Hoogste aantal grensoverschrijdingen in EU in zes jaar

Het aantal mensen dat de grens met de Europese Unie oversteekt, is in 2022 sterk gestegen. Vorig jaar zijn er zo'n 330.000 grensoverschrijdingen geregistreerd, meldt het Europese grensbewakingsagentschap Frontex, dat consequent spreekt van "illegale grensoverschrijdingen".

Dit is het hoogste aantal sinds 2016 en een toename van 64 procent ten opzichte van het 2021. Het is het tweede jaar op rij dat het aantal grensoverschrijdingen sterk toeneemt.

Door de coronapandemie gingen beduidend minder vluchtelingen de grens met de EU over. In 2020 kwam het aantal grensoverschrijdingen op 124.000, het laagste aantal sinds 2013. Het jaar erop was er al een stijging naar 200.000.

Vorig jaar kwamen de meeste vluchtelingen en asielzoekers via de westelijke Balkanroute de EU binnen, bijna de helft van het totaal. Er werden ongeveer 42.800 grensoverschrijdingen vastgesteld op de oostelijke Middellandse Zeeroute bij Turkije. Hier waren Syriërs, Afghanen en Nigerianen de meest gerapporteerde nationaliteiten.

Verdubbeling aantal Syriërs

De cijfers verdubbelden ongeveer ten opzichte van 2022, maar bleven in 2019 onder de helft van de cijfers. Op een andere populaire route, via het Middellandse Zeegebied, werden vooral Egyptenaren, Tunesiërs en Bengalezen aangetroffen. Zij kwamen vanuit Libië de EU binnen.

De meeste vluchtelingen en asielzoekers kwamen uit Syrië, Afghanistan en Tunesië: samen goed voor 47 procent. Het aantal Syriërs verdubbelde tot 94.000. Een op de tien vluchtelingen was vrouw en het aandeel minderjarigen daalde licht tot ongeveer 9 procent van het totaal.

Een kaartje van Frontex van de vluchtelingenstromen:

Frontex meldt verder dat er tussen 24 februari 2022, het begin van de oorlog in Oekraïne, en het einde van het jaar bijna 13 miljoen Oekraïense vluchtelingen de EU zijn binnengekomen vanuit Oekraïne en Moldavië. In dezelfde periode trokken 10 miljoen Oekraïners in tegengestelde richting.

Deze grensoverschrijdingen zijn overigens niet opgenomen in de vandaag gepubliceerde cijfers.

Pushbacks

De Nederlander Hans Leijtens is vorige maand benoemd tot de directeur van Frontex. Het grensagentschap moest op zoek naar een nieuwe topman, nadat de vorige in april dit jaar was opgestapt. Fabrice Leggeri legde zijn taken neer na langdurige kritiek vanwege de zogenoemde 'pushbacks'.

De organisatie was betrokken bij het met geweld terugsturen van vluchtelingen als die de buitengrenzen van de Europese Unie probeerden over te steken, zoals in Griekenland. Dat is in strijd met de Europese regels.