Voorbestemd voor Ponypark Slagharen, nu uiterst succesvol bij Sparta Rotterdam
Bij Gerard Nijkamp (53) wint het gevoel het van de logica. Misschien is dat wel het geheim van de technisch directeur die van degradatiekandidaat Sparta binnen een jaar tijd een Nederlandse subtopper maakte.
Want hij leek voorbestemd zijn vader op te volgen. Ook een technisch eindverantwoordelijke, maar dan in het toenmalige Ponypark Slagharen.
"Ik heb er nog wel mijn eerste bijbaantje gehad. Mijn broers Ben en Hein hebben daar ook gewerkt. Van wie de oudste, Hein, nog steeds actief is op Ponypark City", vertelt Nijkamp. "Mijn vader had graag gewild dat ik werktuigbouwkunde was gaan studeren. Om een echt vak te leren, waarmee ik zou kiezen voor de zekerheid. Maar ik was als kind vooral helemaal bezeten van voetbal."
En dat vonden ze maar niks thuis, waar Nijkamp de jongste was in een gezin met acht kinderen.
Les van Foppe de Haan en Hans Westerhof
"Mijn vader was altijd aan het werk, ik zag hem maar weinig. Mijn zussen waakten over mij, maar ik was ook al vaak op mezelf aangewezen. Ik ging uiteindelijk vroeg op kamers in Heerenveen, waar ik mijn opleiding aan het CIOS volgde. Daar kreeg ik les van Foppe de Haan en Hans Westerhof en werd ik door de voetballerij gegrepen. Ik heb veel aan die twee te danken."
Sparta is bezig aan een van de beste seizoenen uit de clubgeschiedenis. "We zijn zeker op de goede weg", klinkt het nuchter. "Het is een warme club met fijne collega's en ik voel me hier gewaardeerd. Dat is voor mij het belangrijkste om mijn werk goed te kunnen doen."
Rotterdam is een eind weg van zijn ouderlijk huis, diep in Overijssel. En het voelt ook als een andere wereld. Maar toch heeft zijn baan in de voetballerij veel overeenkomsten met wat hij van huis uit heeft meegekregen.
"Als je kijkt naar al die mensen die wekelijks naar het stadion komen, die wij een middag van vreugde willen bezorgen. Dan vertoont dat toch ook weer gelijkenissen met hoe de bezoekers van een pretpark een leuke dag voorgeschoteld krijgen. Van het amusement dat we bieden tot aan de tent die draaiende moet blijven."
Nijkamp zette zijn eerste stappen in de profwereld als opleider bij de Zwolse jeugd. Het opbouwen van een organisatie gaat als een rode draad door zijn carrière.
Grote successen in Zwolle
PEC Zwolle won onder zijn bewind als technische man de KNVB-beker en de Johan Cruijff-schaal, met onvergetelijke Europese wedstrijden tot gevolg. Bij FC Cincinnati kon hij een grote club vanaf het fundament helpen opbouwen en vorig jaar werd hij getrokken door het potentieel van Sparta.
"Ik had eigenlijk wat langer in Amerika willen blijven, maar ik wilde ook terug naar mijn vrouw en kinderen. Het is een mooie periode geweest, waarin ik eigenlijk de bevestiging heb gekregen van wat ik altijd dacht. Daar ligt de focus erop dat alles wat je goed kúnt doen, je ook goed móét doen."
En dat bood ook Sparta houvast in een roerige tijd. "Het eerste halfjaar is het ons wonderwel gelukt te overleven, met een trainer (Henk Fraser, red.) die al had aangegeven aan het eind van het seizoen weg te gaan."
"We zijn eigenlijk meteen al op zoek gegaan naar iemand die goed past bij wat we als club willen uitstralen en dat is Maurice Steijn gebleken. En met echte Sparta-spelers willen we weer laten zien waar de club voor staat."
De velden worden dus afgestruind, op zoek naar de ultieme Sparta-speler.
"Zeg maar de fysieke straatvoetballer", legt Nijkamp uit. "Iemand met ambitie, lef en durf. Kijk naar de acties van Vito van Crooij en Koki Saito tegen FC Emmen onlangs, dat is misschien wel het beste voorbeeld."
'Fysieke straatvoetballers' Saito en Van Crooij schitteren tegen FC Emmen:
Het succes heeft sportief gezien ook een keerzijde. Midden in het seizoen plukte AZ middenvelder Sven Mijnans weg uit Rotterdam.
Geen uitverkoop
"Dat heeft ook weer een positieve kant. Om een stevige basis te krijgen, zullen we ook inkomsten uit transfers moeten halen. AZ betaalde ons een bedrag waar we meer dan tevreden mee zijn. Daarmee is ook meteen de druk weggenomen voor de aankomende transferzomer. We gaan hier geen uitverkoop houden."
Tevens benadrukt de verkoop van Mijnans de onvolprezen status van de jeugdopleiding. Met internationals die zijn uitgevlogen door heel Europa. Van Memphis Depay tot Georginio Wijnaldum. En van Marten de Roon tot Kevin Strootman.
Nu Sparta weer bloeit, biedt de club die jongens in de toekomst ook weer een mooi podium om er ooit terug te keren. Misschien voor nog een jaartje in de eredivisie, maar zeker ook voor de eerste stappen in een carrière na het voetbal. Zo draagt Nourdin Boukhari als assistent een steentje bij aan de huidige successen van het eerste team.
De Rotterdamse derby gaat zondag tussen twee ploegen in vorm. "Ik probeer eigenlijk alleen maar van zo'n wedstrijd te genieten", zegt Nijkamp.
En nu Sparta alle verwachtingen overtreft, vestigt ook Nijkamp de aandacht op zich. Niet alleen bij tegenstander Feyenoord, maar ook bij Ajax zitten ze door het aanstaande vertrek van zijn oud-studiegenoot Gerry Hamstra om een ervaren technische man verlegen.
Er valt een korte stilte. "Ik heb net vier jaar bijgetekend. Er moet wel iets heel moois tegenover staan, willen ze me verleiden tot iets anders."
Zelfs zijn broers en zussen komen geregeld kijken bij Sparta. Ze praten niet graag over zichzelf binnen de familie. Maar Nijkamp voelt dat ze hun jongste broertje inmiddels waarderen om de weg die hij tegen alle adviezen in is ingeslagen.
Zijn vader heeft het helaas niet meer mogen meemaken.
Hij denkt nog vaak terug aan zijn jonge jaren. De gemoedelijkheid, maar ook de strenge hiërarchie binnen het grote gezin. "Als 's avonds aan tafel de pan met karbonade rondging, bleven voor mij alleen de botten over. En uiteindelijk heb ik het misschien wel het beste voor mekaar."
Nu hij wat ouder is, ziet hij zichzelf weer terug in al de jonge collega's die onbevangen de voetballerij instappen. En waakt Nijkamp bij Sparta toch een beetje in de voetsporen van zijn vader over zijn eigen, grote voetbalfamilie.
Bekijk hieronder een reportage over de 'fysieke straatvoetballer' Vito van Crooij, topscorer van Sparta, mede dankzij de adviezen van assistent-trainer Nourdin Boukhari: