EU praat weer over migratiepact, laatste kans voor Europese verkiezingen
Het is een hete aardappel die de Europese Unie al jaren doorschuift: migratie. Vandaag wordt al de hele dag vergaderd over het sluiten van een migratiepact. EU-watchers spreken van een nu-of-nooit-moment, met het oog op de Europese verkiezingen volgend jaar juni.
Het plan waar het Europese Parlement, de Raad en de Europese Commissie vandaag over spreken is door de commissie al in 2020 gepresenteerd. De kern daarvan is dat de procedure sneller moet als mensen zich melden, dat er meer solidariteit tussen de verschillende EU-lidstaten moet komen en dat kansloze asielzoekers sneller moeten worden teruggestuurd.
Scheiding en verdeling
Zo valt in het plan te lezen dat asielzoekers bij aankomst meteen in groepen gescheiden moeten worden, waarbij wordt gekeken naar de kans die iemand maakt op een verblijfsvergunning. Wie weinig kans maakt moet sneller worden teruggestuurd, wie wel kans maakt moet dat sneller te horen krijgen.
Ook hoeven asielzoekers straks niet meer verdeeld te worden over alle EU-landen. In plaats daarvan kunnen landen ook 20.000 euro per asielzoeker betalen aan een land dat de opvang regelt.
In februari maakten we deze video over waarom Europa het niet eens kan worden over migratie:
Over sommige voorstellen zijn het parlement, de Raad en de commissie het grotendeels eens, bijvoorbeeld het plan voor een gezamenlijke database met vingerafdrukken en foto's van asielzoekers vanaf zes jaar oud.
Maar op andere vlakken zijn ze er nog niet uit. Vooral de vraag naar de verdeling van asielzoekers leidt tot discussie.
In Brussel voelen ze ook de druk vanuit rechts-populistische partijen. Die scoren goed op het onderwerp migratie en dat kan gevolgen hebben voor de verhoudingen in Brussel.
Partijen zoals de PVV en de Duitse AfD werken nu samen onder de naam Identiteit en Democratie. Ze zijn de zesde fractie in het parlement, maar in de peilingen groeit de beweging sterk. De kans bestaat dat ze na de christendemocraten en de sociaaldemocraten de derde partij worden.
Nu hebben de drie pro-Europese partijen nog samen de meerderheid, maar als de ID-groep groter wordt zijn zij nodig voor een meerderheid en kunnen ze dus ook besluiten gaan tegenhouden.
Opschuiven of niet?
Bij de christendemocraten en de sociaaldemocraten, de twee grootste fracties in het parlement, is te merken dat de verkiezingen meespelen in de gesprekken over het migratiepact.
De christendemocraten willen heel streng zijn als het gaat om migratie, anders worden de rechtse partijen te groot bij de verkiezingen volgend jaar, vrezen ze. "Wij moeten een migratiepact afsluiten dat erin voorziet dat er aan de buitengrenzen beter gecontroleerd wordt en dat asielzoekers eerlijk verdeeld worden", zegt CDA'er Jeroen Lenaers.
"Ook moet er meer nadruk komen op het terugkeren van uitgeprocedeerde asielzoekers en de samenwerking met derde landen om te zorgen dat de instroom naar beneden gaat, bijvoorbeeld door het afsluiten van deals met die landen."
Perspectief bieden
De sociaaldemocraten vinden juist dat de nadruk op migratie doorschiet: "Op het moment dat je de retoriek van extreemrechts overneemt, op het moment dat je het migratieprobleem enorm opblaast, dan snap ik dat de kiezer uit angst kiest voor het origineel", zegt PvdA'er Mohammed Chahim. "Wij zijn bereid om met elkaar na te denken over deals waarmee je ook perspectief biedt aan economische migranten in hun land van herkomst."
Mochten de partijen er vandaag niet uitkomen, dan volgen 18 en 19 december nieuwe gesprekken.