Na jaar zonder plan heeft Farioli's Ajax duidelijke visie, maar kwaliteit selectie nog broos
Met de EK-finale nog vers in het geheugen speelt Ajax vandaag alweer een potje om het echie: tegen het Servische Vojvodina in de tweede voorronde van de Europa League.
Na een van de slechtste seizoenen uit de historie heeft het Ajax van de nieuwe trainer Francesco Farioli weer een duidelijk plan en lijkt de selectie fitter, maar gezien de broze selectie gaat de vlag nog niet uit in Amsterdam. Hoe staat de club ervoor?
Eerst nog even terug naar waar Ajax vandaan komt. "Maar hoe dan?", was vorig seizoen de meestgestelde vraag aan toenmalig trainer Maurice Steijn. Er werd door de coach wel een tactiek gekozen, maar het schortte aan een gedetailleerde uitleg hoe die het beste moest worden uitgevoerd. Het bleef allemaal op de vlakte, zo gaven meerdere mensen - die niet bij naam genoemd willen worden - binnen het team aan.
Geen visie
De jonge spelers hadden behoefte aan een voetbalvisie, maar die werd nooit duidelijk. De uitspraak van reservekeeper Remko Pasveer in Het Parool in januari vatte de periode onder Steijn misschien wel het beste samen. "Ik heb samen met collega's die er ook al onder Ten Hag bij waren, spelers bijvoorbeeld op een magneetbord uitgelegd hoe we onder hem opbouwden."
Onder de opvolger van Steijn, John van 't Schip, werd de nadruk gelegd op de verbetering van de teamsfeer, die enorm was bekoeld. Ajax klom uiteindelijk van de laatste naar de vijfde plaats in de eredivisie. Maar ook onder Van 't Schip en zijn assistent Michael Valkanis, die zich voornamelijk met het tactische gedeelte bezighield, was een duidelijke spelopvatting niet zichtbaar.
Met bovenstaande in gedachten is het niet gek dat technisch directeur Alex Kroes op zoek ging naar een trainer met een herkenbare voetbalvisie, die daarnaast ook bovenop de onervaren selectie zit. Een coach die zowel het team als de spelers zelf ontwikkelt
Geen inspiratiecoach meer
Inspiratiecoaches die het meer moeten hebben van motiveren, behoren tot het verleden, zo is de lijn van Kroes en directeur voetbal Marijn Beuker. Met de 35-jarige Farioli hoopt het tweetal de juiste trainer te hebben gevonden, maar zijn onervarenheid is een risico.
De eerste weken onder de nieuwe trainer zijn in ieder geval niet onopgemerkt voorbijgegaan. Tijdens het trainingskamp in Wageningen een week geleden was Farioli nadrukkelijk aanwezig in woord en gebaar.
Veelzeggend waren de afgepeigerde gezichten van de Ajax-spelers na de trainingen. "Ik ben in de voorbereiding nog nooit zo fit geweest", zei de van NEC-teruggekeerde Youri Baas na de oefenwedstrijd tegen Al-Wasl.
In de oefenduels werden ook de contouren zichtbaar van de manier waarop Farioli zijn ploeg wil laten spelen. In de opbouw is geduld het toverwoord. Ajax wil opbouwen dicht bij de eigen zestien met een meevoetballende keeper. Farioli probeert zo de tegenstander te lokken en wil vervolgens met slim positiespel onder de druk uit voetballen. Zo ontstaan als het goed is grote ruimtes op het middenveld en voorin.
De twee voorste middenvelders - in de voorbereiding waren dat voornamelijk Kenneth Taylor, Kian Fitz-Jim en later ook Steven Berghuis - moeten dan zo snel mogelijk de bal naar voren brengen en de snelle buitenspelers aan het werk zetten.
Verdedigend zette Ajax in de oefencampagne vroeg en hoog druk onder aanvoering van Farioli, die dan 'vai, vai, vai' (gaan, gaan, gaan) schreeuwde. Als Ajax werd teruggedrongen door de tegenstander zakten de Amsterdammers juist ver terug. De verdedigende middenvelder - Jordan Henderson lijkt hiervoor de aangewezen speler - liet zich dan helemaal zakken tussen de twee centrale verdedigers.
"Zijn spelopvatting is duidelijk", liet Chuba Akpom eerder al weten aan de NOS. De aanvaller merkt dat er dit jaar wél een filosofie is waarop heel intensief wordt getraind. Ook van hem als spits wordt iets anders gevraagd dan voorheen. "De coach wil dat ik altijd in connectie sta met de rest van de ploeg. Hij wil dat ik veel meedoe in balbezit en hoog druk zet."
Ook andere spelers lieten zich al positief uit over de duidelijkheid van Farioli, al moet daarbij wel worden opgemerkt dat spelers met het oog op een eventuele basisplaats vrijwel altijd mooie woorden over hebben voor een nieuwe trainer.
Grote maar
Een fittere ploeg, een duidelijk spelplan, het klinkt allemaal optimistisch in Amsterdam. Toch kleeft er een grote maar aan het geheel. De kwaliteit van de selectie is niet dusdanig dat Ajax zomaar weer even mee kan gaan doen om de titel. De ploeg is onervaren en niet in balans. Veel geld om aankopen te doen is er niet. Ajax moet eerst spelers verkopen om te kunnen kopen.
Farioli moet voorlopig dus roeien met de riemen die hij heeft. "Ik weet dat de financiële situatie van de club niet geweldig is", zei de Italiaan. "We zijn er nog niet. Maar dat is normaal. De focus ligt op de trainingen, op de spelers die nu het Ajax-shirt dragen. We werken hard."
De trainer benadrukt in ieder interview de goede samenwerking met Kroes, Beuker en hoofd scouting Kelvin de Lang. Om maar aan te geven: een situatie zoals met de vorige technisch directeur Sven Mislintat en trainer Steijn, die elkaar niet konden luchten of zien, dat nooit meer.
Ajax moet weer Ajax worden, zei Kroes meermaals. Rvc-voorzitter Michael van Praag sprak vlak voor zijn benoeming zelfs uit dat Ajax het Real Madrid van Nederland moest worden.
Maar daar is de club nog mijlenver van verwijderd. Eerst maar eens winnen van Vojvodina, de nummer vier van Servië.