Tweede poging om grootste raket ooit de ruimte in te krijgen, 'grotere slagingskans'

• Ivo Landman

  redacteur Online

Vandaag gaat SpaceX voor de tweede keer proberen een prototype van Starship in de ruimte te brengen. Het is de krachtigste raket ooit, die over enkele jaren mensen naar de maan en Mars moet brengen. De lancering is gepland om 14.00 uur Nederlandse tijd of in de 20 minuten daarna.

De testvlucht wordt met gemengde gevoelens afgewacht in het stadje Port Isabel, zo'n 10 kilometer van SpaceX' lanceerbasis in Texas. Ze herinneren zich levendig de eerste lanceerpoging op 20 april dit jaar. Toen werd het beton onder het lanceerplatform weggeblazen met de kracht van een aardbeving. Brokstukken, sommige ter grootte van een auto, landden honderden meters verderop. Er ontstond een krater van 7 meter diep en in Port Isabel waaide het stof door de straten. De raket zelf moest na ruim 3 minuten worden opgeblazen omdat hij te weinig snelheid maakte.

Veel aanpassingen sinds laatste poging

Deze keer is er minder reden tot zorg voor de inwoners van het stadje, verwacht ruimtevaartexpert Ronald Klompe, verbonden aan de ruimtevaartafdeling van het Aviodrome. SpaceX heeft talloze wijzigingen doorgevoerd, zowel aan het lanceerplatform als aan de tweetrapsraket.

Een van de dingen die misgingen op 20 april was dat het ruimtevaartbedrijf van Elon Musk had verzuimd een sproeisysteem te installeren dat met een enorme hoeveelheid water de supersonische verbrandingsgassen en akoestische schokgolven kan dempen. Zo'n systeem wordt sinds jaar en dag door NASA gebruikt.

Aanvankelijk dacht SpaceX zonder te kunnen. "In de aanloop naar die eerste lancering kwamen ze tot de ontdekking dat ze zo'n watersysteem wel degelijk nodig gingen hebben", memoreert Klompe. "Maar dat was niet op tijd klaar voor 20 april. Dus legden ze hittebestendig beton eronder en hoopten ze er het beste van. Dat pakte dus niet goed uit." Inmiddels is het watersysteem wel geïnstalleerd en ook een paar keer getest.

Brand

Ook de raket zelf, bestaande uit een booster, de Super Heavy en daarbovenop Starship zelf, is verbeterd. Bij de vlucht in april werkten zes van de 33 motoren van de booster niet. Er was brand uitgebroken bij de motoren.

Nu is er een beter brandbestrijdingssysteem aangebracht en het systeem om de motoren te richten is volledig elektrisch zodat er geen brandbare hydraulische olie nodig is. "En zo zijn er nog honderden verbeteringen. De motoren zelf zijn ook van een generatie later. Dus die zouden betrouwbaarder moeten zijn."

60 procent kans

De kans dat de hele vlucht lukt, schat SpaceX op zo'n 60 procent. Het hoofddoel is deze keer zo ver te komen dat Starship loskomt van de booster, zelfstandig doorvliegt en in zee landt bij Hawaï. Voor de zekerheid wordt het scheep- en luchtvaartverkeer in de buurt stilgelegd, zowel bij Texas als Hawaï.

Voor dat loskomen grijpt het bedrijf terug op een oude techniek die vooral door de Russen veel is gebruikt: hot staging. De motoren van Starship worden al ontstoken terwijl het ruimteschip nog vastzit aan de booster. Dat maakt een risicovolle manoeuvre met de Super Heavy overbodig, maar er is wel meer risico op schade. "Bij een wegwerpraket is dat geen enkel probleem, maar de bedoeling is dat dit systeem volledig herbruikbaar wordt. Dus is er een speciale ring boven op de Super Heavy gezet die de super hete gassen weg moet leiden."

Ruimtevaartingenieur Erik Laan verwacht dat Starship deze keer verder zal komen dan in april. "Ik denk wel dat dat gaat lukken, en hoe meer snelheid je opbouwt, hoe groter de kans dat Starship de hele geplande vlucht kan maken."

Hij hoopt op spectaculaire beelden vanmiddag. "Dat nieuwe watersysteem gaat een enorme wolk veroorzaken. En misschien dat we ook beelden krijgen vanuit Starship zelf."

Vertraging

Alle wijzigingen, maar vooral het lang uitblijven van toestemming van de Amerikaanse luchtvaartautoriteiten, hebben voor maanden vertraging gezorgd. Het is de vraag of Starship nog op schema ligt. NASA wil een versie van het ruimtevaartuig gebruiken als maanlander, en de eerste landing (sinds 1972) staat nu nog gepland voor eind 2025, maar volgens Klompe is dat volstrekt onhaalbaar. "Het zal niet lang duren voordat NASA dat bijstelt naar 2026 of nog later", verwacht hij. "De nieuwe maanpakken zijn ook nog lang niet vluchtwaardig."

SpaceX zit intussen niet stil. "Ze hebben nu alweer een nieuwe generatie raketten klaarstaan met weer nieuwe verbeteringen, want bij de derde testlancering willen ze echt een schip in een baan om de aarde krijgen."