Italiaanse regering maakt registratie homoseksuele ouders moeilijker

• Heleen D'Haens

  correspondent Italië

De Italiaanse regering fluit gemeenten terug die de namen van beide homoseksuele ouders verwerken in de geboorteakte van hun kind. Volgens de Italiaanse wet mag alleen de biologische ouder op de akte. De tweede ouder moet eerst een adoptieprocedure doorlopen. Progressieve burgemeesters hadden het de laatste jaren makkelijker gemaakt voor lhbti-ouders om allebei op de akte te komen. Van de conservatieve regering-Meloni moeten ze daar meteen mee stoppen.

Een van de eerste gemeenten die begonnen met registreren was Milaan. 400 kinderen kregen daar de laatste jaren beide ouders op hun geboortecertificaat. "Kijk, ook mijn handtekening", zegt Barbara Ceppi. Hoewel het haar partner Chiara was die beviel van hun zoon Leonardo, kon ook Ceppi zich meteen als ouder registreren. De Milanese burgemeester Giuseppe Sala, links van signatuur, was daar drieënhalf jaar geleden mee begonnen omdat het volgens hem te lang duurde tot de landelijke politiek met een betere regeling kwam.

Vruchtbaarheidsbehandelingen voor homoseksuele stellen zijn in Italië nog steeds verboden. Toch zijn er manieren om kinderen te krijgen. In de video vertellen Barbara en Chiara hoe dat bij hen ging en waar ze tegenaan liepen:

De officiële weg voor registratie is voor homoseksuele ouders in Italië vaak een lijdensweg. "Ten eerste is het erg duur, want voor de adoptieprocedure moet je een advocaat inschakelen", zegt Ceppi. "Je doorloopt een traject bij de jeugdrechtbank, er komen mensen je huis inspecteren. Dat is niet niks."

Daarbij duurt het traject ten minste drie jaar. "Tot die tijd 'bestaat' de tweede ouder eigenlijk niet", zegt moeder Chiara Cerri. "Alleen al om het kind naar school te brengen en op te halen, heb je een machtiging nodig. Je mag niet beslissen over medische behandelingen, en je mag niet naar het buitenland reizen met je kind zonder dat vooraf te melden bij de politie. En als de biologische ouder voor de adoptie zou overlijden, heeft de tweede ouder geen recht om het kind op te vangen."

Baarmoeder te huur

De registratie door gemeenten, die in Noord-Italië steeds gangbaarder werd, was voor deze 'regenboogouders' een uitkomst. Dat de overheid daar nu een einde aan maakt, werd al verwacht. De regering van premier Giorgia Meloni is bijzonder conservatief en de minister van gezin Eugenia Roccella stelt in elk media-optreden dat een kind "recht heeft op een moeder en een vader".

De Fratelli d'Italia-fractie in de gemeenteraad van Milaan is opgetogen over het ingrijpen door Rome. "De adoptieprocedure beschermt juist het recht op veiligheid van een kind", vindt Fratelli-gemeenteraadslid Chiara Valcepina. "De focus op bescherming van een kind mag nooit wijken voor ouderlijk egoïsme."

De conservatieve regering verzet zich het felst tegen draagmoederschap, dat door Italiaans rechts consequent "baarmoeder te huur" wordt genoemd. Dat is in Italië verboden, waardoor zowel homo- als heterokoppels met een kinderwens in de praktijk naar het buitenland gaan om daar een draagmoeder te vinden.

"Als wij toestaan dat die geboorteaktes uit het buitenland worden omgezet naar Italiaanse geboorteaktes, zoals nu in Milaan gebeurt, geven we legitimiteit aan een praktijk die wij onwettig vinden," stelt Valcepina. "Er ontstaat een marktplaats. In feite verhandelt de draagmoeder het kind alsof het een product is. Wij zijn er sterk van overtuigd dat dat verkeerd is."

Niet echt broertjes

In totaal zijn er Italië zo'n 150.000 kinderen van regenboogouders. Niet alleen rechtse, ook linkse regeringen slaagden er de afgelopen jaren niet in de wetgeving te vereenvoudigen. "De Italiaanse politiek loopt gewoon achter op de maatschappij", zeggen de moeders Barbara en Chiara.

De burgemeester van Milaan heeft, net als andere linkse burgemeesters, beloofd zich te zullen verzetten tegen de conservatieve golf die over Italië trekt. Toch is de gemeente per direct gestopt met het registreren van homoseksuele ouders.

"Als ik nu nog eens zwanger zou worden, zou dat kind dus geen volledig broertje of zusje van Leonardo worden", zegt Chiara. "Ze zouden eerder stiefbroertjes zijn." Maar het gebrek aan wetgeving zal regenboogouders met een kinderwens niet tegenhouden, denken beiden. "Wij zijn er. Onze kinderen zijn er. Daar gaan de regering en hun ideeën niks aan veranderen."