Brancheorganisatie BMK wil prijsplafond voor kinderopvang in 2025
Branchevereniging voor kinderopvang BMK pleit voor een prijsplafond als de plannen van het kabinet voor een vernieuwde kinderopvangtoeslag doorgaan. Eerder bleek uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau dat de prijzen van kinderopvang zouden kunnen gaan stijgen in het nieuwe systeem. Dit is vandaag bevestigd in een onderzoek dat was aangevraagd door de branchevereniging.
Op dit moment wordt een deel van het uurtarief van de kinderopvang vergoed door de overheid via de kinderopvangtoeslag. Die wordt berekend op basis van inkomen. Het plan van de overheid is om in 2025 een nieuwe vergoeding in te stellen, waarbij 96 procent van het uurtarief vergoed moet worden door de overheid. Ouders hoeven dan dus nog maar 4 procent zelf te betalen.
Maar het onderzoek in opdracht van de BMK laat zien dat er risico's aan het plan zitten. Kinderopvangbedrijven zouden namelijk wel eens hun prijzen kunnen gaan verhogen, bijvoorbeeld door schaarste op de markt of om meer winst te maken. Bovenop de 4 procent kunnen ze dan aan ouders een extra bedrag vragen. Op deze manier kan de kinderopvang wel duurder worden.
Kansenongelijkheid
Dit is geen ramp voor mensen met een hoger inkomen, staat in het onderzoek. Waarschijnlijk is de kinderopvang voor hen ook met een prijsstijging nog steeds goedkoper met de nieuwe overheidsfinanciering dan in het huidige systeem. Zij zullen dan bereid zijn om wat meer te betalen voor de plekken die nu al schaars zijn bij de opvang.
Voor de lagere inkomens daarentegen kan het problemen geven. Sommigen krijgen nu al een toeslag van 96 procent. Alles wat hier straks bovenop kan komen is dus een achteruitgang. De kinderopvang kan voor hen zo duur worden dat ze naar alternatieven moeten gaan zoeken die niet makkelijk te vinden zijn, of helemaal moeten stoppen met de kinderopvang.
Ook het nieuwe onderzoek waarschuwt, net als het SCP, voor kansenongelijkheid of zelfs verdringing. Het zou dubbel nadelig kunnen uitpakken voor de lage inkomens als de kinderopvangorganisaties zich vervolgens ook meer gaan vestigen in de rijkere buurten, omdat men de opvang daar beter kan betalen. Dan is de opvang en te duur en niet goed bereikbaar.
Aantrekkelijk verdienmodel
De onderzoekers zien een prijsplafond als oplossing. Een maximumtarief zorgt ervoor dat de eerdergenoemde risico's niet uit de hand lopen en past volgens het onderzoek ook bij de eventuele verdere transitie naar gratis kinderopvang. Een andere oplossing zou het beperken van de winstuitkering kunnen zijn: een deel van de winst zou dan weer moeten worden geherinvesteerd in de opvang zelf.
De BMK, een organisatie waarbij geen grote winsten worden uitgekeerd, reageert geschrokken op het onderzoek. "De 4 procent blijft geen 4 procent als organisaties zelf hun prijs mogen bepalen", zegt voorzitter Loes Ypma. "Kinderopvang is niet bedoeld als aantrekkelijk verdienmodel waarmee veel winst gemaakt kan worden, en dat nota bene gesubsidieerd wordt door de overheid."
Maar de organisatie zegt dat de problemen met een prijsplafond makkelijk zijn op te lossen. "Dat is een doeltreffende, eenvoudige oplossing én de beste garantie dat geld dat voor kinderopvang is bedoeld, ook daadwerkelijk bij kinderen terecht komt", denkt Ypma.\
'Doodsteek voor kleinere opvangbedrijven'
In een reactie zegt het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid het risico te zien van (eventuele) stijgende tarieven. "Daarom laat het ministerie momenteel onderzoek doen naar mogelijke maatregelen om dit voorkomen, waaronder in een uiterst geval tariefregulering." Voor 10 mei komen de resultaten van het onderzoek. Dan debatteert de Tweede Kamer erover.
De andere, grotere brancheorganisatie, de BK, is het niet eens met een prijsplafond. Volgens directeur Emmeline Bijlsma is er geen empirisch bewijs dat organisaties hun prijzen zullen verhogen. Ze noemt een prijsplafond of andere maatregelen een "doodsteek" voor kleinere opvangbedrijven, waarvan er veel zijn.
Het ministerie van Sociale Zaken beraadt zich nog op het instellen van een prijsplafond.
