Handballers voor het eerst sinds 1961 op WK: 'Hier hebben we heel lang voor gevochten'
"Voor andere landen en misschien ook veel Nederlanders waren onze prestaties op het EK een verrassing, maar voor ons als ploeg niet." Kay Smits, een rustige jongen uit Geleen, verwoordt met die zin het rotsvaste geloof in eigen kunnen. Het besef dat het Nederlandse team kan concurreren met de meeste grote handbalnaties is binnen de ambitieuze spelersgroep al een tijdje doorgedrongen.
Vandaag begint met een wedstrijd tegen Argentinië voor Oranje het WK in Polen en Zweden, een primeur voor deze lichting. Voor de tweede keer in de geschiedenis en voor het eerst sinds 1961 is de Nederlandse mannenploeg present op een WK. Inzet is om het nog wat beter te doen dan de tiende plaats van vorig jaar op het EK, de hoogste klassering ooit voor Nederland.
"De subtop is enorm breed", weet Smits. "Je kunt op het ene toernooi vijfde worden en een jaar later ineens veertiende. Het gaat alle kanten op. Maar behalve twee of drie echte toplanden zoals Frankrijk, Spanje en Denemarken, maken we tegen iedereen kans om te winnen. Veel landen vinden het namelijk ook onaangenaam om tegen ons te spelen."
Sterkhouder Smits
Smits is één van de sterkhouders van Oranje. Hij handbalt bij SC Magdeburg in de Europese top en verhuist in de zomer naar SG Flensburg-Handewitt, ook weer een ploeg die jaarlijks meespeelt om de prijzen in de Champions League en de hoog aangeschreven Bundesliga.
Waar Smits het in Duitsland heel lastig heeft en weinig speelt - daarover later meer in dit verhaal - is hij voor het Nederlands team van onschatbare waarde.
Op het EK in Hongarije ontpopte hij zich vorig jaar op de rechteropbouwpositie tot doelpuntenmachine. Een week lang prijkte de 26-jarige Limburger zelfs bovenaan de topscorerslijst, maar een coronabesmetting gooide roet in het eten, waardoor hij de laatste twee wedstrijden moest missen.
Afsluiten van druk buitenaf
In de poule in het Poolse Krakau gaan de eerste drie landen door naar de hoofdronde in Katowice. Oranje is ingedeeld met Argentinië, Noord-Macedonië en Noorwegen.
"We zijn alleen bezig met de eerste wedstrijd tegen Argentinië. Dat maakt alles een stuk makkelijker. Alleen zo kun je je afsluiten van de verwachtingen en druk van buitenaf. Die externe dingen gaan ons namelijk niet helpen."
De Nederlandse mannenploeg staat bekend als een hechte vriendenploeg met spelverdeler Luc Steins en schutter Smits als de twee blikvangers.
"Wij zijn vooral nuchtere jongens die ons niet anders voelen dan voor het EK. Erbij zijn nu op een WK, daar hebben we heel lang voor gevochten. En ook al is het via een wildcard, het is meer dan verdiend. Wij waren het beste niet-gekwalificeerde land op het EK. Dan is het ook een logische berekening dat wij nu alsnog dit ticket kregen."
Noorwegen favoriet
"Noorwegen is de favoriet", weet Smits. "De andere twee landen zijn directe concurrenten van ons waarbij Argentinië het onbekendste is, maar met veel beweging en snelheid ook weer een beetje hetzelfde speelt als wij. Alle wedstrijden zijn heel belangrijk, ook omdat je de punten van landen die doorgaan meeneemt naar de volgende ronde."
Dynamisch en vooral snel handbal. Dat is, net als bij de vrouwenploeg, het wapen waarmee Nederland in Polen wil bewijzen dat het structureel kan mee blijven doen in de mondiale subtop. Met minder fysiek, maar veel creativiteit hoopt de ploeg van de Zweedse coach Staffan Olsson zich weer te onderscheiden.
'We blijven rennen'
Smits vertelt hoe Oranje wedstrijden moet winnen: "Wij spelen graag de snelle tegenaanval. Bij elke tegenstander heb je wel één of twee spelers die wat langzamer zijn. Maar bij ons heeft iedereen dat hoge tempo. Van links naar rechts, we blijven met zijn allen rennen."
"De nieuwe regel van vorig jaar met de snelle middenuit na een doelpunt ligt ons daarom ook. Dat zijn in het handbal de makkelijke doelpunten, daar moeten we ook nu weer gebruik van maken."
"Veel ploegen vinden het niet prettig om tegen ons te spelen. We hebben letterlijk veel kleine spelers en in de grote buitenlandse competities kom je dat niet veel tegen. Andere landen kunnen zich wat moeilijker voorbereiden op ons spel en dat is in ons voordeel."
"Daarnaast is de groep al jarenlang hetzelfde en maakt iedereen individueel ook stappen. We leren elkaar bovendien steeds beter kennen en hebben met Steins een wereldtopper die zijn hoge niveau wekelijks laat zien in de Champions League."
De magie van Magdeburg
Met die ambitie was Smits twee jaar geleden ook neergestreken bij het gerenommeerde SC Magdeburg. Een cultclub met een enorme fanatieke aanhang.
"Voor de fans is SC Magdeburg cultuur, het is een levensstijl. Ze reizen ons werkelijk overal achterna en zijn eigenlijk belangrijker dan de spelers, omdat die na een aantal jaren weer vertrekken. Zij blijven tot ze in de kist liggen."
"In de hal geven ze ook echt iets extra's, dat gevoel is nergens anders in Duitsland zo aanwezig. Als scheidsrechters matig fluiten, vallen de fifty-fifty beslissingen bijna altijd uit in ons voordeel en dat voel je als spelers ook. De druk die de fans uitoefenen is enorm."
Smits heeft in Maagdenburg echter de IJslander Omar Magnusson voor zich die op rechts de voorkeur krijgt. "Je wil voor de prijzen spelen en dat is in mijn eerste seizoen ook direct gelukt", vertelt Smits. "We wonnen de landstitel en ook de wereldbeker voor clubteams. Dat had ik nooit gedacht en als je dat dan meteen mag meemaken is dat iets heel bijzonders. Dat wordt ook niet zomaar vergeten."
Maar mentaal heeft Smits het moeilijk bij de volksclub in de voormalige DDR. "Mijn vriendin woont in Denemarken en is dus niet bij mij. Als je dan thuiskomt, ben je alleen met je gedachten en kan ik de irritaties die ik soms heb richting bijvoorbeeld de coach niet delen. Bij mij zie je het ook niet, want ik krop alles op. Ik heb daar vooral mezelf mee en daarom helpt een psycholoog mij nu hoe ik dingen beter kan sturen en communiceren."
Vriendenploeg op het WK
"Ik leer veel over hoe ik ben als persoon en kan me zo ook weer verder ontwikkelen. Het lukt me om de weerstand die ik ervaar om te zetten in iets positiefs. Ik weet namelijk dat het tijdelijk is en dat dit soort mindere periodes er nou eenmaal zijn in een sportcarrière. Ik heb vertrouwen in mezelf en heb ook nergens spijt van."
"Vooraf denk ik altijd over alles na en dan sta je ook achter de keuzes die je maakt. Nu eerst het WK, waar we allemaal ontzettend veel zin in hebben. Voor mij breekt dit ook even het seizoen. We hebben hier een echte vriendenploeg die het samen leuk heeft. Hopelijk kunnen we de mensen opnieuw laten genieten en door ons spel het handbal weer wat groter maken in Nederland."
