Fenomeen Carlsen prolongeert wereldtitels in snelschaakvarianten blitz en rapid
Of het nou schaakpartijen zijn van zes uur of van een kwartier, Magnus Carlsen blijft moeilijk te verslaan. De Noorse nummer één van de wereld heeft in het Oezbeekse Samarkand zijn vijfde wereldtitel rapid-schaken gewonnen en was voor de zevende keer de beste in de blitz-variant.
In het rapid-schaken beginnen schakers met vijftien minuten op de klok en krijgen ze bij elke zet tien seconden erbij. Bij het blitzen beginnen de schakers slechts met drie minuten op de klok en komen er per zet twee seconden extra bij. Zo duren de potjes veel minder lang dan in het klassieke schaken. Aantrekkelijker voor de kijker, veelzijdiger voor de schakers en daarom volgens meerdere grootmeesters de toekomst van het schaken.
Carlsen, al jarenlang het uithangbord van de schaaksport, zei eind vorig jaar dat hij het niet meer zag zitten zijn wereldtitel te verdedigen in het klassieke schaken. In plaats daarvan richt de Noor zich nu vaker op de moderne en kortere varianten.
Carlsen kwam zaterdag in het blitz-toernooi uit op 16 punten in 21 partijen. De altijd aanvallend spelende Rus Daniil Dubov eindigde met 15,5 punten op plek twee. Donderdag had Carlsen met tien punten na dertien partijen al de rapid-wereldtitel gepakt. Carlsen won er zeven en speelde zes keer remise. De Rus Vladimir Fedosejev, die voor Slovenië uitkomt, eindigde als tweede met een half punt minder.
Nederlanders
De Nederlanders Anish Giri en Jorden van Foreest deden ook mee in beide kampioenschappen snelschaak en eindigden in de subtop. In het rapid-schaken haalden zij beiden 8,5 punten, goed voor een gedeelde vijftiende plaats. Bij het blitz-schaken eindigde Giri als dertiende en Van Foreest werd 81ste.
De twee Nederlandse grootmeesters doen in januari weer mee in het schaaktoernooi Tata Steel Chess in Wijk aan Zee, waar in de klassieke variant wordt gespeeld. Carlsen ontbreekt daar.
Boete voor sportschoenen
Bij de vrouwen ging de titel in het rapid-toernooi naar Anastasia Bodnaruk. De Russische, die schaakt onder de vlag van wereldschaakbord FIDE, versloeg de hoger gerankte Humpy Koneru pas in de vierde tie-break-partij, nadat ze allebei op 8,5 punten waren geëindigd. Valentina Gunina greep met 14 punten de blitz-wereldtitel.
In beide vrouwentoernooien deed de Nederlandse Anna-Maja Kazarian mee. De 23-jarige Friezin viel niet op door haar 107de plek (van de 117) in het rapid-toernooi of haar 92ste (van de 118) in het blitz-kampioenschap.
Wel kreeg Kazarian een boete van 100 euro, omdat zij de FIDE-kledingvoorschriften zou hebben overtreden. Ze droeg sportschoenen en overtrad daarmee de regels.
En er was meer controverse. Tijdens het rapid-toernooi spraken wereldtoppers Fabiano Caruana, Ian Nepomnjasjtsji en Maxime Vachier-Lagrave zich uit over vermeende voordelen die Carlsen zou hebben tijdens het toernooi.
Tijdens de pauzes tussen de partijen in zou Carlsen in een privélounge toegang hebben gehad tot een computer. In theorie een groot voordeel, want dan kan een schaker gelijk zijn eigen spel analyseren en het gespeelde spel van mogelijke opponenten online inzien.
Carlsens vader zei tegen een Noorse tv-zender, kort nadat tumult was ontstaan, dat zijn zoon geen toegang tot een computer had.
Ook de FIDE voelde de noodzaak helderheid te verschaffen. "Geen enkele speler zijn privileges toegezegd. Volledige controle op eerlijk spel is gegarandeerd", reageerde de schaakfederatie op een post van Nepomnjasjtsji, waarmee het brandje op het schaakbord wel was geblust.