'Struisvogelpolitiek', 'drijfzand' en 'inktzwarte dag': nieuwe oppositie kritisch over akkoord

Veel partijen die niet in het kabinet komen zijn slecht te spreken over de afspraken tussen PVV, VVD, NSC en BBB. GroenLinks-PvdA-voorman Timmermans, de leider van de grootste oppositiepartij, vindt het akkoord "rampzalig". Volgens hem is het op drijfzand gebouwd en gebaseerd op aannames die de partijen niet kunnen onderbouwen.

Timmermans zegt verder dat "uiteindelijk de gewone mensen de rekening betalen voor de aandeelhouders en de directeuren". Hij heeft er scherpe kritiek op dat het minimumloon niet omhoog gaat en dat er plannen zijn om de duur van de Werkloosheidswet te verkorten.

Voorstellen voor een heel streng asielbeleid zijn volgens GroenLinks-PvdA "wensdenken":

D66-leider Jetten spreekt over een "akkoord met luchtkastelen. Ook hij gebruikt de uitdrukking "gebouwd op financieel drijfzand". Volgens hem moet het akkoord worden doorgerekend om te begrijpen wat precies de gevolgen zijn.

Jetten vindt dat er beloftes in staan die niet kunnen worden waargemaakt:

Hij is er wel blij mee dat het Klimaatfonds blijft, maar hij benadrukt dat op het geld voor klimaat ook wordt "beknibbeld" en dat daardoor de klimaatdoelen voor 2030 niet zullen worden gehaald. D66 maakt zich ook zorgen over de "allergrootste bezuiniging op onderwijs van deze eeuw".

CDA-voorman Bontenbal is er blij mee dat de partijen veel woningen willen bouwen, dat ze meer vaste banen willen en dat ze Oekraïne blijven steunen. Maar hij vindt ook dat het akkoord "veel ik en weinig gemeenschapszin" uitstraalt: "Nederland is meer dan de som van individuen."

Als voorbeeld noemt de CDA-leider dat er bezuinigd wordt op de maatschappelijke diensttijd. Hij mist ook een visie op de economie en de gezondheidszorg voor de langere termijn. Ook hij vraagt om een degelijke financiële onderbouwing.

Bontenbal sprak na afloop van de presentatie met de pers:

SP-leider Dijk zegt dat "heel veel beloofde sociale vooruitgang" ontbreekt: "Het eigen risico wordt slechts gehalveerd en bovendien pas in 2027. Dan zijn er ongeveer nieuwe verkiezingen." Hij laakt verder het niet verlagen van de huren en het niet verhogen van het minimumloon.

Volgens Dijk wordt dit een regering voor "rijk-rechts":

ChristenUnie-leider Bikker zegt dat de coalitie stoere uitspraken doet, maar ze vraagt zich bij veel plannen af: hoe dan? Van de asielvoorstellen verwacht ze dat er op korte termijn veel mensen in Ter Apel zullen zijn voor wie geen oplossing is om ergens anders te worden ondergebracht.

Bikker vindt dat Nederland het asielbeleid niet alléén kan benaderen. "Dat is een struisvogel die zijn kop in het zand steekt." Ook volgens de ChristenUnie-leider zijn de financiële plannen gebaseerd op "wankele aannames".

'Inktzwarte dag'

Denk-leider Van Baarle spreekt van "een inktzwarte dag en een regeerakkoord van extreemrechtse slopers". Volgens hem zijn in het akkoord maatregelen terechtgekomen "vanuit de racistische en islamofobe standpunten van PVV-leiders Wilders". Van Baarle vindt dat uit de gemaakte afspraken wantrouwen spreekt tegenover vluchtelingen en moslims in Nederland.

Ook Partij voor de Dieren-leider Ouwehand heeft het over "een donkere dag". Volgens haar bevat het akkoord "allemaal maatregelen die slecht zijn voor de natuur, voor het klimaat en voor de rechtsstaat". Ouwehand vindt dat vluchtelingen het meest concreet worden geraakt. Ze kondigt keiharde oppositie aan en ze hoopt dat het kabinet zo snel mogelijk valt.

Stoffer: best positief

Volt-voorman Dassen noemt het "buitengewoon teleurstellend dat in zes maanden dankzij VVD en NSC een extreemrechtse partij genormaliseerd is en onderdeel uitmaakt van de macht". Volgens hem is het akkoord een "nationalistisch keerpunt", terwijl dingen juist samen in Europa moeten worden opgelost. Hij denkt dat de plannen van de coalitie de economie zullen verzwakken.

SGP-leider Stoffer reageert juist "best positief". Hij is er bijvoorbeeld blij mee dat de coalitie "oog heeft voor Israël" en dat de partijen willen bekijken of de Nederlandse ambassade van Tel Aviv naar Jeruzalem kan worden verplaatst. Stoffer vindt het ook goed dat de NAVO-norm van 2 procent voor defensie in de wet komt en dat bij migratie wordt gekeken naar "wat we hier kunnen dragen, zonder dat de grenzen helemaal dichtgaan".

JA21-voorman Eerdmans is "positief gestemd over de noodzakelijke plannen voor asiel, migratie en klimaat en energie". Hij maakt zich wel zorgen over aangekondigde lastenverzwaringen.