Overmars onthult: 'Twee keer door Ajax benaderd voor een terugkeer'

• Guido van Gorp

  onderzoeksjournalist NOS Sport
• Arjan Dijksma

  onderzoeksjournalist NOS Sport

Marc Overmars is na zijn vertrek als technisch directeur van Ajax meerdere keren benaderd voor een terugkeer naar de Amsterdamse club. Dat blijkt uit onderzoek van de NOS.

De eerste keer was al vier weken na zijn ontslag wegens grensoverschrijdend gedrag. De tweede keer vond plaats nadat zijn opvolger Sven Mislintat het veld had moeten ruimen. In beide gevallen zag Overmars een terugkeer niet zitten.

Een reconstructie.

Terug naar zondagavond 6 februari 2022, iets voor middernacht. Live in de studio van Studio Voetbal haalt presentator Sjoerd van Ramshorst zijn mobieltje tevoorschijn. "Er komt hier zojuist het bericht binnen dat Marc Overmars per direct vertrekt bij Ajax", zegt hij verbaasd.

Van Ramshorst leest voor: "Het gedurende een langere periode versturen van grensoverschrijdende berichten aan meerdere vrouwelijke collega's ligt ten grondslag aan zijn besluit om te stoppen."

Het bericht, afkomstig van de Ajax-website, slaat in als een bom. Zeker als een dag later wordt onthuld dat Overmars foto's van seksuele aard naar een vrouwelijke collega stuurde en meerdere vrouwen in NRC getuigen over wangedrag op de werkvloer bij Ajax.

"We zijn toen naar Oostenrijk gereden. Naar de bergen", herinnert Marc Overmars zich, zittend in zijn kantoor in Epe.

"Ik maakte mezelf gek. Ik wandelde twaalf keer per dag. Alleen. Natuurlijk, ik was er zélf bij en maakte zélf mijn fouten, maar het blijft continu in je kop zitten. Dan denk je steeds: hoe kán dit nou?"

Terwijl Overmars zijn heil zoekt in de Alpen, ligt Ajax onder vuur. De Raad van Commissarissen (rvc) moet het ontgelden bij aandeelhouders van het beursgenoteerde Ajax. Hoe kan het dat het onder hun toezicht zó misging?

"Wij veroordelen het gedrag van Marc Overmars in de strengst mogelijke bewoordingen", schrijft rvc-voorzitter Leen Meijaard in een brief naar de aandeelhouders. "Onze zorgen gaan in de eerste plaats uit naar de vrouwen die aan het seksueel grensoverschrijdend gedrag van Marc Overmars werden blootgesteld."

Hoe hard de woorden naar buiten toe ook klinken, Meijaard blijkt on speaking terms met Overmars. Dat blijkt een appje op 26 februari 2022, één dag nadat de aandeelhouders werden aangeschreven.

"Hoi Marc, kunnen we op 4 maart afspreken? Dan gaan we het niet over geld hebben, maar hoe jij het met de vrouwen weer goed kunt maken. Dat is echt nodig, anders blijft het dooretteren", schrijft Meijaard. "We gaan het doen, want ik hou van je en weet ook dat het allemaal niet zo bedoeld was."

Overmars bevestigt de afspraak. "Wil het graag afsluiten, ook financieel met Ajax, moet verder."

Op donderdag 3 maart, een dag voor de afspraak tussen Meijaard en Overmars, is er topoverleg in de Johan Cruijff Arena. De club heeft een groot probleem. Na het ontslag van Overmars is er niemand meer die de broodnodige beslissingen kan nemen bij spelerszaken. Wat moet er gebeuren? Wie gaat Ajax door de transferzomer loodsen?

President-commissaris Meijaard gaat over de opvolging van Overmars in gesprek met Edwin van der Sar, op dat moment algemeen directeur van Ajax. Voorafgaand aan het gesprek worden verschillende namen uitgewisseld in appberichten tussen de twee.

"Gerry en Klaas", appt Meijaard naar Van der Sar. Hij doelt op Klaas-Jan Huntelaar en Gerry Hamstra, de mannen die uiteindelijk de kar gaan trekken.

Blind schuift ook aan

Ook Danny Blind schuift aan. Hij heeft op dat moment geen officiële functie bij de club. Tussen 2018 en 2021 was Blind commissaris, maar hij was tijdelijk teruggetreden om als rechterhand van Louis van Gaal naar het WK in Qatar te gaan. Toch zit Blind bij het gesprek, omdat hij een klankbord is van de zittende macht binnen Ajax.

Al weken heeft Blind zich zitten verbijten. Hij was op skivakantie in Italië toen hij verrast werd door het nieuws van Overmars' vertrek. In het gesprek tast hij de mogelijkheden af. Net als Van der Sar wil hij weten: is de deur definitief dicht?

Blind: "Ik was degene die zei: 'We moeten Marc, op welke manier dan ook, proberen te behouden. Dat dat niet direct zou kunnen en tijd nodig had, is duidelijk. Daar moet je mediatechnisch ook plannen voor maken."

Vrijdag 4 maart, 11.29 uur. "Zie ik je straks om 13 uur?" appt Meijaard naar Overmars. "Gaan we praten over de toekomst. Koffie staat klaar."

Overmars arriveert zeven minuten voor de afgesproken tijd bij het huis van Meijaard in Amsterdam. "Ben beneden", appt hij.

'Wil je terugkomen?'

Wat dan volgt, is volgens Overmars de eerste keer dat Ajax hem terugvraagt.

"Ik ging naar binnen. Hij vertelde dat hij soep had gekocht bij de traiteur op de hoek", haalt Overmars die ontmoeting terug. "En daarna ging het snel. Binnen zes seconden, het zat hem kennelijk hoog, vroeg hij: 'Marc, wil je terugkomen deze zomer?'"

Overmars: "Ik barstte in tranen uit, want ik dacht: wat maak ik mee?! Ik moest ontslag nemen. En dan zegt hij opeens: 'We kunnen niet zonder jou, duik een paar maanden in de luwte, neem therapie en we brengen je terug.'"

Volgens Overmars was het de bedoeling van de club dat hij die zomer zou terugkeren als adviseur. In die hoedanigheid zou hij het beoogde, maar relatief onervaren duo Gerry Hamstra en Klaas-Jan Huntelaar kunnen ondersteunen in de transferzomer, legt Overmars uit.

Overmars schudt met z'n hoofd als hij terugdenkt aan het moment met Meijaard. "Ik zei tegen hem: 'Waarom doen jullie me dit aan? Die eerste weken waren een hel.' En toen zei Meijaard: 'We hebben het al met Edwin van der Sar doorgenomen. We hebben al in de vereniging zaadjes geplant als voorbereidend werk.'"

Als Meijaard door de NOS geconfronteerd wordt met het verhaal van Overmars volgen er verschillende gesprekken met de inmiddels afgetreden bestuurder (hij was president-commissaris van 2018 tot begin 2023).

Aanvankelijk ontkent Meijaard Overmars terug te hebben gevraagd. Volgens hem was het andersom en stelde Overmars een comeback voor. In een later gesprek met de NOS zegt Meijaard: "Ik ontken niet dat we het erover hebben gehad, een technische adviseursrol bij Ajax. Wel ontken ik dat het een concreet voorstel was en dat het de insteek was van het gesprek."

Meijaard ontkent ook dat hij er met bestuurders binnen de vereniging over gesproken heeft. Maar dat wordt weer bestreden door een bron vanuit de bestuursraad, die aangeeft dat het niet ging met veel tromgeroffel, eerder met stille diplomatie.

'Je moet terug!'

In de dagen na het gesprek wordt er druk geappt tussen Overmars en zijn voormalige collega's van de directie. "Zullen we komende week afspreken om eens bij te praten over een aantal zaken?" schrijft Edwin van der Sar op 6 maart. "Lang gesprek gehad met Leen (Meijaard) hoorde ik op vrijdag. Spreek en hopelijk zie ik je van de week."

Ook commercieel directeur Menno Geelen, nog steeds in dienst van de club, wordt op de hoogte gesteld. Op 8 maart schrijft Overmars aan hem: "Het is wel heel vers... moeten weggaan en vier weken later teruggevraagd worden..."

Op de achtergrond blijft Blind een rol spelen. Hij appt op 10 maart: "Begreep dat je een goed gesprek had met Leen. Je moet terug! Komt goed."

Maar het komt niet goed. Vijf dagen later belt Overmars met Meijaard om te vertellen dat hij niet terugkeert. "Ik heb gezegd: 'Ik doe het niet, want alles is kapot.' Het vertrouwen was voor mezelf niet te lijmen."

Staande ovatie

Hij deelt dit ook met Blind: "Heb Leen gebeld. Teruggaan gaat niet worden! Wil je bedanken, want ik weet dat je je nek uitgestoken hebt voor me. Dank daarvoor. Wie weet over 2, 3 jaar. Ik kies voor buitenland."

Blind reageert op dezelfde dag: "Dank je wel Marc, vind 't heel jammer maar begrijp je wel. Hoop echt dat je ooit terugkomt met een verdiende staande ovatie van een volle Arena."

Op 21 maart 2022 tekent Overmars bij Royal Antwerp FC. Zes weken na zijn veelbesproken ontslag bij Ajax wordt hij de nieuwe voetbaldirecteur van de ambitieuze club uit Vlaanderen.

Velen vragen zich af: gaat dit niet te snel? Maar de overstap pakt goed uit voor Overmars. De club pakt in het daaropvolgende seizoen voor het eerst in 66 jaar de landstitel en haalt de Champions League. Een primeur in de clubgeschiedenis.

Bij Ajax begint na zijn vertrek juist de sportieve rampspoed. Drie trainers worden versleten en de opvolger van Overmars, de Duitser Sven Mislintat, houdt het slechts vier maanden vol. Mislintat doet in zijn korte tijd bij Ajax twaalf aankopen, onder wie uitgerekend een speler van Antwerp: linksback Gastón Ávila.

'Wat halen ze in huis?!'

"Heel bizar. Heel bizar", noemt Overmars de onderhandeling met zijn opvolger bij Ajax. "Ik zei tegen mijn collega: 'Ik wil me er een beetje buiten houden. Doe jij maar het contact met de mensen die op kantoor zitten, de afwikkeling enzovoorts.' Ik heb Mislintat één berichtje gestuurd: 'Dit moet het zijn.' Het was de snelste deal ooit. Maar voor mij was het ook moeilijk, omdat ik dacht: godver, wat halen ze in huis?!"

"Je moet iets verkopen aan de club waar je van houdt. Bij Ávila dacht ik: hij is niet een typische Ajax-speler," legt Overmars uit. "Hij stond zelf ook in dubio. Hij was een speler die in de spelersgroep echt geliefd was."

Ook al ziet hij Ávila niet als typische Ajax-speler, toch incasseert Overmars maar liefst 14,5 miljoen euro van zijn oude werkgever. "Ja. Dat is de som die aan Ajax is voorgelegd. Vervolgens beslist Mislintat of dat bedrag voor Ávila moet worden betaald. Het is niet Marc Overmars die dat beslist."

Na het ontslag van Mislintat blijft de crisissfeer in de Arena hangen. Even staat de club zelfs laatste in de eredivisie.

Om de meubels te redden en Ajax in rustiger vaarwater te brengen, worden oude bekenden teruggevraagd bij de club. Oud-bestuurders Michael van Praag en Leo van Wijk komen terug in de Ajax-top. Louis van Gaal wordt aangesteld als adviseur van de rvc.

Ook Blind keert terug op het vertrouwde nest. Eind oktober wordt hij voorgedragen als commissaris, maar al ruim voor zijn officiële benoeming op 27 december 2023 gaat hij aan de slag. Een van de eerste acties die hij onderneemt: Overmars polsen als de opvolger van Sven Mislintat.

Overmars was op dat moment in afwachting van een uitspraak in de tuchtzaak die door Ajax in gang was gezet. Blind wist daarvan. Tegelijkertijd ziet hij zijn club ook kwakkelen op het technische vlak. De optie-Overmars is er in zijn beleving toch écht een die verkend moet worden, "al is er maar één procent kans dat het lukt."

Overmars zegt nee

"Kijk naar de situatie waar Ajax in zit", zegt Blind nu. "Een directie an sich is er gewoon niet. Dan is het logisch dat bepaalde zaken in een vacuüm komen te hangen. Er is nog steeds geen technisch directeur en er is nog steeds geen algemeen directeur. Alex Kroes begint pas op 15 maart en Jan van Halst (interim algemeen directeur, red.) weet dat hij weggaat."

Uiteindelijk zegt Overmars 'nee' tegen het aanbod. "Ik denk dat als ik had doorgeduwd en gezegd had dat ik er open voor stond, dan zouden dingen in gang gezet zijn. Maar ik wil bij Antwerp FC blijven. Ik heb het hier heel erg naar mijn zin."

Intussen heeft Ajax nog altijd geen technisch directeur. Overmars: "Ze zien hoe moeilijk het is om iemand te vinden. Een poppetje op dat plekje. Zeker een Nederlander. Er komt veel bij zo'n functie kijken. De stress, de druk. Vind maar eens iemand die alle colonnes kan managen", doelt hij op het krachtenveld van scouts, trainers, makelaars en mondige leden bij Ajax.

Overmars heeft de crisis bij Ajax op afstand gevolgd. "Ik heb anderhalf jaar niet kunnen kijken naar wedstrijden van Ajax. Te pijnlijk. Nu zie ik flarden. Maar hier hoef je geen hoge wiskunde voor gestudeerd te hebben. Als je één fout maakt, een tweede, een derde én je maakt verkeerde beslissingen, dan is het weg."

Overmars: "Het doet me pijn voor de supporters. Die steunen me, maar eh... Aan de andere kant was het ook... Ja, hoe moet ik dat nu netjes, zeggen...? Karma. Karma voor het pluche, voor de duidelijkheid, niet voor de supporters en spelers."

Hij wil op termijn een terugkeer in de Arena niet uitsluiten: "Ik weet het niet. Amsterdam voelt als mijn stad. Ik koester hele mooie herinneringen aan mijn Ajax-tijd, maar mijn fysieke houdbaarheid is korter geworden. Dan ga je misschien ook andere keuzes maken in het leven."

Overmars wijst naar zijn hart. Eind 2022 werd hij getroffen door een hartinfarct en uit een recente scan bleek dat zijn hart grotendeels is afgestorven. Drie weken voor het gesprek met de NOS plaatsten artsen nog een ICD. Het apparaatje moet eventuele hartritmestoornissen ondervangen.

"Alles kost veel energie. Ik moet veel rusten om een beetje te functioneren. Het heeft me kapotgevreten..."

"Sorry, het is woede. Het is het verdriet dat ik m'n familie heb aangedaan. Hoe het anders opgelost had kunnen worden bij Ajax. Ik vind dat het bestuur van Ajax in paniek is geraakt en daardoor gehandeld heeft. Ik wil niet in een slachtofferrol kruipen, maar ik vind dat ze me eruit geduwd hebben."

Overmars tikt op z'n hart. "Dat heeft me hier opgevreten."

Neem een kijkje in het kantoor van Overmars en het wordt direct duidelijk: zijn liefde voor Ajax roest niet, ondanks alles. Her en der staan verschillende spullen die hem herinneren aan de club. Er zijn schilderijen en portretten van Frenkie de Jong en Johan Cruijff, maar ook van Sjaak Swart en Matthijs de Ligt.

Meest opvallende Ajax-attribuut? Een gedragen overhemd, ingelijst. Hierin vierde Overmars, als technisch directeur, het bereiken van de halve finale van de Champions League met een buikschuiver op het veld van Juventus. De grasplekken en zandstrepen zijn nog zichtbaar.

"On top of the world", klinkt het melancholisch. Daarna volgt een lange stilte.