Op gewicht komen is voor judoka's moeilijker dan het lijkt: 'Waar moet het af?'

Op het oog leek het een knullige fout: judoka Tornike Tsjakadoea bleek gisteren bij de officiële weging voorafgaand aan het EK judo boven het maximale gewicht van 60 kilogram te zitten. Het betekende meteen een streep door zijn EK.

Het lijkt zo simpel: elke judoklasse heeft een maximumgewicht en daar mogen de judoka's niet boven komen. Voormalig judoka en diëtiste Daniëlle Vriezema weet dat het niet zo eenvoudig is als het lijkt. Er spelen veel factoren mee om op het juiste gewicht te komen.

"Heb je een goede nacht gehad, hoe is je ontlasting, hoeveel krachttraining heb je gedaan? Toen ik ooit mijn gewicht niet haalde, dachten mensen: hoe kan dat? Maar je bent toch ook een mens."

Details

"Er is geen enkel dieet hetzelfde, iedereen reageert anders. Ik ga ervan uit dat de judoka's van de judobond goed begeleid worden en dat alles goed doordacht is."

"Het is wel altijd aan de judoka om het gewicht te halen", stelt Vriezema. "En dat is niet altijd makkelijk. Je moet namelijk afvallen terwijl je niet te zwaar bent en niet te veel vetmassa hebt. Waar moet het gewicht dan af?"

"Judoka's zitten vaak een aantal kilo's boven hun wedstrijdgewicht. Soms past het gewicht waarin je moet judoën ook niet helemaal bij je lijf", zegt Vriezema.

"Ik zat zelf in de klasse tot 63 kilo, maar ik had het liefst gehad dat de klasse tot 65 was. Dan had ik veel minder moeite met afvallen gehad."

Gijs Ronnes, technisch directeur van de judobond, vertelde woensdagavond in Langs de Lijn En Omstreken op NPO Radio 1 over het wisselen van het gewicht. "Er weegt niemand 58 kilo. En op de wedstrijddag is iedereen weer zwaarder, dan wegen ze 63 of 64 kilo. Dus de kijker wordt zo een beetje voor de gek gehouden."

"Maar ik wil benadrukken dat dit niet ongezond is. Het is uiteraard best pittig voor je lijf, maar als je het goed doet, veroorzaakt het geen schade."

Toch zijn er volgens Vriezema genoeg sporters die niet de juiste manieren gebruiken om af te vallen. Weinig drinken, weinig tot niet eten en nog in een sauna gaan noemt ze als voorbeelden. "Daar kun je maagdarmklachten van krijgen. Als je dit structureel doet, er zijn voorbeelden voor wie dit geldt, kun je daar lang klachten van hebben."

Ook mentaal

Sporten waarbij gewicht van belang is, zoals judo, maar ook andere vechtsporten, kunnen ook mentaal hun tol eisen. Vriezema vertelt dat haar eetpatroon in haar tijd als topsporter soms verstoord was. Bij een blessure mocht ze meer eten, maar daarna moest het gewicht er weer af.

"Als topsporter mag je al heel vaak dingen niet, dat kan erg zwaar zijn. Dat kan ook verstoord eetgedrag gaan veroorzaken."

"Het is niet zoals bij atletiek, dat je beter presteert als je lichter bent. Maar er zijn genoeg mensen bekend die aangegeven hebben dat ze een eetstoornis hebben gehad."

Het is een dunne lijn volgens Vriezema, ook voor judoka's als Tsjakadoea. "Je moet echt weten: hij is niet te zwaar, hij is niet te vet en daarom hoeft hij niet af te vallen. Maar om in zijn klasse uit te komen, moet hij wél veel afvallen. En dat ligt soms erg gevoelig."