In Parijs stijgen de prijzen op weg naar de Spelen, maar niet iedereen profiteert

• Charlotte Klein

  redacteur Economie

Nederlanders die overwegen in de komende maanden een bezoekje aan Parijs te brengen, kunnen alvast wat extra geld opzijzetten. In aanloop naar de Olympische en Paralympische Spelen komende zomer gaan tal van prijzen omhoog, van toeristenattracties tot de metro. Wat levert zo'n evenement een stad op, op de korte en lange termijn?

Frankrijk-correspondent Frank Renout zag toeristenbelastingen omhoog gaan en prijsstijgingen van metrokaartjes, overnachtingen (één hotel heeft een prijsstijging van 585 procent) en het Louvre - alhoewel dat volgens het wereldberoemde museum niets te maken heeft met de Spelen, maar met stijgende energiekosten.

Lucratieve maanden voor de stad zou je denken. Maar zo simpel ligt het niet, zegt sporteconoom Willem de Boer van de HAN University of Applied Sciences. Een onderzoek over de Olympische Spelen in Londen (2012) toonde namelijk aan dat daar sprake was van een verdrijvingseffect.

Dat zit zo: in de weken voorafgaand aan de Spelen blijven de gebruikelijke bezoekers weg, vanwege die toegenomen drukte en hogere prijzen. In die weken zijn zeker buiten het centrum de kamers vaker leeg en dalen de prijzen juist. "Dat kan dus de winst dempen die wordt gemaakt tijdens de Spelen."

Correspondent Frank Renout laat zien hoe Parijs duurder is geworden:

Het is volgens De Boer een specifieke groep ondernemers die profiteert, omdat het evenement heel andere bezoekers aantrekt dan die normaal op de stad afkomen. Horeca, hotels, kamerverhuurders en campings zijn de grote winnaars, al speelt wel mee in welke wijken de wedstrijden plaatsvinden.

"In Londen waren er ondernemers die zeiden: 'Je kan hier een kanon afschieten, waar zijn onze klanten?' Een kroeg naast Roland Garros draait straks misschien een betere zomer dan die naast het Louvre."

De prijsverhogingen zijn meestal gericht op toeristen, maar ook lokale bewoners kunnen daar niet helemaal omheen. "Hotels hebben bijvoorbeeld dynamische prijzen en die zullen na de Spelen weer dalen", zegt De Boer. "Maar bij de prijs van een biertje of een metrokaartje is dat minder. Wat dat betreft hebben sommige private partijen het goed. Die betalen zelf niet mee aan het evenement, maar verdienen er wel aan."

Leveren de Spelen Parijs ook wat op voor de verre toekomst, zoals pleitbezorgers voor een superevenement graag zeggen? Niet echt, zegt de Boer. "Een evenement als een WK voetbal of de Olympische Spelen heeft geen aantoonbaar langdurige effecten op de economische groei van een land: de baten wegen niet op tegen de kosten. Ook hier is namelijk sprake van een verdringingseffect. Als er wordt geïnvesteerd in infrastructuur, dan betekent dat dat investeringen elders niet mogelijk zijn."

En de Spelen in Barcelona van 1992 dan? Daarvan wordt in het algemeen wel gedacht dat die de stad internationaal op de kaart hebben gezet. De Boer: "Maar dan hebben we het dus over dertig jaar geleden. Inmiddels hebben veel landen vanwege steeds hogere kosten - en een lage bijdrage van organisator IOC - er geen zin meer in. Politici die er wel zin in hadden werden teruggefloten door referenda of de publieke opinie. Ook het IOC heeft dit door. Daardoor zijn er ook kostenbesparende keuzes gemaakt wat betreft het bouwen van stadions."

Organiserende landen als China bij de Spelen (2008, 2022) en Qatar bij het WK voetbal (2022) zijn uitzonderingen, zegt De Boer. "Die weten dat het economisch niet interessant is en toch zijn zij bereid er veel geld tegenaan te smijten. Zij doen dat vanuit geopolitieke overwegingen. Voor het IOC zorgen dat soort bestemmingen voor negatieve PR. Het comité is daarom heel blij met Parijs."

In aanloop naar de komende Spelen steekt Frankrijk onder meer veel geld in het schoonmaken van de Seine, zodat sporters er veilig kunnen zwemmen. Wat het sportevenement de stad naast een schonere rivier uiteindelijk nog meer gaat opleveren moet nog blijken. Al zal het beeld van een zwemmende president Macron in de Seine voor sommigen voldoende zijn.