CBS: Nederland in een milde recessie, al een half jaar krimpt de economie
De Nederlandse economie is in het tweede kwartaal van dit jaar met 0,3 procent gekrompen ten opzichte van het kwartaal ervoor. Dat blijkt uit de eerste berekening van het Centraal Bureau voor de Statistiek. In het eerste kwartaal van dit jaar kromp de economie ook al, toen met 0,4 procent. De economie is dus al twee kwartalen op een rij aan het krimpen en daarmee zitten we officieel in een recessie.
"Het is niet direct een klassieke recessie, met massafaillissementen en mensen die massaal hun baan kwijtraken", zegt CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen. "Want het aantal faillissementen is nog steeds laag en ook op de arbeidsmarkt is nog niks te merken van stagnatie. Er zijn nog steeds meer vacatures dan werklozen, de arbeidsmarkt is onverminderd krap."
'Milde recessie kan best goed zijn'
"Eigenlijk is het zo dat de Nederlandse economie al vier kwartalen op rij niet of nauwelijks groeit, dus dit kwartaal past wel in dat beeld. Maar het is niet zo dat Nederland nu ineens op de rand van een economische afgrond staat. Het is een periode van stagnatie", aldus Van Mulligen.
De CBS-hoofdeconoom ziet ook voordelen. Een milde recessie kan volgens hem voor de economie soms best goed zijn. "Als die grote druk op de arbeidsmarkt wat afneemt, dat bedrijven toch wat makkelijker mensen kunnen vinden. Even wat minder groei, daar kunnen we met z'n allen wel tegen."
Consument geeft minder uit
De economie kromp onder meer doordat consumenten minder geld uitgaven. Maar dat is niet verrassend, vindt Van Mulligen. Na corona groeide de economie namelijk extra hard doordat we 'eindelijk' weer geld konden uitgeven aan allerlei dingen. En daar komt nu een eind aan. "Er was een grote inhaalvraag, we gingen eropuit, op vakantie. En dat is nu een beetje achter de rug. De spullen zijn gekocht, de vakanties geboekt en dan komt een moment dat het wat terugvalt en dat is nu het geval."
De economie kromp ook doordat de export terugliep. En ten opzichte van een jaar eerder is nu ook sprake van een economische krimp. De economie was in het tweede kwartaal 0,3 procent kleiner dan in het tweede kwartaal van 2022. Al deze cijfers zijn op basis van de eerste berekening van het CBS. Er komt ook nog een tweede berekening van het tweede kwartaal, eind september. Soms wordt het groei- of krimpcijfer dan nog bijgesteld.
Ook het rentebeleid van de Europese Centrale Bank zorgt voor afkoeling van de economie. Om de inflatie te beteugelen heeft de ECB stap voor stap de rente verhoogd, van -0,5 procent in juli 2022 naar 3,75 procent nu. Daardoor is het voor bedrijven en consumenten duurder geworden om geld te lenen en levert sparen juist meer op. Zo ligt de hypotheekrente nu fors hoger dan anderhalf jaar geleden.
'Stabiliteit en voorspelbaarheid nu nodig'
Demissionair minister Adriaansens van Economische Zaken zegt in een reactie op de cijfers van het CBS dat die de komende tijd, in de aanloop naar Prinsjesdag, om de juiste afwegingen van het kabinet vragen. Ze vult aan dat het kabinet demissionair is en niet zomaar nieuwe plannen kan maken.
"En tegelijkertijd moeten we als kabinet zorgen voor voldoende koopkracht voor consumenten en een stabiel ondernemersklimaat. Stabiliteit en voorspelbaarheid zijn nu nodig, dus we moeten oppassen met het verstoren van de economie en ook met lastenverzwaringen", aldus de minister.
Adriaansens wil het tekort aan personeel blijven aanpakken en ze wil ook blijven investeren in het verbeteren van de internationale concurrentiepositie van Nederland. De minister zegt ook te kijken waar het kabinet iets kan doen aan "onnodige prijsstijgingen".
Het kabinet vergadert vrijdag weer voor het eerst na de vakantie.