Perfectionist Burt Bacharach was de 'koning van de gladde muziek'

• Petra Steenhoff

  redacteur Online

De overleden zanger, componist en producer Burt Bacharach stond bekend als 'de koning van de gladde muziek'. Bacharach-haters noemden zijn easy listening 'lift-muziek', liefhebbers waardeerden de ongewone ritmes, creatieve arrangementen en prachtige melodieën waarin invloeden van klassieke muziek en jazz te horen zijn.

De Amerikaan heeft 73 top-40-hits op zijn naam staan in de Verenigde Staten en zijn nummers zijn door meer dan duizend artiesten opgenomen. Bekende nummers van Bacharach zijn Alfie, I say a little prayer, Close to you en That's what friends are for.

De meeste successen boekte hij samen met tekstschrijver Hal David en zangeres Dionne Warwick, in wie Bacharach de perfecte vertolker vond van zijn muziek. Warwicks stem bezat volgens hem "de teerheid en raadselachtigheid van een zeilschip in een fles".

In de tien jaar dat ze samenwerkten produceerde Bacharach twintig top-40 hits voor haar, zoals Do you know the way to San Jose?, This girl's in love with you en I'll never fall in love again.

Ontevreden

Hoewel hij de meest sensuele en romantische nummers componeerde, waren die volgens hem nooit geïnspireerd op romantische gebeurtenissen uit zijn eigen leven.

"Ik was verliefd op mijn muziek. En de passie om die perfect te krijgen is zo sterk dat het om gek van te worden is", zei hij in 2013 in The Telegraph. Hij luisterde vaak wel meer dan duizend keer naar een nummer voor het in zijn ogen goed genoeg was. En als hij het dan later op de radio hoorde, was hij alsnog ontevreden.

Met zijn perfectionisme dreef hij ook menig artiest tot waanzin. Zo liet hij Cilla Black 32 keer het nummer Alfie zingen voordat hij tevreden was.

"Er stonden 33 muzikanten in die studio. Het is net als bij een voetbalteam. Je probeert ze allemaal op hetzelfde moment te laten pieken", zei hij daar later over in The Guardian.

Ook voor zijn huwelijksleven bleek het funest dat hij muziek altijd op de eerste plaats zette. Hij trouwde viermaal, met onder anderen actrice Angie Dickinson en songwriter Carol Bayer Sager.

Een van Bacharachs bekendste liedjes Close to you, in de uitvoering van The Carpenters:

Bacharach wilde eigenlijk profvoetballer worden, maar moest dit idee loslaten door zijn gebrek aan lengte. Hij studeerde muziek aan de McGill-universiteit en Mannes School of Music en diende van 1950 tot 1952 in het leger als pianist en arrangeur van een dansorkest.

In 1957 ontmoette hij tekstschrijver Hal David, met wie hij ging samenwerken. Ze scoorden direct een nummer-1-hit met The story of my life, gezongen door country-zanger Marty Robbins.

'Klotemuziek'

Van 1958 tot 1961 toerde Bacharach door Europa en Amerika als de begeleider van Marlene Dietrich. "Je zou kunnen zeggen dat haar muziekstijl niet de mijne was. Eigenlijk was het klotemuziek. Maar ik vond haar leuk", vertelde hij in The Guardian.

De dertig jaar oudere Dietrich was dol op hem maar Bacharach hield hun relatie altijd strikt professioneel. In haar autobiografie beschreef Dietrich Bacharach later als attent, teder, galant en zeer liefhebbend. Bacharach las het pas na haar dood en werd er diep door geraakt.

Bacharach en David produceerden ook filmmuziek. Ze schreven de titelsong voor de film What's new, Pussycat?, gezongen door Tom Jones, The look of love voor de Bondparodie Casino Royale (1967) en de nummer-1-hit Raindrops keep fallin' on my head uit Butch Cassidy and the Sundance Kid.

Voor die film kreeg Bacharach twee Oscars en een Grammy. Een derde Oscar kreeg hij in de jaren 80 voor Arthur's Theme, de titelsong van de film Arthur.

Ruzie

In de jaren 70 ging het niet zo goed met zijn carrière. Bacharach en David kregen ruzie over de royalty's van de geflopte musical Lost Horizon en de samenwerking werd beëindigd. Ook trok hij zich terug uit Warwicks nieuwe album, waardoor hij in een slepende rechtszaak belandde.

Pas in 1985 zouden Bacharach en Warwick weer samenwerken, met de hit That's what friends are for tot gevolg. Met Hal David schreef hij nooit meer samen een nummer, hoewel de ruzie jaren later wel werd bijgelegd.

In de jaren 90 beleefde zijn muziek een renaissance doordat bands als Oasis en R.E.M. zijn nummers gebruikten. Ook cameo-optredens in Mike Myers' Austin Powers-films droegen bij aan zijn hernieuwde populariteit. In Nederland bracht Trijntje Oosterhuis enkele cd's uit met nummers van Bacharach.

In die periode werkte hij ook samen met Elvis Costello aan een gezamenlijk album, Painted from memory, dat een Grammy won met het nummer I still have that other girl. Een paar jaar later kreeg hij opnieuw een Grammy voor zijn eerste solo-album met eigen teksten: At this time.

In 2012 kreeg Bacharach samen met Hal David de Library of Congress Gershwin Prize uitgereikt voor hun hele oeuvre. De prijs werd uitgereikt door president Obama. David overleed een paar maanden later, Bacharach bleef tot op hoge leeftijd optreden in steden over de hele wereld.