Omstreden spreidingswet krijgt toch een meerderheid in Tweede Kamer

De omstreden spreidingswet die ertoe moet leiden dat asielzoekers beter worden verdeeld over het land, krijgt toch een meerderheid in de Tweede Kamer. Een voorstel van de SP om de wet zo te wijzigen dat ook de financiële slagkracht van een gemeente gaat meespelen bij de verdeling, wordt gesteund door andere partijen. Daarmee zal de SP ook voor het wetsvoorstel stemmen, waardoor er een meerderheid is.

Dat betekent overigens nog niet dat de wet, waarmee gemeenten in een uiterste geval gedwongen kunnen worden om een asielzoekerscentrum te openen, er daadwerkelijk komt. Ook de Eerste Kamer moet ermee instemmen. Het is nog de vraag of er daar wel een meerderheid is. Het kan ook zijn dat het hele onderwerp wordt doorgeschoven naar de formatie van een nieuw kabinet.

Het was de bedoeling dat de veelbesproken wet al veel eerder zou ingaan, maar demissionair staatssecretaris Van der Burg moest de indiening keer op keer uitstellen, omdat er geen overeenstemming gevonden werd binnen de coalitie. Bij het debat vorige week leek een meerderheid nog ver weg, omdat veel partijen forse aanpassingen eisten.

Gemeentelijke autonomie

Vanmiddag stemde de Tweede Kamer over de verschillende wijzigingsvoorstellen die zijn ingediend. Op een later tijdstip, mogelijk volgende week, komt dan het hele wetsvoorstel in stemming.

De wet moet een einde maken aan het gebrek aan opvang, waardoor asielzoekers vorig jaar noodgedwongen buiten moesten slapen bij het aanmeldcentrum in Ter Apel. Ook nu nog moet de staatssecretaris regelmatig oproepen doen aan gemeenten om opvangplekken beschikbaar te stellen.

Van der Burgs eigen partij, de VVD, is en blijft tegen de spreidingswet, omdat die niets zou veranderen aan de hoge instroom van asielzoekers. Net als partijen als de PVV en JA21 vindt de VVD bovendien dat de gemeentelijke autonomie aangetast wordt als het Rijk kan doordrukken dat er ergens een asielzoekerscentrum moet komen.

De SP vindt het belangrijk dat de financiële situatie van een gemeente gaat meespelen bij de verdeling. Omdat gemeenten een vergoeding krijgen voor het leveren van opvangplekken, zijn armere gemeenten nu eerder geneigd om 'ja' te zeggen. Rijke gemeenten kunnen een verzoek weigeren.

Op initiatief van het CDA krijgen gemeenten meer tijd om vrijwillig opvangplekken aan te bieden, voordat er sprake kan zijn van dwang. De VNG, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, heeft daar ook op aangedrongen.

BBB tegen

BBB zal de spreidingswet niet steunen. Partijleider Caroline van der Plas had als voorwaarde gesteld dat er een quotum van maximaal 15.000 asielzoekers per jaar in de wet zou komen, maar daar is geen meerderheid voor.

Als BBB in de Tweede Kamer tegen stemt, is de kans groot dat de partij in de Eerste Kamer hetzelfde doet. Omdat BBB daar met zestien zetels de grootste fractie is, is het nog maar zeer de vraag of de wet de eindstreep haalt.