Schaatstop voor de laatste keer in Tomaszów, Polen bouwt aan 'snelste ijs van Europa'

• Joost Smedema

  redacteur schaatsen in Tomaszów

Een wereldbeker in het Poolse Tomaszów. Bij de Nederlandse schaatsers gaan de handen er niet snel voor op elkaar. Marijke Groenewoud vindt het "een beetje kil", Thomas Krol omschreef de omstandigheden in Polen een week geleden vanuit Stavanger als "grijs, grauw en troosteloos".

Van de Noorse havenstad, vol gemoedelijke koffiebarretjes in fotogenieke straatjes vol houten huizen, heeft de mondiale schaatstop zich verplaatst naar een provinciestad midden in Polen, een uurtje ten zuiden van Warschau.

In de wijk rond de ijshal staat weinig anders dan klassieke Oostblok-flats.

Goede koffie ga je niet snel vinden in Tomaszów, zegt schaatser Karolina Bosiek, die is opgegroeid in de stad. Toernooidirecteur en oud-schaatser Konrad Niedzwiedzki blijft in zijn oordeel steken op "niet heel lelijk".

'Als je Thialf gewend bent, ga je klagen'

Niedzwiedzki, tussen 2010 en 2018 schaatser van de Nederlandse ploegen TVM en JustLease, staat aan het hoofd van de organisatie van de wereldbeker in Tomaszów. Dat de stad weinig te bieden heeft, onderschrijft hij, maar aan de faciliteiten ligt het volgens hem niet.

"Als je een baan als Thialf gewend bent, ga je klagen. Ik heb zelf een paar jaar in Heerenveen gewoond, ik weet hoe goed het is. We proberen er het beste van te maken. Ik zorg dat het vervoer en de hotels in orde zijn. Als je in een viersterrenhotel zit, waar kun je dan over mopperen?"

Bekijk hier de reportage vanuit Tomaszów:

Melissa Wijfje was er in december 2018 bij toen er voor het eerst een wereldbeker werd gehouden in de overdekte hal van Tomaszów, die een jaar eerder was geopend. Sindsdien is er bijna elk seizoen een wereldbeker gereden.

"De organisatie is goed, alleen wat voor voor ijs je aantreft op de wedstrijddagen is elk jaar weer afwachten. In trainingen was het deze week best wel goed, maar bij wedstrijden blijkt het zachter en dus zwaarder. Dat is het enige jammere."

Eigen broodbakmachine

Marrit Fledderus komt ook al een paar jaar in Tomaszów, voor haar is het evenmin een bestemming om tegenop te zien. "Maar we hebben met de ploeg wel een broodbakmachine meegenomen, want het brood in het hotel was toch niet helemaal waar we op hoopten. Dat hoeft bij andere wereldbekers niet."

Dat niet alles in Polen gaat zoals ze het idealiter zou willen, maakt Wijfje niet zoveel uit. "We kunnen allemaal een Nederlands niveau verwachten, maar het is niet overal zoals in Thialf of met het eten dat je thuis gewend bent. Je moet het accepteren en er zelf wat van maken."

Ook Sebas Diniz, debutant in Tomaszów, stoort zich niet. "Ik heb de verhalen gehoord, maar het valt me niet tegen. Ik vind de baan best mooi, het overtreft mijn verwachtingen."

Diniz: "Of de Nederlanders eigenlijk niet een beetje verwend zijn? Honderd procent. Het is logisch dat we het met Thialf vergelijken, dat is waar we elke dag trainen. Het verwachtingspatroon is gewoon hoog."

Na dit weekeinde zal de wereldtop waarschijnlijk niet snel meer terugkeren in Tomaszów. In Zakopane, niet ver van de grens met Slowakije in het zuiden van Polen, wordt een nieuwe overdekte hal gebouwd, de tweede in het land. De hal, midden in de bergen, moet in de zomer van 2024 klaar zijn.

Het wordt een hal op bijna een kilometer hoogte. Dat betekent: lage luchtdruk, snelle tijden. Niedzwiedzki: "Als het goedkomt, krijgen we het snelste ijs van Europa of misschien wel van de wereld. Als je daar een baan hebt zoals in Heerenveen, wil je daar trainen en wedstrijden rijden."

Met het geklaag van de Nederlanders zal het snel afgelopen zijn als er wereldbekers of kampioenschappen worden gereden in Zakopane, denkt de Pool. "Alles is daar nieuw en je kunt vanaf het hotel gewoon naar de ijsbaan lopen. Het is een topproject in dé wintersportstad van Polen."

Tomaszów vooral voor junioren

De baan in Tomaszów zal blijven bestaan, maar zal door de komst van de hal in Zakopane vooral nog worden gebruikt door junioren. "In Warschau en omgeving zijn heel veel ijsclubs. Hier is ook een ijsbaan nodig, want in Zakopane gaat de nationale ploeg trainen. Deze hal is dan voor de clubs en de jeugd."

Dat de schaatstop na vijf jaar alweer afscheid neemt van Tomaszów, daar zal niet iedereen rouwig om zijn. Niedzwiedzki ook niet, want hij weet wat eraan komt in zijn land.

"Als je de kans hebt om te rijden op een supersnelle nieuwe baan in een mooie omgeving in de bergen, is de keuze makkelijk gemaakt."