Ministerie waarschuwt grondbezitters voor frauderende boeren

Het ministerie van Landbouw roept grondeigenaren op hun bezit te registreren bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De oproep is bedoeld voor eigenaren van landbouw- of natuurgrond die zelf geen boer zijn. Het risico bestaat dat boeren deze gronden anders als hun bezit laten registreren om extra landbouwsubsidies op te strijken.

Het ministerie reageert daarmee op een publicatie van Follow the Money (FTM) waarin staat dat deze vorm van fraude al jaren bekend is, maar nog altijd voorkomt.

Subsidie en mest

Boeren kunnen op de website van de RVO landbouwsubsidies aanvragen. Die zijn vaak gekoppeld aan het aantal hectaren grond dat een boer in bezit heeft of bijvoorbeeld pacht. Het minimumbedrag aan subsidie is 220 euro per hectare per jaar. Met op papier meer grond in bezit kan er dus meer subsidie worden aangevraagd. Ook kunnen boeren dan meer mest uitrijden zonder hoge kosten voor het afvoeren.

In 2017 ontdekte Staatsbosbeheer dat boeren gronden van Staasbosbeheer als dat van hen hadden geregistreerd. Dat kan omdat de website van de RVO niet aan het Kadaster is gekoppeld. Daardoor konden de frauderende boeren duizenden euro's aan subsidies opstrijken. In 2021 veroordeelde de rechtbank Oost-Brabant een man die op deze manier in vier jaar tijd 316.000 euro binnenhaalde.

Ook natuurorganisaties, lagere overheden en anderen niet-agrarische bedrijven of organisaties kunnen met deze vorm van fraude te maken krijgen.

Handhaving

Om misbruik te voorkomen voert RVO steekproefcontroles uit in het land. "De huidige situatie blijft echter zeer ingewikkeld", laat het ministerie van Landbouw namens de RVO weten. "Het is voor RVO onmogelijk om voor alle miljoenen percelen de juiste eigenaar of gebruiker te achterhalen en te registreren en om daar vervolgens op te handhaven. Het komt bijvoorbeeld ook voor dat afspraken over gebruik van landbouwgrond alleen mondeling zijn gemaakt."

Daarom roept het ministerie alle grondeigenaren met landbouwgronden op om hun eigendom bij de RVO vast te leggen. "Op die manier kunnen boeren die percelen niet ongemerkt en onterecht claimen voor landbouwsubsidies. Het ministerie van LNV en RVO zullen grondeigenaren en terreinbeheerders de komende tijd hierover actief benaderen en waar mogelijk ondersteunen."

Volgens het ministerie houden veruit de meeste boeren zich aan de regels. "Het zijn gelukkig uitzonderingen, maar die moeten wel worden voorkomen." Boeren die zich eraan schuldig maken zijn strafbaar.

EU-eis

De EU eist dat lidstaten ervoor zorgen dat minstens 98 procent van de landbouwsubsidies op de juiste plaats terechtkomt. Gebeurt dat niet, dan moeten er subsidies worden terugbetaald.

Vorig jaar is die foutmarge overschreden. Het ministerie zegt tegen FTM dat dit onder andere veroorzaakt wordt door "het claimen van subsidie op landbouwgrond waarvan de aanvrager een schriftelijke toestemming van de eigenaar niet kan overleggen".