Bruin café wordt zeldzamer: liever een koffie dan een kater
Is er nog toekomst voor het bruin café? Kroegliefhebbers uit Tilburg die zich die vraag stellen, hielden gisteravond een bijeenkomst over de toekomst van de traditionele kroeg met karakteristieke bruine lambrisering, houten meubilair en gedempt licht. Steeds meer van deze kroegen sluiten hun deuren.
Dit speelt niet alleen in Tilburg, want het aantal bruine cafés neemt volgens branchevereniging Koninklijke Horeca Nederland al jaren af. Zo werd er in november in Amsterdam nog een dag georganiseerd om aandacht te vragen voor het verdwijnende fenomeen.
Hoeveel bruine kroegen er in Nederland zijn, is niet bekend. Marktonderzoeker Locatus houdt wel bij hoeveel cafés er zijn waar je niet kunt eten. "Dat zijn doorgaans bruine cafés", zegt Gertjan Slob van Locatus. In 10 jaar tijd is het aantal van dat soort kroegen met 30 procent gedaald, tot ruim 5000 dit jaar.
In bruin café Weemoed in Tilburg komen mensen graag bij elkaar:
Ook Toine van Corven, zelfbenoemd "kroegtijger" en een van de organisatoren van de avond in Tilburg, heeft de afgelopen jaren tientallen cafés zien sluiten. "Vroeger zaten er in elke straat wel twee of drie, daar zijn er nog maar een handjevol van over. Dat moet blijven, het is echt een traditie."
Lach en een traan
Volgens Van Corven zit de charme van het bruin café hem in de ontmoetingen. "Het is een plek met een lach en een traan. Iemand komt blij binnen, omdat hij vader is geworden en een ander is verdrietig, omdat iemand is overleden. In de kroegen waar ik kom, komt jan en alleman."
Een bezoeker op het terras van Café Weemoed is dat met hem eens: "Er komen studenten, volkse mensen, er komt van alles. En iedereen praat met elkaar, zonder knalharde muziek." Volgens de uitbater van de kroeg in Tilburg kan het imago van het bruin café wel beter, maar is het niet zo "dat er alleen maar oude mannen zitten".
Toch maken de kroegen steeds vaker plaats voor hippe koffietentjes en lunchrooms. Volgens horecatrendwatcher Wouter Verkerk is dit een ontwikkeling van tientallen jaren. "Vroeger gingen mannen werken in de fabriek en onderweg naar huis bier drinken in het café. De kroeg was een logische ontmoetingsplek. Nu is dat een stuk minder gebruikelijk."
Ook speelt volgens hem een rol dat de leefstijl van de nieuwe generatie is veranderd. "Mensen gaan nu misschien liever overdag koffie drinken in een koffietentje dan de hele avond naar het café om de volgende dag een kater te hebben."
Niet alleen een eitje
Het overheidsbeleid op alcohol heeft hier in zijn ogen ook effect op. Het is nu verboden om alcohol te verkopen aan mensen onder de 18, terwijl je vroeger op je zestiende naar de kroeg kon. "Je ziet nu een logisch effect van de wijziging van de alcoholleeftijd in het aantal cafébezoeken."
Toch is er volgens Verkerk nog hoop voor het bruin café dat meegaat met de tijd, door bijvoorbeeld niet alleen het traditionele gekookte eitje aan te bieden om de trek te stillen, maar de menukaart juist wat uit te breiden. Trouwe bezoeker Van Corven ziet dit niet als oorzaak voor het verdwijnen van het bruin café: "Ze komen wel met blokjes kaas en schijfjes worst langs, zoals het hoort."
Gasten van Café Weemoed vinden het gebrek aan eten geen probleem. "Waarom moet je overal eten? Hier is een drankje, een goed gesprek, wat wil je nog meer?"
Trendwatcher Verkerk ziet wel ontwikkeling: "Er zijn best wat cafés die wel die transformatie hebben gemaakt. Ook zijn er voorbeelden van cafés die een buurtfunctie hebben geclaimd. Ze zijn een afhaalpunt voor airbnb-sleutels, stembureau of een afhaalpunt voor pakketjes."
Erfgoed?
In Amsterdam heeft gemeenteraadslid Lian Heinhuis (PvdA) ervoor gepleit om de bruine kroeg een monumentale status te geven. Dat zou betekenen dat een café niet zomaar veranderd mag worden. Daar hebben ze in Tilburg ook wel oren naar. "Het café is het café, what you see is what you get. Het meubilair is hetzelfde als 45 jaar geleden."
Volgens de eigenaar van Café Weemoed zou het een goede stap zijn om het bruin café op de Werelderfgoedlijst van de Unesco te zetten. "Het Chinees-Indisch restaurant en worstenbroodjes staan erop. Dus waarom geen bruin café?"
Om te laten zien dat het hun ernst is, hebben de bezoekers van Café Weemoed een manifest aan de gemeente aangeboden met de oproep om het bruin café tot erfgoed te bestempelen.