Steeds meer mensen met parkinson, ook twintigers en dertigers
Het aantal patiënten met parkinson in Nederland is in tien jaar tijd met 30 procent toegenomen. Dat blijkt uit een studie van neurologisch onderzoekers van verschillende Nederlandse ziekenhuizen.
Een belangrijke oorzaak van de groei is de blootstelling aan "rotzooi in de omgeving", zegt onderzoeker Bas Bloem, hoogleraar bij het Radboudumc. Hierbij gaat het volgens hem onder andere om pesticiden, zoals ook uit eerder onderzoek bleek. "We weten dat boeren en tuinders een sterk verhoogd risico hebben op parkinson. Ook omwonenden van landbouwpercelen hebben een hoger risico."
Er zijn ook andere stoffen die de kans op parkinson verhogen, zegt Bloem, zoals trichlooretheen. "Dat is een oplosmiddel dat in de metaalindustrie wordt gebruikt, maar ook in wasserettes en stomerijen."
'Dit klopt niet'
De toename van het aantal parkinsonpatiënten heeft volgens de onderzoekers ook te maken met de vergrijzing. Maar het is een misvatting om te denken dat de ziekte alleen voorkomt bij ouderen, zegt Bloem. Een op de drie patiënten is jonger dan 65 jaar. Daaronder zijn ook twintigers, dertigers. De jongste patiënt is zelfs 13 jaar.
Kim Verbaarschot (38) kreeg de diagnose parkinson twee jaar geleden. "Ik had kramp in mijn rechtervoet bij het lopen. En ik kreeg er steeds meer klachten bij: trillen van mijn been, moeite met het maken van bewegingen, vooral aan de rechterkant van mijn lichaam."
Ze had, buiten de kramp, niet echt pijn. Daarom maakte ze pas na een tijdje een afspraak bij de huisarts. "Ik moest een aantal neurologische testjes doen, waar ik op uitviel, en dat zou niet moeten op die leeftijd. Ik dacht: dit klopt niet." Zes weken later kwam bij de neuroloog het antwoord: parkinson.
Met de ziekte gaat het volgens Verbaarschot "op en af". Fysiek gaat het nog redelijk, mede dankzij botoxinjecties in haar rechtervoet. "Ik kan zelfs hardlopen." Ze heeft wel veel moeite met dingen tegelijk doen en concentreren. "Ik ben nu bezig met het ophogen van medicijnen, dat is nodig, want er komen steeds klachten bij."
Groei indammen
Bloem en zijn collega's van het Radboudumc wonnen vorig jaar de Stevinpremie, een wetenschapsprijs van 2,5 miljoen euro. Naar aanleiding daarvan staat de binnenstad van Nijmegen volgend weekend helemaal in het teken van parkinson, met verschillende activiteiten voor patiënten. "Het geld gaan we inzetten om de groei aan parkinson in te dammen", zegt Bloem.
De onderzoeker zet zich in voor een beter toelatingsbeleid van pesticiden. "De toelatingscriteria die in Europees verband worden gehanteerd, toetsen niet afdoende op het risico op parkinson", zegt Bloem. "We weten gewoon niet of ze veilig zijn." Daar moet volgens Bloem verandering in komen.
Daarnaast gaat het Radboudumc onderzoek doen naar de effecten van sporten op het ontstaan van parkinson. "We weten dat mensen die in hun leven veel hebben gesport een lager risico hebben om parkinson te krijgen." Daarom gaan de onderzoekers kijken naar de effecten wanneer mensen in het dagelijks leven meer gaan bewegen. Hierbij worden zij gestimuleerd door een game op hun telefoon.
Hoopvol over toekomst
Verbaarschot is positief over de toekomst, mede dankzij dit soort studies. "Ik hoop dat er een medicijn komt dat de ziekte kan afremmen, of zelfs stoppen." Zelf deed ze daarom mee aan een onderzoek naar vrouwen met parkinson en nu heeft ze zich ingeschreven voor een onderzoek naar werk en parkinson. "Hoe eerder dingen worden onderzocht, hoe eerder ze dingen kunnen ontdekken die helpen."
In een eerdere versie van dit artikel stond dat het aantal patiënten met parkinson en parkinsonisme (varianten van parkinson) in Nederland is in tien jaar tijd met 48 procent is toegenomen. Dit is op zich correct, maar omdat het verwarring veroorzaakte is ervoor gekozen in de eerste zin uitsluitend de toename van het aantal parkinson-gevallen te noemen. Dat is 30 procent.
