AI-wet neemt laatste horde, ook Europees Parlement is akkoord

De komst van de Europese AI Act is een feit. Het Europees Parlement heeft ermee ingestemd, eerder al gaven de lidstaten groen licht. De wet moet ervoor zorgen dat er duidelijkere regels komen rond de grootste technologische ontwikkeling van dit moment: kunstmatige intelligentie (AI).

Het wetsvoorstel werd aangenomen met 523 stemmen voor, 46 tegen en 49 onthoudingen. Aan de wet is jaren gewerkt en zeker tegen het einde waren de onderhandelingen intensief. Er staat veel op het spel. De wet regelt wat verboden is en welke toepassingen van kunstmatige intelligentie wel zijn toegestaan, zij het onder strenge voorwaarden. Deze toepassingen worden gezien als zogeheten 'hoog risico' van AI.

Werving en selectie

Denk aan systemen die gebruikt worden voor het werven of selecteren van nieuwe medewerkers of AI waarmee wordt bepaald wie promotie krijgt. Bij opsporingsdiensten kan gedacht worden aan toepassingen waarmee een risicobeoordeling van een bepaald persoon wordt gemaakt. Of systemen die worden gebruikt in het veiligheidsbeheer van verkeer of bijvoorbeeld watermanagement.

De onderhandelingen over de wet zijn eind vorig jaar afgerond. Uiteindelijk is er het langst gesproken over de lijst van verboden en de lijst van zaken die wel mogen. Op dat vlak verschilden de lidstaten van mening met het Europees Parlement. Daarvoor was er een stevige lobby vanuit Europese AI-bedrijven, die waarschuwden dat te strenge regels negatieve gevolgen zouden hebben.

Taalmodellen

In de wet zitten ook regels voor techbedrijven. Die gebruiken al jaren AI, maar bouwen steeds vaker toepassingen met zogeheten taalmodellen, die mogelijk maken wat ChatGPT doet. Deze technologie valt onder 'general purpose AI'; systemen die voor meerdere doeleinden gebruikt kunnen worden.

Voor de krachtigste systemen gelden extra strenge regels. Makers hiervan moeten bijvoorbeeld testen of hun modellen accuraat zijn en de grootste risico's ondervangen.

De wet wordt naar verwachting officieel gepubliceerd in mei, daarna worden de regels in fasen van kracht. De verboden gelden zes maanden later, in mei 2025 gaan de regels voor techbedrijven in en de rest volgt in 2026.