Regionale septemberhittegolf een feit, 'september is nieuwe juni'
Een onverwacht warme nazomer heeft deze week een nieuw record opgeleverd. In Hoek van Holland was het meerdere dagen ruim 25 graden en daarmee is een zeldzame regionale septemberhittegolf een feit, meldt Weerplaza.
Sinds maandag is het in Hoek van Holland 25 graden of warmer. Op drie dagen steeg het kwik bovendien naar 30 graden, waarmee van een officieuze lokale hittegolf gesproken mag worden. Het is pas de zevende keer sinds de weermetingen begonnen dat in september een regionale hittegolf is waargenomen, meldt Weerplaza.
In Gilze-Rijen en Eindhoven is het daarnaast "een kwestie van tijd" voor er zo'n regionale hittegolf wordt genoteerd. Ook de komende dagen worden daar nog warme temperaturen verwacht.
Of er deze week ook nog een landelijke hittegolf kan worden vastgesteld, is nog niet goed te zeggen. Daarvoor kijkt het KNMI naar het landelijke meetpunt in de Bilt, waar momenteel 26 graden wordt gemeten. Morgen wordt in de Bilt een maximumtemperatuur van 29 graden verwacht, overmorgen 30. Het gaat erom spannen, concludeert het KNMI, dat verder benadrukt dat het instituut alleen van landelijke hittegolven spreekt, niet van regionale.
Eerder dit jaar werden bij verschillende meetpunten al regionale hittegolven vastgesteld, maar dat gebeurde in de zomermaanden juni en juli. Dat was in Ell, Arcen, Eindhoven, Volkel en Maastricht waar het meerdere dagen warmer was dan 25 graden. Zulke regionale pieken zijn in september veel uitzonderlijker, stelt Weerplaza. "Tropische dagen zijn in september zeldzaam en dat geldt al helemaal voor hittegolven." De laatste regionale hittegolf in september was in 2016.
Vanwege de hoge temperaturen in combinatie met het ontbreken van voldoende wind waarschuwt het RIVM voor komend weekend voor smog in Zuid- en Midden-Nederland. De luchtkwaliteit is daar naar verwachting onvoldoende tot slecht. Smog door ozon ontstaat bij ophoping van luchtvervuiling op zonnige dagen. Het kan leiden tot luchtwegklachten.
- NOS Ooggetuige / Jaco Tange
Verkoeling voor paarden in het water bij het Ketelstrand bij Swifterbant - NOS weerfoto / Erica van Leeuwen-de Bruijn
Op pad in Wilhelminadorp - NOS weerfoto / Gieny Westra
In de ochtend al veel strandgangers in Katwijk - NOS Ooggetuige / Ed van Pelt
Bloemenvelden in Witmarsum - NOS weerfoto / Adrie van Kuilenburg
Druk bezette camping in Herwijnen
Het KNMI wijst erop dat de septembermaand - net als alle andere maanden - sinds begin vorige eeuw warmer is geworden. De temperatuur in september is nu zelfs iets hoger dan de temperatuur in juni begin vorige eeuw. Ook het aantal zomerse dagen in september - waarbij het warmer is dan 25 graden - is vergelijkbaar met de junimaand van begin vorige eeuw. Daarmee is september de facto het nieuwe juni, stelt het instituut.
Warmste zomer ooit gemeten
Afgelopen week meldden de Wereld Meteorologische Organisatie en Copernicus, het klimaatbureau van de Europese Unie, dat de zomer van 2023 wereldwijd de warmste zomer ooit gemeten was. De temperatuur op aarde was in de maanden juni, juli en augustus gemiddeld 16,77 graden en dat is 0,66 graden hoger dan het gemiddeld in de jaren 1991 tot en met 2020 was.
De wetenschappers van het EU-klimaatbureau wijzen nadrukkelijk naar de verbranding van onder meer steenkool, olie en aardgas. Ook El Niño, een tijdelijke opwarming van delen van de Stille Oceaan, droeg bij aan de warme zomer.
In verschillende landen leidde de warmte tot problemen. Zo braken in Zuid-Europa, Canada en het noordwesten van de Verenigde Staten op grote schaal bos-en natuurbranden uit als gevolg van de hitte en de droogte. Eind juli constateerde de internationale onderzoeksgroep World Weather Attribution dat zonder klimaatverandering hittegolven in Zuid-Europa "vrijwel onmogelijk" waren geweest.
