NOS Nieuws••Aangepast
Poetin blijft president na onvrije verkiezingen: de cijfers, zijn speech en reacties
De Russische president Poetin is opnieuw gekozen bij de onvrije presidentsverkiezingen. Even na 19.00 uur kwam de exitpoll, maar van tevoren stond al vast dat Poetin zou winnen. Daarmee is de 71-jarige Poetin ook de komende zes jaar de president van Rusland en de langst dienende Russische leider in meer dan 200 jaar.
Hieronder volgt een overzicht van de uitslag, de reactie van Poetin en hoe er in het buitenland is gereageerd.
Uitslag
- Volgens de officiële exitpoll krijgt Poetin ruim 87 procent van de stemmen. De uitslag is niet verrassend: vooraf stond al vast dat president Poetin de verkiezingen zou winnen.
- Op de tweede plaats staat Nikolaj Charitonov, genomineerd voor de Communistische Partij, met 4,11% van de stemmen. Gevolgd door kandidaat voor de Nieuwe Volkspartij Vladislav Davankov (4,01%) en kandidaat voor de Liberale Democratische Partij van Rusland, Leonid Slutsky (3,11%).
- De opkomst was om 21.00 uur (Moskouse tijd) 87,2%, meldt het Russische staatspersbureau Tass. Dat is hoger dan het opkomstcijfer van 2018 van 67,5%.
- Tot gisteravond laat was zo'n 95% van de stemmen geteld.
Reactie Poetin
- Poetin richtte zich in een live-toespraak op zijn kiezers. "Ik wil jullie allemaal en alle burgers van het land bedanken voor jullie steun en dit vertrouwen." Hij noemde zijn land "een verenigde familie".
- De president liet weten dat de protesten van de afgelopen dag geen invloed hebben gehad op de uitslag. "Het maakt niet uit wie of hoeveel ze ons willen intimideren, ongeacht wie of hoeveel ze ons willen onderdrukken, onze wil, ons bewustzijn, niemand is in de geschiedenis ooit in zoiets geslaagd. Het heeft nu niet gewerkt en zal in de toekomst niet werken, nooit", voegde hij eraan toe.
- Poetin heeft in zijn toespraak de Russische troepen die in Oekraïne strijden speciaal bedankt voor hun inzet. Ook vertelde hij zijn aanhangers dat hij het Russische leger zou versterken.
- Hij noemde ook de overleden Russische oppositieleider Navalny bij naam, wat zeer ongebruikelijk is. Poetin noemde zijn dood verdrietig, maar dat er "overal gevangenen overlijden".
'Helaas gebeurde wat er gebeurde", zei Poetin over de dood van Navalny:
Poetin haalt Navalny aan in toespraak: 'Akkoord met overlevering'
- Poetin zei dat hij dagen voor Navalny's dood op de hoogte was gebracht van een plan om de oppositieleider uit de gevangenis vrij te laten in ruil voor "sommige mensen" die momenteel in gevangenissen in westerse landen worden vastgehouden. Poetin zei dat hij met het idee instemde. "De persoon met wie ik sprak, had zijn zin nog niet afgemaakt en ik zei: ik ga akkoord."
- Verder waarschuwde de Russische leider het Westen dat een direct conflict tussen Rusland en de NAVO zou betekenen dat de planeet één stap verwijderd is van de Derde Wereldoorlog. Hij voegde eraan toe dat "bijna niemand" een dergelijk scenario wilde. Hij reageert daarmee op de Franse president Macron die vorige maand zei dat hij de inzet van grondtroepen in Oekraïne in de toekomst niet kon uitsluiten.
Zo reageren andere landen
- De Oekraïense president Zelensky noemde Poetin een dictator. "Het is voor iedereen in de wereld duidelijk dat deze figuur, zoals dat in de loop van de geschiedenis al vaak is gebeurd, eenvoudigweg ziek is van macht en er alles aan doet om voor altijd te regeren", citeert persbureau Reuters.
- De Britse minister van Buitenlandse Zaken David Cameron schreef op X: "De stembureaus zijn gesloten in Rusland in navolging van het illegaal houden van verkiezingen op Oekraïens grondgebied, een gebrek aan keuze voor kiezers en geen onafhankelijk OVSE-toezicht. Dit is niet hoe vrije en eerlijke verkiezingen eruit zien."
- De Duitse president Frank-Walter Steinmeier gaat de Russische president Vladimir Poetin niet feliciteren met zijn herverkiezing. "Vandaag denk ik aan de mensen in Rusland die vechten voor vrijheid en democratie en die voortdurend in gevaar leven door het regime van Poetin. Wij zullen deze moedige mensen niet vergeten."
- De woordvoerder van de Nationale Veiligheidsraad van het Witte Huis: "De verkiezingen zijn duidelijk niet vrij en eerlijk, gezien de manier waarop de heer Poetin politieke tegenstanders gevangen heeft gezet en heeft verhinderd dat anderen tegen hem opkwamen."
- Het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken hekelt de manier waarop de Russische presidentsverkiezingen zijn verlopen. "De verkiezingen vonden plaats onder omstandigheden van extreme repressie tegen de samenleving, waardoor het onmogelijk werd een vrije, democratische keuze te maken."
- De Boliviaanse president Luis Arce feliciteerde Poetin met de herverkiezing die volgens hem de eenheid van het Russische volk toont.
