Het exclusieve UEFA-klasje dat oud-spelers als Nigel de Jong klaarstoomt voor voetbaltop

• Rens Went

Met zijn neus in de lesboeken, begint Nigel de Jong binnenkort als directeur topvoetbal van de KNVB. Want momenteel volgt de 81-voudig oud-international nog een exclusieve managementopleiding van de UEFA, die in het voorjaar afloopt.

De Jongs klasgenoten? Voormalig topvoetballers Nemanja Vidic en Sami Khedira. Maar ook Lucienne Reichardt, manager vrouwenvoetbal bij de KNVB, en Evgeniy Levchenko, voorzitter van spelersvakbond VVCS. Vier vragen over de prestigieuze UEFA-opleiding.

Wat voor opleiding is het?

Sla de gelikte brochure open en UEFA-voorzitter Aleksander Ceferin spreekt de (onlangs) gestopte voetbalprof met wat zalvende woorden toe. "De bladzijde omslaan, betekent niet het voetbal de rug toekeren. De vaardigheden die je aanleerde in je illustere carrière kunnen worden toegepast in andere aspecten van de sport."

De UEFA Executive Master for International Players (MIP), zoals de Europese voetbalbond de opleiding noemt, is een opstapje voor voormalige topspelers richting een managementcarrière in het voetbal.

Twintig maanden. Zeven sessies van een kleine week in zeven landen. Van Parijs en Londen tot Barcelona en New York. Een op maat gemaakte gereedschapskist voor maximaal dertig studenten, zegt de brochure, die hen helpt zich te ontwikkelen "van topvoetballer tot topleider". Kosten voor iedere student, exclusief reis en verblijf: 27.000 euro.

In 2015 begonnen de eerste oud-profs aan de allereerste cursus, onder wie Éric Abidal en Juninho. De Jong, Reichardt en Levchenko zijn van de vierde lichting. Vijf sessies gehad, nog twee sessies in Engeland en de Verenigde Staten staan op het programma, totdat in juni het eindexamen plaatsvindt.

De inschrijving voor de vijfde lichting, die in het najaar start, is geopend. Een nieuwe leslocatie is inmiddels toegevoegd: Rio de Janeiro.

Wat leren de studenten precies?

Reizend langs allerlei organisaties, behandelt de klas iedere sessie een ander facet van het werk als topmanager. Denk aan het economische en juridische landschap van het professionele voetbal. Of de rol en de vaardigheden van topmanagers.

Managers uit allerlei organisaties, ook buiten de topsport, geven gastlezingen. "Van Rolex of Nestlé bijvoorbeeld", vertelt Levchenko. "Of mensen die grote finales organiseren. Het is een uniek programma, je bent continu onderweg en je leert gaandeweg van de mensen als je daar bent." Ook handig voor het netwerk.

"Het is heel praktijkgericht. Je voert samen met elkaar allerlei opdrachten uit." Zoals tijdens de lesdagen bij Manchester United en Liverpool, over stadionmanagement. Kregen de studenten plots een fictieve functie tijdens de organisatie van de Champions League-finale, en dan allerlei uitdagingen op zich afgevuurd.

"Vorige keer was het het overlijden van Queen Elizabeth. Hoe reageer je daarop: gooi je de wedstrijd eruit of ga je door? Of er wordt een verdacht rugtasje gevonden op stoelnummer 23, wat doe je dan? En dat continu onder tijdsdruk. Je hebt een half uur om iets voor te bereiden en dan moet je het presenteren."

Ook kiest iedere student een project of probleem in de voetbalwereld uit, onderzoekt dat en komt met aanbevelingen of een plan van aanpak. Aan het eind van de opleiding moet iedere student een geschreven verslag mondeling verdedigen.

Kun je zakken of slagen, of is dat diploma eigenlijk een formaliteit?

Luister naar Levchenko en het klinkt alsof er geen zesjescultuur hangt in het exclusieve UEFA-klasje. Alleen 'schoolgeld' betalen en onderuitgezakt deelnemen is niet genoeg voor een diploma. Deelnemers kunnen zakken.

"Er zijn wel mensen geweest die hun mondelinge presentatie niet hebben afgerond. Sommigen vielen af omdat ze niet genoeg aanwezig waren", zegt Levchenko, die benadrukt dat het niet in de huidige groep voorkwam. "Je krijgt ook officiële documenten. Maar als je het niet doet of er niet bent, krijg je niets."

Bij het samenstellen van de opleiding werkt de UEFA samen met een Franse en Engelse universiteit. Geslaagde UEFA-studenten krijgen een masterdiploma van de universiteit van Limoges.

Wie meldt zich aan voor de opleiding? En waar komen de deelnemers terecht?

Van de voormalig MIP-deelnemers stel je zo een aardig sterrenelftal op. De Fransmannen Abidal en Karembeu, maar ook de Brazilianen Kaká en Juninho studeerden er af. In de huidige vierde lichting zitten naast De Jong en Vidic ook nog ex-topspelers Hamit Altintop en Luisão.

In de UEFA-klas kom je niet zomaar, de inschrijfvoorwaarden zijn niet gering. Deelnemers moeten "voor een nationaal elftal hebben gespeeld, een langdurige carrière hebben gehad in een van de Europese topcompetities of minimaal één wedstrijd in een Europees clubtoernooi hebben gespeeld." Ook is "een universitair diploma of vergelijkbare, relevante professionele ervaring" verplicht.

Geslaagden komen over het algemeen goed terecht. Volgens de UEFA bekleedt meer dan de helft van de afgestudeerden vroeg of laat een topfunctie in de voetbalwereld. Zoals Abidal, die als technisch directeur bij FC Barcelona werkte. Of Maxwell, die hetzelfde deed voor Paris Saint-Germain.

Nigel de Jong is de volgende grote naam in een grote functie. Over student De Jong gesproken: "Hij is heel doelgericht, proactief en super leergierig", zegt klasgenoot Levchenko. "Ik vind het een frisse aanstelling. Hij is eigenwijs en kan daarbij dingen snel oppakken en leren. Voor mijn gevoel is hij een goede kandidaat."

Naast het studeren is er overigens genoeg tijd om de medestudenten te leren kennen. Netwerken gebeurt tijdens de diners 's avonds of in een bar. "Je merkt dat het veel mensen zijn die op verschillende manieren over voetbal denken. Dat is juist leuk, dat we mensen uit verschillende culturen en verschillende samenlevingen hebben."

Nog twee studiedagen en een eindexamen te gaan en dan zit de stoomcursus leidinggeven in het topvoetbal erop. Levchenko kijkt ernaar uit. "Volgende keer zitten we in Londen. Hopelijk ook met Nigel."