13-jarige debuteert als profvoetballer in VS: 'Loopt groter risico op blessures'

Da'vian Kimbrough is zondag de jongste debutant ooit geworden in het Amerikaanse profvoetbal. Hij kwam met zijn 13 jaar, 7 maanden en 13 dagen als invaller het veld in bij een wedstrijd op het tweede niveau tussen zijn club Sacramento Republic FC en Las Vegas Lights FC.

Op 13-jarige leeftijd profvoetballer worden, dat kan in Nederland niet. De KNVB hanteert een minimumleeftijd van 15 jaar voor seniorenteams.

Edwin Goedhart, bondsarts bij het Nederlands elftal, vindt dat die grens wel te verdedigen is. "Zulke strikte leeftijdsgrenzen hebben vooral een juridische achtergrond, maar geven in elk geval duidelijkheid", licht hij toe. "Je moet ergens een lijn trekken om niet in een grijs gebied te blijven hangen. Want de ene speler zal het wel aankunnen om zo vroeg al op topniveau te spelen, maar de ander niet."

Een profcontract tekenen mag in Nederland ook pas als je 15 jaar bent. Eerder was dat 16 jaar, maar op 15-jarige leeftijd staat de arbeidstijdenwet toe dat je vijf dagen per week werkt, met een maximum van twaalf uur in totaal. Nederlandse voetbalclubs beschouwden het contract als een bijbaantje en opperden in 2020 een jongere leeftijd.

Kras jongste eredivisievoetballer

In de annalen van de eredivisie was Wim Kras in 1959 een jeugdige revelatie. Op een leeftijd van slechts 15 jaar, 9 maanden en 17 dagen betrad hij het veld namens FC Volendam en schreef hij geschiedenis als de jongste eredivisiespeler ooit.

De topvijf van jongste eredivisiedebutanten wordt gecompleteerd door Michel Mommertz, Mark van Bommel, Sepp van den Berg en Richairo Zivkovic, die allen op hun zestiende debuteerden.

Terug naar Kimbrough. De tiener tekende begin augustus zijn eerste profcontract bij Sacramento Republic FC. Met zijn jonge leeftijd en lengte van 1,80 meter is de aanvaller een opvallende verschijning in het Amerikaanse profvoetbal.

"Aan het einde van de dag is het gewoon voetbal. Ik doe gewoon wat ik leuk vind", was zijn nuchtere commentaar na zijn eerste minuten.

Kans op blessures

Goedhart beaamt dat een aantal aspecten het debuut van de Amerikaan opvallend maken. "Fysiek is het natuurlijk maar de vraag of je op zo'n jonge leeftijd de snelheid en de kracht hebt om mee te gaan met het niveau", legt hij uit.

"Je loopt wel een groter risico op blessures die van invloed kunnen zijn op je profcarrière, wanneer je lichaam nog in ontwikkeling is. Al verschilt dat wel per persoon."

Als je vroeg piekt, wil dat nog niet zeggen dat je later ook nog zal opvallen, meent de bondsarts van de Nederlandse voetbalbond. "Ook op het mentale vlak is het een grote vraag hoe die jongens ermee omgaan. Kan je de druk en veranderende aandacht wel aan in de pubertijd? Eigenlijk sta je gewoon nog midden in je ontwikkeling."

Kimbrough kijkt intussen al verder. "Toen ik eenmaal in de wedstrijd zat, waren de zenuwen weg. Ik hoop de volgende keer te kunnen scoren", vertelde hij na afloop.

Andere sporten

In andere sporten is het gebruikelijker om jonge deelnemers in actie te zien. In de skateboardwereld zie je regelmatig jonge tieners met bravoure over de ramps razen. In 2020 veroverde de 12-jarige Kokona Hiraki een zilveren medaille voor Japan in de park-discipline op de Olympische Spelen, terwijl de Britse Sky Brown het brons won op slechts 13-jarige leeftijd.

Ook in sporten als turnen en kunstschaatsen kunnen professionele carrières op zeer jonge leeftijd beginnen. De minimumleeftijd voor olympische deelname wordt vastgesteld door de internationale sportbonden. In het voetbal heeft de FIFA geen eigen reglementen wat betreft minimumleeftijden, maar de mondiale bond controleert wel de inschrijvingen en contracten van jonge spelers.

In 1997 werd de minimumleeftijd in het turnen aangepast naar 16 jaar, nadat er vaak zeer jonge turners op het hoogste niveau hadden meegedaan. De 15-jarige Russische kunstschaatsster Kamila Valijeva was in 2022 nog de hoofrolspeelster in een dopingschandaal.

Tienersterren

Na Kimbroughs debuut schroefde zijn coach, Mark Briggs, de hoge verwachtingen van zijn pupil verder op. "Ik denk dat we vandaag al een glimp hebben kunnen opvangen van zijn kwaliteiten."

Soms maken extreem jonge talenten de verwachtingen waar. Sergio Agüero debuteerde op zijn 15de voor het Argentijnse CA Independiente. Na anderhalf seizoen vertrok hij al naar Atlético Madrid, waarna hij na vijf sterke seizoenen een transfer maakte naar Manchester City. Daar werd de spits clubtopscorer aller tijden met 260 doelpunten.

Maar een vroeg eerste optreden is niet altijd een garantie voor succes. De Amerikaan Freddy Adu werd in het jeugdvoetbal gebombardeerd tot de volgende Pelé. Toen hij 14 was, werd hij de jongste Amerikaan met een profcontract in de Major League Soccer ooit.

Toen Adu op 18-jarige leeftijd naar het Portugese SL Benfica verkaste, lagen de verwachtingen al een stuk lager. Uiteindelijk prijken er vrijwel uitsluitend onbekende(re) clubs uit Griekenland, Turkije, Brazilië, Servië en Finland op zijn cv.

De jongste profvoetballer ooit, Mauricio Baldivieso, was 12 jaar oud toen hij debuteerde voor de Boliviaanse eersteklasser Club Aurora.