Hogere spaarrente lonkt, waarom stappen we niet over?
Het blijft wennen: rente krijgen op spaargeld. Door de negatieve rente bij de Europese Centrale Bank (ECB) kregen spaarders op zeker moment zelfs helemaal geen rente meer.
Maar sinds de rente bij de Europese Centrale Bank omhoog is geschoten, stijgt ook de spaarrente. Maar alleen niet zo snel, en helemaal zo hoog nog niet. Met 1,5 procent bij ING en ABN Amro en 1,7 procent bij de Rabobank komt de spaarrente niet in de buurt van de 2 tot 3 procent procent van voor de kredietcrisis. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) stelde vandaag vast dat er te weinig concurrentie is.
Waarom is de rente bij de grote banken hetzelfde?
Het overgrote deel van de spaarders heeft een spaarrekening bij ABN Amro, ING of Rabobank. Deze drie grootbanken houden de spaarrentes bij elkaar goed in de gaten: verhoogt de één, dan doet de ander het ook. Dat hebben ze niet met elkaar afgesproken, benadrukt de Autoriteit Consument & Markt (ACM) na onderzoek. Dat mag ook niet. Maar omdat maar weinig mensen overstappen, voelen de grote banken nauwelijks druk om hun spaarrentes te verhogen.
Is het in andere Europese landen beter?
De gemiddelde spaarrente in Nederland behoort zeker niet tot de hoogste in de eurozone, maar ook niet tot de laagste. Uit cijfers van de Europese Centrale Bank (ECB) blijkt dat de gemiddelde Nederlandse spaarrente voor huishoudens ergens net onder het gemiddelde bungelt. In Luxemburg en Oostenrijk worden spaarders relatief het meest beloond, gevolgd door die uit Duitsland, Finland en Italië.
Is er wel spaarconcurrentie?
Een stuk minder dan voorheen. Sinds de kredietcrisis hielden veel buitenlandse banken het voor gezien in Nederland. In 2008 boden nog 43 banken in Nederland spaarrekeningen aan, de afgelopen twee jaar was dat met 23 bijna de helft minder. Toch biedt die gehalveerde concurrentie nog altijd flink hogere rentes. Bunq, NIBC en LeasePlan Bank geven bijvoorbeeld meer dan 2 procent en buitenlandse banken zelfs 3 procent of meer. Er stappen ook wel degelijk spaarders de laatste jaren over, maar relatief toch weinig. Daarom kunnen nieuwkomers ook amper groeien.
Is dat wel veilig, je spaargeld bij een prijsvechter?
Dat vragen veel mensen zich af sinds de kredietcrisis. "We kennen allemaal Icesave nog", is een van de reacties van spaarders uit het ACM-onderzoek. Toen deze bank uit IJsland failliet ging waren veel Nederlandse spaarders hun spaargeld kwijt omdat het depositogarantiestelsel in dit land niet voldoende gevuld was. Hoewel dit inmiddels in alle eurolanden in orde moet zijn, vertrouwen veel spaarders het toch niet. Zelfs niet bij een Nederlandse prijsvechter. "Ik weet niet waar ik aan begin", zegt een ondervraagde in het onderzoek. "Maak ik het wel over naar de juiste rekening? Maak je het in één keer over? Stel het gaat niet goed?"
Waarom zou ik eigenlijk overstappen?
Ook dat vragen veel spaarders zich af. "Ik wil mijn spaar- én betaalrekening graag gebundeld houden", geeft een ING-klant in het ACM-onderzoek aan. Daarbij zijn veel consumenten ook wel tevreden met de dienstverlening van hun grootbank. "Gebruiksgemak en één interface waar je je handelingen in doet en de snelheid", stelt een ander. Toch vermoedt de ACM dat veel consumenten denken dat de rente overal hetzelfde is: "Onbekendheid met het aanbod van de spaarmarkt lijkt een belangrijke factor te zijn voor de inactieve consumenten om niet over te stappen", concludeert de waakhond.
Veel mensen zijn huiverig om van bank over te stappen:
Welke aanbevelingen worden gedaan?
Volgens de ACM moet er wettelijk het één en ander geregeld worden om de spaarmarkt open te breken. Want alleen al de dreiging dat spaarders vertrekken zal bij ING, ABN Amro en Rabobank de druk opvoeren om scherpere tarieven te bieden. De drempels voor nieuwkomers verlagen is volgens de ACM niet nodig. Want die zouden niet "onnodig of onredelijk hoog" zijn.
De ACM denkt aan een verplichting voor banken om klanten jaarlijks te informeren over andere spaarproducten plus hun spaarrentes in vergelijking met die van andere. Dat moet ook in duidelijke taal gebeuren.
Overstappen zou ook eenvoudiger moeten worden, bijvoorbeeld door klanten niet te verplichten naast een spaar- ook een betaalrekening te nemen. Daarbij zouden consumenten bij het overstappen ook hun oude rekeningnummer moeten kunnen behouden, stelt de ACM. Dat laatste is overigens al jaren een wens, die nooit werd doorgevoerd.
