VS stemt over miljardensteun voor Oekraïne, 'dit is van levensbelang'
In Washington stemt het Huis van Afgevaardigden vandaag over een steunpakket van 61 miljard dollar voor Oekraïne. De Amerikaanse Senaat nam een soortgelijk pakket in februari aan. Of dat in het Huis ook gaat gebeuren is nog even afwachten: in de Senaat hebben de Democraten de meerderheid, in het Huis van Afgevaardigden is er een nipte Republikeinse meerderheid.
Voor de Oekraïense president Zelensky is het in ieder geval duidelijk: de hulp moet er komen. Volgens hem zou het niet leveren van steun het einde van Oekraïne kunnen betekenen en zelfs een Derde Wereldoorlog kunnen ontketenen. Het geld is volgens de Oekraïense president van levensbelang voor zijn land. "Elke raket, elke drone moet worden neergehaald", benadrukte hij. "De wereld kan hiervoor zorgen, onze partners zijn daartoe in staat."
Deze waarschuwingen zijn een politiek drukmiddel, maar ook de harde realiteit. Vanuit Oekraïens perspectief is de oorlogssituatie nijpend, ziet Oost-Europa-onderzoeker Bob Deen (Clingendael).
"De Russen boeken niet alleen terreinwinst op de grond, maar lijken ook lokaal overwicht te krijgen in de lucht", verwijst hij naar de recente verwoestende aanvallen op de Oekraïense energiesector. Enkele miljoenen huishoudens kwamen zonder stroom of water te zitten.
Het is een nachtmerriescenario voor Kyiv als de steun uit Washington uitblijft zodra een groot Russische lenteoffensief begint. Toch is het nog maar de vraag of die steun er komt: in het Huis hebben de Republikeinen een krappe meerderheid en zij hebben zich de afgelopen maanden, aangemoedigd door presidentskandidaat Donald Trump, kritisch getoond over het pakket.
De Republikeinse voorzitter van het Huis, Mike Johnson, was een van die tegenstanders, maar hij leek afgelopen week te zijn gedraaid. "Ik kan een egoïstische keuze maken, maar ik doe hier wat ik denk dat juist is. Wapensteun aan Oekraïne is echt van belang", zei hij in een interview. Daarin zei hij ook dat als we niet oppassen Poetin straks doorstoot naar de Baltische staten of Polen.
Om een meerderheid te behalen kiest hij ervoor om het buitenlandse steunpakket op te knippen. De Senaat stemde voor een gecombineerd steunpakket voor Oekraïne, Israël en Taiwan ter waarde van ruim 95 miljard dollar. Nu wordt op initiatief van Johnson los over de steun voor Oekraïne gestemd. Ook wordt een deel van het geld voor Oekraïne nu niet gegeven, maar gaat het om een lening.