Waarover spraken Schuurhuis en Pogacar tijdens de blokkade? ‘Klimaatverandering’

• Arthur Huizinga

  redacteur wielrennen in Glasgow

Het was een opvallend beeld zondag tijdens de wegwedstrijd bij de WK wielrennen in Schotland. Ruim een uur lag de wedstrijd stil, omdat klimaatactivisten van de Schotse actiegroep This is Rigged de weg hadden geblokkeerd.

Terwijl Mathieu van der Poel de pauze van een klein uur gebruikte om even bij een lokaal gezin naar de wc te gaan, bleef de camera lang plakken bij de eerste rij van het staande peloton.

Daar zagen we Rien Schuurhuis, de Nederlandse deelnemer namens het Vaticaan, uitgebreid keuvelen met niemand minder dan Tadej Pogacar. "Waarover we het hadden? Over klimaatverandering."

Vorig jaar leerden we Schuurhuis kennen bij de mondiale titelstrijd in het Australische Wollongong. De toen 40-jarige Nederlander, die tot dan vooral had gekoerst in wedstrijden als de Ronde van Tahiti, was de eerste WK-deelnemer ooit namens het Vaticaan.

Hoe dat kan? Zijn vrouw, de Australische Chiarra Porro, is ambassadrice van haar land bij de Heilige Stoel. Omdat de sporters niet voor het oprapen liggen in het centrum van de katholieke wereld, heeft de Vaticaanse sportfederatie zich opengesteld voor medewerkers en zelfs familieleden van medewerkers.

Handtekening van Mathieu

In tegenstelling tot vorig jaar heeft Schuurhuis in Schotland zijn familie aan zijn zijde. Voor de start maakt Chiarra een foto van een van haar landgenoten. "Dit is Matthews toch?", vraagt ze snel aan haar echtgenoot.

Ook hun zonen George (5) en Tomas (9) zijn meegekomen. De laatste is een groot wielerfan. In zijn zak heeft hij een Oranje-shirtje, dat hij graag wil laten ondertekenen door zijn held: Mathieu van der Poel.

Schuurhuis, zichtbaar nerveus, slaat het allemaal gade. Hoewel hij sinds Wollongong geen meter meer gekoerst heeft, wil hij net als vorig jaar graag mee in de vroege vlucht. Hij weet ook wel dat uitrijden, laat staan een goede klassering, niet realistisch is.

Als een van de eersten spoedt hij zich naar de startlijn. Ontsnappen vanaf de eerste rij is makkelijker dan verderop in het strijdgewoel. Toch mist hij de vroege vlucht. Met de Uruguayaan Eric Fagundez en de Nieuw-Zeelander George Bennett probeert hij alsnog de oversteek te maken.

Bekend gezicht

De gelouterde Bennett, die lang voor Jumbo-Visma reed en nu ploegmaat is van Pogacar bij UAE-Emirates, voelde dat ze in een chasse patate zaten. "Bennett zei tegen ons: je moet echt harder rijden om bij de kopgroep te komen. Mate, zei ik, ik geef al alles wat ik heb."

En dan komt de koers opeens tot stilstand. Verderop hebben een paar activisten zich aan het wegdek vastgeklonken. Ze worden buiten beeld gehouden en ook de renners weten niet direct wat er aan de hand is.

Dankzij zijn vroege vlucht staat Schuurhuis ook nu op de eerste rij. En daar ziet hij opeens een bekend gezicht. "Pogacar begon over de overstromingen in Slovenië. Het huis van zijn familie stond ook onder water. Toen vertelde ik dat ik de laatste maanden vanwege de hitte in Rome alleen om zes uur 's ochtends naar buiten kon om te trainen. En eerlijk gezegd heb ik vooral binnen getraind, met airconditioning."

Het onderwerp leeft dus wel in het peloton. "Dat denk ik wel, ja", vertelt Schuurhuis. "Toevallig heb ik UCI-voorzitter David Lappartient voor de start er nog op aangesproken. Ik zei dat het een goed idee zou zijn om het komende week helemaal zonder fossiele brandstoffen te doen, met bijvoorbeeld alleen maar elektrische auto's. Hij zei dat ze ermee bezig zijn."

"Later begreep ik dat die actiegroep ook tegen klimaatverandering protesteerde. Ik ga geen uitspraken doen over de manier van protesteren. Maar de achterliggende boodschap, die onderschrijf ik wel. Ik hoop heel erg dat ik over tien jaar met mijn zoontjes nog buiten kan fietsen in de zomer. Dus het is ook echt wel tijd om iets te ondernemen."

Na de onderbreking wordt meteen hard doorgetrokken in het peloton. "Op de klim moest ik lossen en daarna ben ik samen met die Uruguayaan doorgereden. Vlak voor het plaatselijke circuit in Glasgow werden we uit koers gehaald, omdat de achterstand te groot was en we gedubbeld zouden worden. Maar het was weer een prachtige ervaring."

Schuurhuis grijpt in de achterzak van zijn geelwitte wielershirt. Hij haalt er een briefje uit, verpakt in een plastic zakje. "Mijn jongste zoon heeft een tekening voor me gemaakt: een fietser en de woorden 'Good luck dad'. Die heb ik bij me gehouden tijdens de koers."

De gele fiets op de tekening mag Schuurhuis houden. Het echte exemplaar niet. De fraaie Pinarello was namelijk een geschenk van de fietsenfabrikant, toevallig ook materiaalsponsor van Ineos. De fiets zal na terugkeer door paus Franciscus voorzien worden van een handtekening en vervolgens geveild worden voor een goed doel.

Als het aan Schuurhuis ligt, zien we hem volgend jaar terug in Zwitserland als Zürich gastheer is voor de WK wielrennen op de weg. "Op dit moment is er nog niet echt opvolging in Vaticaanstad. Mijn droom is om in 2025 in Rwanda mee te kunnen doen. Maar dan moeten we wel een beetje zuinig zijn op de aarde."