Pianist en liedbegeleider Rudolf Jansen (84) overleden
Pianist Rudolf Jansen is overleden. Hij werd vooral bekend als begeleider van zangers en bereikte daarin de internationale top. Jansen was 84, hij overleed maandag in zijn woonplaats Laren.
Jansen begeleidde een groot aantal internationale zangers, onder wie Dietrich Fischer-Dieskau, Elly Ameling, Robert Holl en Christianne Stotijn. In 2017 gaf hij zijn laatste concert, op een aan hem gewijde avond in het Concertgebouw in Amsterdam.
Hij werd geboren in Arnhem en kreeg van zijn vader, Simon C. Jansen, zijn eerste orgellessen. Bij hem studeerde hij ook aan het Amsterdams Conservatorium. Piano studeerde hij bij Nelly Wagenaar en Felix de Nobel en klavecimbel bij Gustav Leonhardt. Later werd hij zelf ook pianodocent aan het conservatorium in Amsterdam en aan de Musikhochschule van Neurenberg en Augsburg. Ook gaf hij regelmatig masterclasses.
Wereldsterren
In 1964 kreeg hij de Prix d'Excellence voor orgel en in 1966 voor piano. Een cd met Dietrich Fischer-Diskau en het Nederlands Kamerkoor kreeg in 1992 een Duitse prijs. Jansen was jarenlang de vaste begeleider van de Duitse bariton.
Hij maakte talloze elpee- en cd-opnamen, waaronder alle liederen van de Nederlandse componist Alphons Diepenbrock, met zijn echtgenote Christa Pfeiler en Robert Holl. Ook nam hij alle liederen van Edvard Grieg op met vier zangers, de complete Webern-liederen met de Britse sopraan Dorothy Dorrow en liederen van Brahms met de Nederlandse bas-bariton Holl.
Dirigent zonder stok
Ter gelegenheid van zijn 40-jarig jubileum in 2001 zei hij in een interview met NRC dat hij de dienstbaarheid die met het begeleiden gepaard gaat geen negatief begrip vond. Dat hij zich uiteindelijk helemaal op de liedbegeleiding toelegde, was geen bewuste keuze: "Het is gewoon zo gegroeid", zei hij in het interview.
Piano was zijn grote liefde en de passie voor het lied kwam daar later bij, zei hij. "De combinatie van woord en toon, het elkaar de bal toespelen, voor mij is er geen bevredigender manier van musiceren denkbaar.''
"Een liedbegeleider is een dirigent zonder stok. Klankkleur, tempokeuze, tekstbegrip, het zijn allemaal facetten waarvoor de piano de toon zet. Vervolgens is de wisselwerking tussen zanger en pianist cruciaal."
Hij zag de pianist dus als een gelijkwaardige partner van de zanger. Zo ging dat ook met sopraan Elly Ameling. Al doende gaat het kloppen. "Dan ontstaat er een heerlijk geven en nemen. Piano leidt, zangeres leidt, om de beurt, elkaar aanvullend, samen dansend door de muziek", aldus Ameling in een interview over hun samenwerking.
Rudolf Jansen begeleidde zijn vrouw, mezzosopraan Christa Pfeiler, onder meer in liederen van Johannes Brahms:
