De worsteling van Wang: Taiwans honkbaltrots vocht jaren tegen zijn eigen schaduw
Veel vuriger honkbalfans dan in Taiwan tref je vrijwel nergens. De stadions zijn prachtig, de tribunes puilen uit als het thuisland in actie komt. Niet voor niets is het meest prestigieuze WK in het honkbal, de World Baseball Classic, nu al voor de tweede keer neergestreken op het eiland.
Maar toch ontbreekt er iets bij de Taiwanezen: sterren uit de Major League.
In de Taiwanese selectie zit één speler die uitkomt in de Major League. Maar Yu Chang (Boston Red Sox) kun je moeilijk een ster noemen. Nee, de enige echte ster van het Taiwanese honkbal is al lang uitgegooid.
Soms zou Chien-Ming Wang willen dat hij nooit zo goed was geweest. "Uiteindelijk wordt het een last. Iedereen blijft staren en verwacht dat je presteert. Die bijnaam 'Trots van Taiwan' heb ik nooit gewild. Ik ben gewoon een honkballer."
Sensationele 'sinker' van de Yankees
In 2006 was Wang een seizoen lang de sensatie op de heuvel van de New York Yankees. Zijn handelsmerk als startend werper was de 'sinker', een bal die hij met snelheden van 150 kilometer per uur op de slagman afvuurde en - nu komt het - op het laatste moment een beweging maakte richting de grond.
'Late life' worden die onvoorspelbare curves van de worp genoemd. Bewegingen die ervoor zorgden dat vrijwel geen slagman de bal goed wist te raken. Drie keer slag had Wang niet eens nodig, zijn 'sinker' zorgde er wel voor dat de slagmannen een voor een werden uitgemaakt voordat ze het eerste honk bereikten.
Bij zijn debuut voor de Yankees op 30 april 2005, laat hij zijn klasse al zien tegen Toronto Blue Jays. De meeste slagmannen halen de honken niet. En als Shea Hillenbrand de bal wel weet te raken, vangt Wang hem zelf.
Wang werd een cultfiguur in Yankee Stadium. Meer dan dat. Aan het einde van zijn eerste seizoen werd de pas 26-jarige rookie verkozen tot de op een na beste pitcher van de Major League. Time Magazine plaatste hem zelfs op nummer 57 van de 100 meest invloedrijke personen van 2007.
Fans, spelers en bestuurders rekenden zich al rijk met hun Taiwanese wonderkind.
Documentaire over Wangs worsteling
Fast forward naar 2014. In de Netflix-documentaire Late Life zien we een honkballer die alleen nog kan dromen van een rentree in de Major League.
Het is een intiem portret van een topsporter, reizend door de Verenigde Staten, die weet dat hij nooit meer zo goed zal worden als in zijn eerste volledige seizoen in de Major League. En toch koppig volhoudt, wanhopig op zoek naar die onverwachte curve die hem terug naar de top brengt.
We zien de 1,93 meter lange Taiwanees opgepropt in een veel te kleine huurauto. Op weg naar zijn kamer in een doorsnee motel langs de snelweg, stopt hij even om te tanken.
De makers brengen elk detail in beeld: zorgvuldig laat Wang de benzine uitdruppelen, zachtmoedig hangt hij de slang terug en loopt naar binnen om te betalen. De man achter de kassa herkent hem niet.
Einde van de droom
In 2007, toen nog op de toppen van zijn roem, raakt Wang geblesseerd in een uitwedstrijd in Houston. Op de beelden is nog altijd niet goed te zien wat er precies gebeurt. We zien Wang rennen vanaf het tweede honk. Als hij het derde honk passeert begint hij te strompelen.
De voetblessure blijkt zwaarder dan gedacht en heeft bovendien gevolgen voor zijn worpen. Wang kan niet meer afzetten zoals hij gewend is, belast zijn schouder daardoor te veel en rolt van de ene blessure in de andere. De ballen die hij gooit halen de 150 kilometer per uur niet meer.
En belangrijker: de curve in zijn 'sinker' is verdwenen.
In 2009 viert hij het kampioensfeestje met de Yankees nog mee, maar Wang weet al hoe laat het is. Hij heeft amper gespeeld en is afgeschreven.
Hij probeert het nog bij Washington Nationals en Toronto Blue Jays, maar gooit nog maar een handvol wedstrijden in de Major League. Het grootste deel van zijn tijd slijt hij dan al in de minor leagues in plaatsen als Hagerstown, Potomac en Syracuse.
Trots van Taiwan
In de Verenigde Staten raakt Wang steeds verder in de vergetelheid, maar in eigen land is hij nog steeds een held. Hij gooit nog voor zijn Taiwan bij de World Baseball Classic van 2013.
Als hij later - op een dieptepunt in zijn carrière - op bezoek gaat bij zijn ouders, verwelkomen nog altijd honderden Taiwanezen hem op het vliegveld. De cameraflitsen verblinden, het geschreeuw is oorverdovend. Bij zijn ouders in Taichung, de stad waar ook nu gehonkbald wordt, is de stilte voelbaar.
Met zijn grote gestalte torent hij boven ze uit, maar tegenover zijn ouders oogt hij respectvol. Zij willen dat hij stopt. "Als je het mentaal kunt opbrengen en per se wil proberen terug te keren in de Major League, prima. Als het gebeurt, geweldig. Zo niet, loop dan weg", zegt zijn moeder in de documentaire. "Wij leiden een simpel leven, wij redden ons wel."
'Al is het maar een wedstrijd'
Wang stopt niet. Koppig houdt hij vol. Hij wil bewijzen dat hij nog altijd goed genoeg is voor de Major League. "Al is het maar een wedstrijd."
Drie jaar lang reist hij kriskras door Amerika op zoek naar clubs die hem een kans willen geven. Hij speelt in de krochten van de minor leagues, rijdt duizenden kilometers met de auto en ziet meer krappe motelkamers dan hem lief is. Liggend op bed belt hij met zijn vrouw en twee zonen. Hun vraag aan hem: "Wanneer kom je thuis?"
Als oud-speler van de Yankees is hij een bezienswaardigheid in de lagere regionen van het honkbal, maar ook daar neemt de belangstelling zienderogen af. Op een gegeven moment gaat hij zelfs in op een aanbod van de Southern Maryland Blue Crabs, een club in de zogeheten Independent League.
Dan koppelt zijn agent hem aan een speciale werpcoach in Florida, die hem ballonnen onder zijn oksel laat klemmen om zijn werptechniek te verbeteren. Langzaam maar zeker gaat Wang weer harder gooien. Steeds vaker keert ook de 'sinker' terug.
In het voorjaar van 2016 krijgt hij zijn kans. Kansas City Royals heeft nog een plekje over in de bullpen. Wang mag het laten zien en... overtuigt. In 2016 komt hij nog 38 keer in actie in de Major League komen. En dan is het genoeg.
Reünie met Rivera
Als Taiwan zaterdag het veld betreedt tegen het koninkrijksteam, dan zal het grootste applaus waarschijnlijk klinken voor de coach. Chien-ming Wang is bij de World Baseball Classic namelijk coach van de werpers in de bullpen.
In zijn tijd bij de Yankees was dat het domein van Mariano Rivera, misschien wel de beste closer aller tijden. Als de Panamees in de negende inning het strijdperk betrad - steevast op de klanken van Metallica's Enter Sandman - dan wisten de fans dat de zege binnen was.
Wang was als startend werper in 2006 (en 2007) goed voor 19 zeges, op dat moment de meeste in Major League. Rivera gooide in zijn lange loopbaan 692 wedstrijden op slot, heeft een kampioenschapsring aan elke vinger van een hand en is onbetwist lid van de Hall of Fame.
Ook Rivera is deze dagen in Taiwan als uithangbord van het Panamese honkbalteam. Bij een persconferentie met andere Hall of Famers Mike Piazza, bondscoach van Italië, en Bert Blyleven, pitching coach van Nederland.
De meeste vragen gingen over Wang. "Wat ik heb onthouden?", zei Rivera, na al een paar keer zijn bewondering voor Wang te hebben geuit. "Dat pitchers nooit moeten honklopen."
Afgelopen woensdag verloor Taiwan zijn openingsduel van Panama. Het hoogtepunt voor de meeste Taiwanese fans was toen al geweest: Rivera, die voor de wedstrijd een ceremoniële pitch (een 'cutter' ongetwijfeld) gooide.
Wang ving de bal. Alsof hij nooit gestopt is.
