NPO wil omroep Ongehoord Nederland voor derde keer beboeten

De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) wil voor de derde keer een boete opleggen aan omroep Ongehoord Nederland (ON!). Dat heeft de raad van bestuur van de NPO bekendgemaakt.

Over de hoogte van de financiële sanctie is nog niets naar buiten gebracht. Een sanctie kan een maximale hoogte hebben van 15 procent van het budget van een omroep. De aspirant-omroep krijgt formeel twee weken de tijd om te reageren, daarna wordt de boete definitief.

Zodra ON! heeft gereageerd, zal de raad van bestuur van de NPO ook nadenken over de toekomst van ON! in het publieke bestel, staat in een schriftelijke toelichting. "De raad van bestuur zal zich beraden of er een verzoek aan de staatssecretaris zal worden gedaan om de voorlopige erkenning van ON! in te trekken."

Tweede seizoen

De nieuwe sanctie heeft te maken met het tweede seizoen van actualiteitenprogramma Ongehoord Nieuws en volgt op een eerder onderzoek van de NPO-ombudsman.

In een verklaring schrijft de raad van bestuur dat tijdens het tweede seizoen van Ongehoord Nieuws de Journalistieke Code van de NPO opnieuw "stelselmatig" is overtreden. Concrete voorbeelden worden niet genoemd, wel wordt verwezen naar onderzoek van NPO-ombudsman Margo Smit.

"Volgens de Ombudsman was er in veel uitzendingen sprake van 'een patroon van het systematisch delen van aantoonbaar onjuiste informatie, enerzijds door presentatoren in het gesprek geïntroduceerde informatie en anderzijds door het niet doorvragen naar opmerkingen van gasten", schrijft de raad van bestuur in een toelichting.

ON: NPO wil ons van de buis halen

Het bestuur van ON! noemt het voornemen van de NPO "niet constructief" en "een openbaring van de intentie om omroep ON! van de buis te halen". Het omroepbestuur noemt het "duidelijk dat de rechtse boodschap van ON! niet goed valt bij de NPO".

"Ongehoord Nederland voldoet anders dan andere organen binnen het publieke bestel aan de gewenste journalistieke eisen, is een loyale partner van collega-omroepen en heeft de deur altijd open staan voor samenwerking", zo stelt de omroep in een schriftelijke reactie.

Onderzoek van ombudsman

Vorig jaar november publiceerde de ombudsman een tweede onderzoek naar de aspirant-omroep. De belangrijkste conclusie luidde toen dat ON! ruimte gaf aan informatie die aantoonbaar onjuist is, wat in strijd is met de Journalistieke Code die door alle omroepen is onderschreven. De code bepaalt dat informatie betrouwbaar en gecheckt moet zijn.

Sinds de start van het tweede seizoen in augustus vorig jaar ontving de ombudsman 1769 klachten over het programma. Die gingen onder meer over een omstreden uitzending van 15 september 2022. In de uitzending toonde ON! willekeurige beelden van zwarte mensen die witte mensen in elkaar slaan. Presentator Raisa Blommestijn gebruikte het n-woord, en zei "dat dit soort filmpjes op grote schaal worden gedeeld op internet". Die beelden werden volgens Smit in een onjuiste context gebruikt.

Al twee keer eerder werd door de NPO een boete aan ON! opgelegd. In juli vorig jaar ging het om ruim 93.000 euro vanwege schending van de journalistieke code in het eerste seizoen van Ongehoord Nieuws. In december 2022 volgde een tweede boete van 56.000 euro, vanwege "een gebrek aan samenwerking door ON! binnen het publieke omroepbestel".

Die laatste boete noemde de omroep destijds "onterecht en ongepast". "Omroep ON! houdt zich anders dan de NPO stelt keurig aan de samenwerking binnen het publieke bestel door actieve deelname in alle overleggen."