Groeiende druk op Sunak om te stoppen met Britse wapenleveranties aan Israël
De Britse premier Sunak staat onder druk om geen wapens meer te leveren aan Israël. In een brief roepen 600 advocaten, academici en voormalige rechters van het Hooggerechtshof de regering op de wapenverkoop aan Israël op te schorten.
De oproep komt na de Israëlische luchtaanval op een voedselkonvooi van de World Central Kitchen in Gaza, waarbij zeven hulpverleners om het leven kwamen, onder wie drie Britten: James Kirby, James Henderson en John Chapman. De ondertekenaars van de brief waarschuwen dat de Britse regering mogelijk zelf het internationaal recht schendt door door te gaan met het bewapenen van Israël, en dat er een steeds "aannemelijker risico op genocide" is in Gaza.
Onafhankelijk onderzoek
De kwestie domineert inmiddels het politieke gesprek in het Verenigd Koninkrijk en wordt gesteund door een toenemend aantal politici, onder wie de leider van de Liberal Democrats Ed Davey en de Schotse SNP. Ook binnen de Conservatieve Partij krijgt de brief steun, waardoor premier Rishi Sunak zowel vanuit linkse als rechtse partijen onder druk staat.
Premier Rishi Sunak heeft opgeroepen tot een onafhankelijk onderzoek naar hoe de hulpverleners zijn geraakt en omgekomen, maar geeft geen duidelijk antwoord of de verkoop van wapens moet worden stilgezet.
De oprichter van World Central Kitchen (WCK), José Andrés, zegt dat er systematisch, auto voor auto, op het hulpkonvooi is geschoten. De hulporganisatie meldt dat de getroffen hulpverleners zich in een zone bevonden waar op dat moment niet werd gevochten, in voertuigen met het logo van de organisatie erop, en dat hun verplaatsingen waren gecoördineerd met het Israëlische leger.
Britse gevechtsvliegtuigen
In een interview met The Sun omzeilde de premier de vraag over wapenleveringen aan Israël, maar in een gesprek met premier Netanyahu van Israël noemde hij de situatie in Gaza "steeds ondraaglijker" en een "humanitaire catastrofe".
In tegenstelling tot de Amerikanen geeft de Britse regering niet rechtstreeks wapens aan Israël, maar geeft ze wel toestemming aan Britse wapenproducenten om wapens te leveren. Sinds 2015 is er voor omgerekend 568 miljoen euro aan vergunningen voor wapenexport naar Israël goedgekeurd.
Een controversieel punt zijn de onderdelen voor de gevechtsvliegtuigen; er zijn onderzoeken die Britse onderdelen voor oorlogsvliegtuigen linken aan bombardementen op Gaza. Groot-Brittannië heeft in het verleden wapenverkopen aan Israël opgeschort. Bijvoorbeeld in 1982 na de Israëlische invasie van Libanon en in 2002 toen de verkoop van militaire apparatuur die in de Palestijnse Gebieden werd gebruikt, beperkt werd.
Volgens experts zou een Britse stop op wapenleveringen naar Israël de oorlogssituatie niet veranderen, maar wel een krachtig politiek signaal afgeven. Het zou ook mogelijk de discussie over wapensteun door de Verenigde Staten - de grootste wapenleverancier aan Israël - verder kunnen aanzwengelen.
