten dat er vandaag "substantieel" meer mensen dan normaal naar opvanglocaties zijn gebracht. Om hoeveel mensen het precies gaat, kan de woordvoerder niet zeggen. Ook valt niet te zeggen of dit ertoe leidt dat er zondag minder dan 2000 mensen in het centrum verblijven.
Als dat lukt, is het de vraag of dat zo blijft. Vluchtelingenwerk Nederland vindt het plan van Faber geen structurele oplossing. "Zolang er geen nieuwe locaties voor de lange termijn bij komen, blijft het pleisters plakken en worden gemeenten, zoals dat nu gebeurt, op het laatste moment overvallen", zegt een woordvoerder tegen het ANP.
Drie grote gemeenten
De gemeente Utrecht telt vijf opvanglocaties maar die zitten allemaal vol. Als het COA daar vijf tot tien extra asielzoekers wil plaatsen zal de gemeente toestemming moeten geven. Een woordvoerder weet nog niet of die toestemming er komt. Den Haag telt drie opvanglocaties. Vooralsnog vangt de gemeente drie asielzoekers extra uit Ter Apel op.
Wethouder Rutger Groot Wassink van de gemeente Amsterdam vindt het stuitend dat Faber deze oproep doet om een gerechtelijke procedure te voorkomen. Zij zou zich in plaats daarvan moeten inzetten voor een menswaardige opvang van vluchtelingen, zegt hij.
De Amsterdamse wethouder stoort zich ook aan het ontbreken van dwang voor de gemeenten om mee te werken. "Gemeenten die zich al ruimhartig inzetten worden nu opnieuw extra belast, terwijl er ook gemeenten zijn die niets doen en op deze manier worden ontzien."
Het verzoek aan Amsterdam komt neer op het huisvesten van vijftig asielzoekers extra in de opvangcentra in de stad. "Als vanzelfsprekend zal Amsterdam kijken naar het verzoek van de minister, omdat we ons bekommeren om het lot van vluchtelingen." Maar Amsterdam neemt pas na het weekend een besluit, dus nadat de datum van 1 september is gepasseerd.
Westerwolde
Burgemeester Velema van Westerwolde kan zich voorstellen dat gemeenten zich overvallen voelen. "Maar ik ben toch blij met de maatregel van de minister. Ter Apel heeft de afgelopen drie jaar namelijk structureel 250 tot 500 mensen te veel opgevangen. Wij hebben begrepen dat het hier gaat om een tijdelijke maatregel om Ter Apel te ontlasten tot er ruimte in Zaandam en Biddinghuizen is gecreëerd."
Dat neemt niet weg dat zijn gemeente de juridische stappen tegen het COA doorzet, als het aantal asielzoekers de komende weken de 2000 overschrijdt.
