Israël en Palestijnen met de feestdagen op scherp, aanslag op toeristen
Het komt zelden voor dat Israël luchtaanvallen uitvoert in Libanon, maar vannacht gebeurde dat wel. Het Israëlische leger bestookte doelen in het zuiden van zijn buurland. De vijandelijkheden in de regio escaleren en de vrees bestaat dat het conflict zich opnieuw uitbreidt.
Israël reageerde op tientallen raketten die gisteren vanuit Libanon op Israëlisch grondgebied werden afgevuurd. Het was de zwaarste raketaanval vanuit Libanon in zeventien jaar. Tegelijkertijd bleef Israël ook de Palestijnse Gazastrook bombarderen.
Op de Westelijke Jordaanoever waren het opnieuw Palestijnen die het vuur openden. Vanochtend werd vlak bij een Israëlische nederzetting een auto onder vuur genomen. Twee Israëlische vrouwen kwamen om het leven en een derde vrouw raakte gewond.
In Tel Aviv reed vanavond een auto in op een groep buitenlandse toeristen en werden mensen beschoten. Daarbij kwam een Italiaan om en raakten meerdere mensen gewond. De schutter is neergeschoten, zegt de lokale politie. Meer details zijn nog niet bekend, maar het ministerie van Buitenlandse Zaken spreekt van "een terroristische aanval", een term die de Israëlische autoriteiten doorgaans gebruiken voor aanslagen door Palestijnen.
Het geweld laait juist nu op door het samenvallen van drie religieuze hoogtijdagen en de uiterst rechtse regering die bereid is vijanden hard te treffen.
Religieuze feesten vallen samen
Belangrijke religieuze feesten verhogen de spanning altijd, maar dit jaar vallen ramadan, Pesach en Pasen samen. Vooral moslims en joden komen dan naar hun heilige plaatsen om feest te vieren, ook naar de Al-Aqsamoskee op de Tempelberg in het oosten van Jeruzalem.
Op die plek liep de religieuze spanning al vaak uit op geweld en daarom zijn er rond de moskee afspraken gemaakt. Zo mogen alleen moslims er bidden en mogen niet-moslims er alleen op bepaalde tijden komen.
Maar niet iedereen is het met die afspraken eens. Zo probeert een radicale joodse minderheid toch te bidden en dieren te offeren op de Tempelberg.
Israëlische ordetroepen moeten de veiligheid garanderen, maar hun optreden wekt juist bij de Palestijnen vaak irritatie op. De huidige ronde van geweld begon woensdag toen de Israëlische politie tot twee keer toe de Al-Aqsamoskee binnenviel, wat in de hele moslimwereld tot verontwaardiging leidde.
Uiterst rechtse regering in Israël
Wat niet meehelpt om de situatie te sussen is het feit dat Israël momenteel wordt geleid door de meest rechtse en religieus conservatieve regering die het land ooit heeft gekend.
Premier Netanyahu kwam gisteren met zijn veiligheidskabinet bijeen en uitte dreigende woorden: "We zullen onze vijanden treffen en ze zullen een hoge prijs betalen voor hun agressieve daden." Vrijwel onmiddellijk begonnen Palestijnse militanten in Gaza raketten af te vuren op Zuid-Israël, waardoor luchtalarmsirenes in de hele regio afgingen.
De regering-Netanyahu, met twee ultraorthodoxe partijen, staat radicale koerswijzigingen voor. Zo is zijn minister van Nationale Veiligheid de radicaal rechtse Itamar Ben-Gvir. In januari ging hij als kersvers minister de Tempelberg op en liep daar langs de Al-Aqsamoskee, wat door velen werd gezien als provocatie.
De regering-Netanyahu wil het aantal joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever uitbreiden en hervormingen doorvoeren die de rechten van minderheden zoals lhbti'ers beperken. Het plan om de macht van het hooggerechtshof in te perken, leidde al tot grote demonstraties en polarisatie in de Israëlische samenleving.
Hele regio betrokken
De gewelddadige taferelen vanuit de moskee leiden nu tot spanning in de hele regio. In een briefing met verslaggevers zei een woordvoerder van het Israëlische leger dat er een duidelijk verband is tussen de recente onrust in Jeruzalem en het Libanese raketvuur.
Hij meldde dat de Israëlische gevechtsvliegtuigen alleen locaties van de Palestijnse Hamas-beweging hebben bestookt, maar benadrukte dat Israël de Palestijnen voor het geweld verantwoordelijk houdt. "Zowel Hamas als Islamitische Jihad, die in Gaza en Libanon opereren, kunnen betrokken zijn. En Hezbollah en de Libanese regering zijn ervan op de hoogte", zei hij.
Het gevaar bestaat dat Israëls aartsvijand Hezbollah nu verder betrokken raakt. Die organisatie controleert een groot deel van Zuid-Libanon, profileert zich als verdediger van de Palestijnse belangen en vocht in 2006 al een korte, maar hevige oorlog uit met Israël.
