Hoge Raad bevestigt: Krimschatten in Allard Pierson moeten terug naar Oekraïne

De kunstobjecten uit de Krim die in 2014 waren tentoongesteld in het Allard Pierson Museum, moeten definitief worden teruggeven aan de staat Oekraïne, en niet aan de Krimmusea. De Hoge Raad bevestigt hiermee de uitspraak van het gerechtshof uit oktober 2021, waartegen de Krimmusea in cassatie waren gegaan.

Het archeologiemuseum in Amsterdam kreeg de museumstukken van vier Krimmusea in bruikleen voor een tentoonstelling van februari tot en met augustus 2014. In maart 2014 annexeerde Rusland het Oekraïense schiereiland na een inval. De Verenigde Naties, de Europese Unie en Nederland hebben deze afscheiding en aansluiting bij Rusland niet erkend.

Direct na de annexatie zeiden de Krimmusea dat zij recht hadden op de stukken. Oekraïne claimde de objecten in mei 2014. Het Allard Pierson Museum wist niet aan wie het de objecten moest teruggeven. Daarom besloot het museum om de stukken te houden tot de rechter uitspraak had gedaan.

Het Allard Pierson Museum zegt in een reactie op het oordeel van de Hoge Raad dat het nu kan handelen naar de uitspraak. Het museum heeft in afwachting van het definitieve oordeel naar eigen zeggen "gezorgd voor de veilige opslag van de objecten in Nederland". Wanneer de stukken precies teruggaan naar Oekraïne, is onduidelijk, zegt een woordvoerder tegen persbureau ANP.

Lange aanloop

De rechtbank besliste al in december 2016 dat Oekraïne de Krimschatten moest krijgen, maar daartegen gingen de Krimmusea in beroep. Het gerechtshof kwam vijf jaar later tot hetzelfde oordeel.

"Hoewel de museumstukken afkomstig zijn uit de Krim en in zoverre ook als Krims erfgoed zijn te beschouwen, maken zij deel uit van het cultureel erfgoed van Oekraïne zoals deze laatste sinds 1991 als onafhankelijke staat heeft bestaan", zei het hof. "De museumstukken behoren tot het publieke deel van het Museumfonds van de staat Oekraïne." Volgens de Hoge Raad heeft het hof de wet goed toegepast en blijft die uitspraak dus in stand.

De Oekraïense president Zelensky sprak destijds van een "langverwachte overwinning".